1
Rus uçağının sınır ihlali yüzünden düşürülmesinin ardından iki ülke arasında başlayan gerginlik, sadece Türk ürünlerinde değil dev mağaza zincirlerinde de kendini gösterdi. Bilindiği gibi Türk hazırgiyim firmaları Rusya’da şubeleri bulunan dünyanın önde gelen zincir markalarına büyük miktarda üretim yapıyor. Türk mallarının yanı sıra etiketinde ‘Made in Turkey’ yazan bu ürünler de gümrükleri aşamıyor. Edinilen bilgiye göre söz konusu sıkıntı nedeniyle aralarında Zara, Mango, ve H&M gibi markaların da bulunduğu şirketler, Türk üreticilerini ziyaret ederek ya da yazı yazarak ‘Made in Turkey yazısı kalksın’ teklifi götürdü.
SİPARİŞLERİ KAYDIRIYORLAR
Dev markalar sıkıntının sadece Türkiye’den Rusya’daki depolara değil, Avrupa ülkelerindeki merkez depolardan yapılan gönderimleri de kapsadığını ilettiler. Rusya Made in Turkey etiketli ürünlere sorun çıkardığı için Türkiye’den gelen ürünler depolarda birikmeye başlarken, sevkıyat iptalleri de gelmeye başladı. Bu yüzden mevcut siparişlerini bile kaydırma yolunu izlemeye başladılar. Ayrıca orta vadede Rusya’ya yönelik siparişlerin tamamını başka ülkelerde yaptırma yolunu izleyeceklerinin mesajlarını verdiler.
ZİYARET İPTALLERİ BAŞLADI
Yaşananların getirdiği sipariş aksamaları nedeniyle markaların satın alma ekipleri Türkiye ziyaretlerini de iptal etmeye başladı. Bu nedenle Türk üreticiler ilişkileri canlı tutmak ve markaları ikna etmek adına ekstra seyahat ve pazarlama faaliyetleri planlamaya başladı. Bazı firmaların bu markalara yaptıkları işlerin cirolarının yüzde 70’e varan kısmını oluşturması nedeniyle ciddi tedirginlik yaşadığı gündeme getirildi. Tüm bu gelişmelerle ilgili Ekonomi Bakanlığı’na da bilgi verildiği ve söz konusu sürecin çözümü için gerekli adımların atılmasının istenildiği de öğrenildi.
"MENŞE SAPMASINA TOLERANS GÖSTERİLSİN"
Türk hazırgiyim ihracatında yabancı markalara üretim önemli bir yer tuttuğu için sektör son günlerde menşe sapması için tolerans gösterilmesi yollarını arıyor. Bu sayede ürünlere Made in Turkey dışında farklı bir ülkenin etiketi basılması amaçlanıyor.
"İSPANYA'DA ATÖLYE KURUN"
Rusya’ya Türk menşeli ürünleri sokmakta zorlanan dev markalar, katma değeri yüksek ürünleri iyi fiyata elde edebildiği Türkiye’deki üreticilerden tamamen vazgeçmek de istemiyor. Öyle ki, aralarında İspanyol Zara’nın da bulunduğu, bazı büyük markalar Türk üreticilere İspanya, Fransa gibi Avrupa kentlerinde atölye kurmalarını veya çeşitli atölyelerle anlaşmalarını teklif etti. Edinilen bilgiye göre, bu formül, natamam ürünlerin önemli kısmının Türkiye’de üretilmesi, ardından Avrupa’daki bu atölyelerde tamamlanıp paketlenerek etiketlenmesini kapsıyor. Fikri hayata geçirmenin ilk etapta kolay olmayacağını ifade eden tekstilciler ise hem yurtiçinde istihdam kaybı hem de kazanç açısından sorun yaşanabileceğini belirtiyor.
ÇARE ÜÇÜNCÜ ÜLKELER
Bütün sektörlerde Rusya’ya ihracat yapan firmalar mallarını üçüncü ülkeler üzerinden yollamanın yollarını arıyor. Rusya ile olan ticari anlaşmaları veya bu ülkelerde yoğun Türk yatırımı olduğu için üretimin oradaki fabrikalarına kaydırılması amaçlanan ülkeler şunlar: “Bulgaristan, Mısır, Sırbistan, Romanya, Beyaz Rusya, Azerbaycan, Özbekistan ve Kazakistan.” Ayrıca ihracatında Rusya’nın kritik önem taşıyan firmalar arasında krizin seyrine göre bu ülkelere yeni yatırım seçeceğini de değerlendirenler bulunuyor.
