Piyasalar dün ABD seçimleriyle gün boyu dalgalandı durdu. ABD’de son ana kadar kıran kırana geçen başkanlık yarışına kilitlenen piyasaların yönünü ’salıncak eyalet’ olarak tabir edilen ve oyların yakın olduğu bölgelerden gelen sandık sonuçları belirledi. Bu eyaletlerde Donald Trump öne geçince dolar düştü, Joe Biden’le yükseldi. Dolar gün içinde 8.38-8.52 lira aralığında gitti geldi. Sadece TL değil diğer para birimleri ile altın ve petrol de dalgalandı. Meksika Pesosu gün içinde yüzde 0.9 arttı yüzde 4.1 düştü. Petroldaki dalga ise yüzde -1.8 ile yüzde +2 aralığında oldu. Benzer dalga aralığı borsalarda da yaşandı. İşte yaşananlar:
05.00: Yarışın yakın geçtiğine ilişkin ilk sonuçlar önce petrolde kendini gösterdi. Petrol yüzde 2 yükseldi.
06.20: Türk Lirası Trump’ın arayı kapatmasıyla değer kazandı. Dolar 8.46 seviyesinden 8.42 seviyesine indi.
09.00: Kritik eyaletlerden gelen sonuçlar doları yeniden 8.52’e taşıdı.
09.55: Borsa 0.41 artışla güne başladı. Donald Trump’ın kritik eyaletlerde öne geçmesi sonrasında Halkbank hisseleri yüzde 6.3 prim yaptı.
10.30: Bazı kritik eyaletlerde öne geçen Trump’ın ‘Seçimi çoktan kazandık’ açıklamasıyla dolar yeniden 8.46 seviyesine indi. Petroldeki artış yüzde 3’e ulaştı.
11.30: Biden’in Arizona’yı almasıyla dolar yeniden yükselişe geçti, Borsa İstanbul’da alımlar hızlandı. Petrol yüzde 3 düştü.
13:00: Önemli bir eyalet olan Wisconsin’de Biden’ın öne geçmesiyle piyasa beklentileri de Biden’a döndü. Borsa İstanbul günü ilk yarısını yüzde 0.91 artışla tamamladı, dolar yeniden 8.52’ye ulaştı.
14.00: Nevada’da Biden ile Trump arasındaki fark kapanınınca dolar bu kez 8.40 seviyesine kadar geriledi.
15.30: Pennyslvania’da yarış başabaşa gittiğinin duyulmasıyla Borsada yükseliş yüzde 1.5’a aştı Türkiye’nin risk primi 552 puana çekildi.
16.00: ABD borsalarındaki ralli yüzde 2’lere ulaştı.
16:50: Biden’e karşı Senato’da Cumhuriyetçiler öne geçti. Bu durum piyasalarda ‘Mavi Dalga’ senaryosunu boşa çıkardı.
18.00: Sayım sürerken dolar, günü 8.45 liradan kapattı, borsa yüzde 1.47 arttı.
TRUMP’LA TİCARET DALGALI SEYİR İZLEDİ
ABD Başkanı Donald Trump’ın 2017’den bu yana Türkiye ile ABD arasındaki ticari ilişkiler yaptırım tehditleri ve tarifeler kadar 100 milyar dolarlık ticaret hedefi gibi olumlu aksiyonlara da sahne oldu. Bu durum iki ülke arasında ticaret hacminin de dalgalanmasına yol açtı.
2017: Trump döneminde iki ülke arasındaki ticari ilişkiler dikkate alındığında Türkiye’nin ABD’ye karşı bu dönemde net ithalatçı olduğu görüldü. Rakamlara göre 2017’de Türkiye ABD ile ticaretinde 3 milyar açık verirken 2018’de açık rakamı 4 milyar dolara yaklaştı. Bu dönemde Türkiye, ABD’den en çok helikopterler ve uçak ithalatı yaptı, en çok ise halı sattı.
2018: Trump’ın görev döneminde ikili ticari ilişkiler açısından en kritik yıl 2018 olarak kaydedildi. Mayıs ayında ABD yönetimi, Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülke için gümrük vergilerini yüzde 25’lere çıkardı. Ağustos ayına ise Trump, paylaştığı bir tweet ile birlikte Türkiye’den çelik ithalatına daha önce koyduğu gümrük vergilerini yüzde 50’ye çıkardı. ABD yönetiminin açıkladığı bu önlemlere karşı Türkiye de vergi tarifelerini artırdı.
2019: Bu sefer iki ülke de tarifeleri karşılıklı olarak düşürme kararı verdi. İlk adım ABD’den geldi. Ardından Türkiye vergileri yüzde 50 oranında düşürdü.