AKŞAM GAZETESİ
Nisanda soğuyan havanın etkisiyle bazı bölgelerde son dönemin en büyük zirai don olaylarından biri yaşandı. Türkiye'deki milyonlarca çiftçiyi ve 85 milyon tüketiciyi aynı anda ilgilendiren zirai don felaketinin ardından tarım sigortalarının önemi bir kez daha gündeme geldi. İklim değişikliği nedeniyle afet riski artarken, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) tarafından yapılan sigorta ödemeleri, çiftçilerin don, dolu, yangın, sel gibi olaylara karşı korunmalarını sağlıyor. Tarım alanında ürünlerin sigortalanması, hem üretici hem de tüketici açısından kritik önem taşıyor. Bu arada Türkiye'de devlet destekli tarım sigortaları kapsamında 2019-2023 döneminde toplamda 15.5 milyar liralık hasar tazminatı ödenirken 4.5 milyar lira ile "don" ilk sırada yer aldı. İşte tarım sigortalarına ilişkin merak edilen 10 soru ve cevapları:
1- TARSİM tarafından hangi branşlarda ve olaylarda sigorta ödemesi yapılıyor?
TARSİM'de bitkisel ürün, köy bazlı verim, gelir koruma, sera, büyükbaş hayvan hayat, küçükbaş hayvan hayat, kümes hayvanları hayat, su ürünleri hayat, arıcılık, ipek böceği ve gelir koruma branşlarında sigorta ödemeleri gerçekleştiriliyor. Bu kapsamda, dolu riskiyle birlikte fırtına, hortum, yangın, heyelan, taşıt çarpması, deprem, sel ve su baskını ek risklerinin neden olduğu miktar kaybı ve dolu riskinin sebep olduğu kalite kaybıyla isteğe bağlı olarak don riskinin ürünlerde neden olduğu miktar kaybı güvence altına alınabiliyor.
2- Devlet destekli tarım sigortası için bakanlık kayıt sistemine kaydolma şartı var mı?
Üreticilerin, bunun için Tarım ve Orman Bakanlığı il veya ilçe müdürlüklerinde, branş bazında Bakanlıkça belirlenen kayıt sistemlerine kaydolmaları ve bilgilerini her yıl güncellemeleri gerekiyor.
3- Tarım sigortası poliçesi nasıl yaptırılır?
TARSİM poliçeleri, Tarım Sigortaları Havuzu adına sigorta sözleşmesi yapmaya yetkili sigorta şirketlerinin acenteleri tarafından düzenlenebiliyor.
4- Tahmini prim nasıl hesaplanır?
Tahmini prim hesaplamaları "www.tarsim.gov.tr" internet sitesinden, "Online Prim Hesabı" menüsünden yapılabiliyor.
5- Üreticinin ödeyeceği primler belirlenirken hangi kriterler göz önünde bulunduruluyor?
Uzun yıllara dayalı istatistiksel veriler, aktüeryal çalışmalar, her bir riskin ürün ve lokasyon bazında hasar-prim dengesi sigortacılık esaslarına dayalı yapılıyor.
6- Tarım sigortalarında poliçe bilgileri ile ilgili değişiklikler nasıl yapılabilir?
Poliçe satın alınan acenteye başvurularak, gerekli değişiklik talebi iletilebilir. Talebin uygun bulunması halinde ilgili değişiklikler gerçekleştirilebilir.
7- Tarım sigortalarında poliçeyle ilgili değişiklikler ve poliçe iptali yapılabilir mi?
İptaller için TARSİM'e sigorta şirketi aracılığıyla yazılı olarak başvurulması gerekiyor.
8- Ürün hasada yetişmezse poliçe süresi bitmeden poliçe nasıl uzatılır?
Poliçe bitiminden önceki 15 günlük sürede poliçenin yenilenmesi için acenteye başvurulabilir.
9- Tarım sigortasında prim indirimi uygulanıyor mu?
Tüm sigorta branşlarında, prim tutarının tamamının peşin ödenmesi durumunda yüzde 5 peşin ödeme indirimi, sigorta yaptıran yetiştiricinin yaşının 40 ve altında olması halinde poliçe primi üzerinden yüzde 5 genç çiftçi indirimi yapılıyor. Sigorta yaptıran yetiştiricinin kadın olması halindeyse yüzde 10 indirim yapılırken engelli, şehit ve gazi yakınlarına ve sözleşmeli üretim kapsamında da çeşitli indirimler uygulanıyor.
10- Hasar tazminatı ne zaman ve nasıl ödenir?
Sigortalarda hasar dosyasındaki tüm işlemleri tamamlanarak, kesinleşmiş olan tazminat miktarı en geç 30 gün içinde sigortalıya ödenir. Tazminat alacağı bulunan gerçek ve tüzel kişiler Ziraat Bankası nezdinde hesabı bulunuyorsa banka şubelerinden hasar tazminatını alabilir. Ziraat Bankasında hesabı olmayan tazminat sahipleri ise merkezi ödeme sistemi üzerinden hasarlarını tahsil edebiliyor.
KAYISI
YUMAKLI: TARSİM'E İHBARDA BULUNUN
Tüm üreticilere geçmiş olsun dileğinde bulunan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı bakanlık olarak olumsuz etkiyi en aza indirmek için 7/24 sahada ve üreticinin yanında olduklarını açıkladı. Yumaklı, "Bütün ekiplerimiz tespit çalışmalarını sürdürüyor. Don ve doludan etkilenen üreticilerimiz; Tarım ve Orman il/ilçe müdürlüklerimize, sigortalı üreticilerimiz de ALO TARSİM 172 ihbar hattına ve acentelerine hasar ihbarında bulunabilirler" dedi.
KİRAZ
ZAMLARA YENİ KILIF MI? ZİRAİ DON ÜRETİMİ VURDU
Nisan ayında kara kışı yaşayan Türkiye, en büyük darbeyi tarımdan aldı. Yer yer sıcaklığın -15 dereceye düştüğü son 3 günde, meyve üretiminde öne çıkan Niğde, Kayseri, Tunceli, Erzincan, Malatya ve Çanakkale'nin de aralarında bulunduğu 36 ilde meyve bahçeleri büyük zarar görürken üreticiler rekoltede yaşanacak muhtemel kaybın raflara zam olarak yansımasını bekliyor. Malatya Ziraat Odası Başkanı Eyüp Gönültaş, "Kayısıda zararın yüzde 80'e ulaştığını tahmin ediyoruz. Bazı mahallelerde tek bir çiçek bile kalmamış" dedi. Malatya Valisi Seddar Yavuz da "Zarar tespit çalışmalarına başlanmıştır ve üreticimizin yanında olacağız" diye konuştu. Niğde Elma Üreticileri Birliği Başkanı Atilla Kaplan ise "Geçen yıl sıcaklık, bu yıl da 11 Nisan'da böyle bir soğuğun olması gerçekten çok yaşadığımız bir şey değil. Üretimi ciddi etkileyecek" ifadelerini kullandı.