Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemenin ardından borç yapılandırma paketi de Meclis'ten geçti. Söz konusu düzenleme ile vatandaşların vergi daireleri, gümrük müdürlükleri, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), il özel idareleri ve belediyelere olan borçları yapılandırılacak. Yaklaşık 30 milyon borç dosyasını kapsayan yapılandırma paketi, yaşanan depremin ardından yeniden şekillendi. Depremin yaralarını sarmak amacıyla kurumlar vergisi mükelleflerinden tek seferlik ek vergi alınacak. Deprem bölgesindeki 11 il ve Sivas'ın Gürün ilçesindeki şirketler ek vergiden muaf olacak.
YÜZDE 10 KESİNTİ
Kurumlar vergisi mükelleflerine verilen vergi teşviklerine bir kereye mahsus yüzde 10 kesinti yapılacak. Düzenleme kapsamına, 2022 yılı için verilecek kurumlar vergisi beyannamesinde istisna ve indirimleri bulunan 22 bin civarı mükellef girecek. Yapılan bir başka düzenlemeye göre, işverenlerin, depremden etkilenen çalışanlarına yardım için sağladıkları menfaatler üzerinden vergi ve prim kesintisi yapılmayacak. Depremden etkilenen vatandaşlara, sahibi oldukları konutları ikamet amacıyla bedelsiz olarak tahsis eden konut sahipleri için de emsal kira bedeli uygulanmayacak.
DEPREMZEDEYE KOLAYLIK
Depremde vefat edenlerin mirasçılarına, sigorta ve emeklilik şirketlerince ve Bireysel Emeklilik Sistemi'nden (BES) yapılan ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacak. Depremde ölenlerin mirasçılarına veraset yoluyla intikal eden mallar ile bunların eşine, çocuklarına, anne ve babasına işverenlerce yapılan yardımlar, veraset ve intikal vergisinden istisna tutulacak. Bu şekilde gerçekleşen intikaller nedeniyle veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmeyecek, ilişik kesme belgesi aranmayacak. Deprem bölgesinde yeni defter açılışları kolaylaştırılacak ve yeni defterlerin tasdiki işlemlerinde noter harcı ve noterlik ücreti alınmayacak. Depremde yıkılan veya ağır hasar gören binalar ile kullanılamaz duruma gelen taşıtlara ilişkin vergi ve katkı payları ile varsa bu alacaklara ilişkin feri alacakları terkin edilecek. Taşıtlar üzerindeki vergi dairelerince konulan hacizler kaldırılacak.
BAŞVURU 1 AY UZUYOR
Depremlerin oluşturduğu etkiler dikkate alınarak Vergi Usul Kanunu kapsamında yapılacak yapılandırma başvuruları ve ödenecek taksitlerin süreleri birer ay uzatılacak. Mücbir sebep hali ilan edilen illerdeki dairelere borçlu olanlar, mücbir sebebin sona erdiği tarihi izleyen ayın sonuna kadar başvuracak ve ödemelerini bu süreyi takip eden aydan başlamak üzere belirtilen süre ve şekilde yapacak.
2 BİN LİRANIN ALTINDAKİ ALACAKLARDAN VAZGEÇİLDİ
* Düzenlemeyle Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı tahsil dairelerince takip edilen vergi ve ceza gibi alacaklardan, vadesi 31 Aralık 2022'den önce olduğu halde 1 Ocak 2023 itibarıyla ödenmemiş ve tüm tahsil daireleri itibarıyla asli ve feri toplamı 2 bin lira ve altında bulunanların tahsilinden vazgeçilecek. Bu kapsamda 4.6 milyar liralık borç silinecek.
* Bu tutarın tespitinde 1 Ocak 2023 itibarıyla tahsil dairesi kayıtları esas alınacak.
* Ödeme süresi 31 Aralık 2020 veya önceki bir tarih olduğu halde ödenmemiş sigorta primi toplamı 500 lirayı aşmayan alacakların tahsilinden de vazgeçilecek.
YÜZDE 90'A VARAN İNDİRİM FIRSATI
* Düzenleme kapsamındaki alacaklar için 31 Aralık 2022 tarihi esas alınacak.
* Vergi, sigorta primleri, öğrenim kredisi, köprü ve otoyol geçiş cezalarını taksitle ödeme imkanı sağlanacak.
* Peşin ödemede borç anaparasına eklenen yurtiçi ÜFE tutarının (enflasyon farkının) yüzde 90'ından vazgeçilecek. Örneğin; biriken borç faizi 10 bin liraysa bunun 9 bin lirası silinecek. Sadece 1000 lirası talep edilecek.
* İdari para cezaları (trafik cezaları gibi) yapılandırılırken asıl alacak tutarından (anaparadan) yüzde 25 indirim yapılacak.
* Teklife göre; sürücülerin alkol, uyuşturucu, ölümlü ve yaralamalı kaza, drift ve aday sürücülük halleri dışındaki ihlallerden kaynaklanan ceza puanları silinecek.
* Her bir taşıt için ödenecek olan MTV, taşıta ilişkin idari para cezaları ile geçiş ücretinin en az yüzde 10'unun ödenmesi şartıyla taksit ödeme süresince fenni muayeneye izin verilecek.
* Şirketlere matrah artırımı, kasa ve stok affı da tanınacak.
48 TAKSİTTE ÖDEME İMKANI
* Yapılandırılan borçlar 12, 18, 24, 36 veya 48 eşit taksitte ödenebilecek.
* Kredi kartıyla da ödeme yapılabilecek
* 1. ve 2. taksitlerin ödemesi koşuluyla kalan taksitlerden bir takvim yılında en fazla üç taksitin süresinde ödenmemesi halinde düzenleme ihlal edilmiş sayılmayacak.
* Taksitle ödemelerde ilgili maddelere göre belirlenen tutar 12 eşit taksit için 1.09; 18 eşit taksit için 1.135; 24 eşit taksit için 1.18; 36 eşit taksit için 1.27; 48 eşit taksit için 1.36 katsayısı ile çarpılacak, bulunan tutar taksit sayısına bölünerek aylık dönemler halinde ödenecek taksit hesaplanacak.
377 MİLYAR TL'LİK YAPILANDIRMA
Yapılandırmadan yararlanabilecek vergi borçlusu sayısı 14 milyon 156 bin kişiyken, yapılandırma kapsamına giren vergi borcu 181.2 milyar lira. Davalık vergi dosyası sayısı da 215 bin 511. Yapılandırma kapsamına giren SGK prim alacağı 196 milyar lira. SGK'ya borcu olan kişi sayısı 14 milyon 613 bin 574'ü buluyor. Buna göre yapılandırma paketi 29 milyon borç dosyasını ve 377 milyarlık borcu kapsıyor.