16 GÜN KAYBI YÜZDE 54.9
Rusya’nın uçak krizi sonrası başta yaş meyve sebze olmak üzere Türk mal ve hizmetlerine getirdiği yaptırımlar 1 Ocak’ta uygulamaya konacak. Bununla birlikte Rus gümrüklerinde uzun bekletme ve hiç kabul etmeme gibi Türk mallarına yaşatılan sorunların etkisi de merak ediliyordu. Ancak Batı’nın Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar nedeniyle bu ülkeye ihracat 2014 yılı da dahil olmak üzere sürekli düşüyordu. Uçak krizi kasım ayının sonuna denk geldiği için o ayın rakamlarında bir etkisi olmadığı öngörülüyordu. Bununla birlikte aralık ayının önemli bir gösterge olacağı tahmin ediliyordu. İhracatçı birliklerinin kayıtlarına göre 1 - 16 Aralık arasında Rusya’ya toplam ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 54.9 geriledi. Tutar bazında 303.4 milyon dolardan 136.6 milyon dolara indi.
Rusya’nın enflasyonist baskı yaratmamak adına yaptırımı yılbaşı sonrasına bıraktığı yaş meyve ve sebze liderliğini korurken ihracat kaybı yüzde 18.2’yle 100.3 milyon dolardan 82 milyon dolara gerileme şeklinde oldu. Sadece ekonomik etkilerin olduğu kasım ayının tamamında bu sektörün kaybı yüzde 26.8’di. İkinci sırada yer alan otomotiv sektörü yüzde 77.5 düşüşle 16 günde 7.2 milyon dolar ihracat yaptı. Bu sektörün de kasımın tamamında yüzde 49’luk kaybı söz konusuydu. Üçüncü sırada yer alan kimyevi maddeler yüzde 58.9 kayba uğrarken, kasımın tamamında yüzde 36’lık düşüş olmuştu. Rusya’ya ihracatı kritik önem taşıyan deri sektöründe ise aralık ayının ilk 16 gününde yüzde 76.2 gerileme yaşandı.
"TİCARETTE KÜSME DARILMA OLMAZ"
Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, ekim ayı itibarıyla Türkiye ihracatında yüzde 8.2 dolayında düşüş yaşanmasına karşın, 2015 yılı için 143 milyar dolarlık hedefin yakalanması için 5 milyar dolar daha ihracat yapılmasının yeterli olacağını söyledi. Elitaş, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) aralık ayı Genişletilmiş Başkanlar Kurulu Toplantısı’na katıldı. Yenibosna’da bulunan Dış Ticaret Kompleksi’nde gerçekleştirilen toplantıda, Bakan Elitaş’ın yanı ısra, TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi ve TİM sektör başkanları ve üyeleri de yer aldı. Rusya ile yaşanan gerilime de değinen Bakan Elitaş, “İhracatçılarımızın zarar görmemesi ile ilgili önemli tedbirler aldık ve hayata geçirmeye de başladık. Bizler ticaret erbabıyız. Ticarette küsme olmaz, darılma olmaz. Ticaret kendi kuralları içinde devam eder. Kendi vatandaşlarını da cezalandırıyorlar” dedi.
"ARTIK DÖVIZDE DALGA BOYU BIRAZ DAHA AZALACAK"
Bakan Elitaş, ABD Merkez Bankası FED’in faiz kararı konusunda da, “Ümit ediyorum ki 2016 yılında döviz fiyatlarındaki dalga boyu biraz daha azalıp, net bir şekilde önümüzü görecek boyuta geldiğimizde, gelecek ile ilgili kanaatlerimiz ayağı yere basar ve endişeye mahal bırakmayacak şekilde iyi bir noktaya gidecektir” dedi.
2016 İHRACAT HEDEFİ 150 MİLYAR DOLAR
Ekonomi Bakanı Elitaş, bir gazetecinin Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi’nin 2016 yılında 200 milyar dolar ihracat beklediğine dair açıklamalarının sorulması üzerine şunları kaydetti: “Henüz sayın bakanımızla bu konuyu görüşmedik. Orta vadeli planda bizim ihracat hedefimiz 2016 yılında 150 milyar dolar seviyesinde. Gönül ister ki daha fazla rakamları ortaya çıkarabilmek.”
51 MADDELİK RAPOR HAZIRLANDI
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, hükümetin eylem planında taleplerinin karşılandığına değinerek, “İhracatçıların 100 Gün Dışındaki Orta Vadeli Beklentileri”ni 51 özet madde halinde raporladık. Eylem Planı’nda taleplerimize cevap veren birçok maddenin bulunmasından dolayı mutluluk duyduk” dedi. Elitaş da hedeflere birlikte ulaşılacağını söyledi. Kaynak: Habertürk