Çalışma hayatına giren herkes için akıllara en çok gelen sorulardan biri de ne zaman, kaç yaşında emekli olurum sorusu… Milyonlarca çalışan bu sorunun cevabını merak ediyor. Her çalışan farklı sigorta türüne sahip oluyor. Bu yüzden SSK, Bağkur gibi sigortalara sahip çalışanlar için emeklilik hesaplama farklılık gösteriyor. “Ne zaman, kaç yaşında emekli olurum” sorusunun yanında emeklilik yaşının nasıl belirlendiğini ve tüm merak edilenleri sizler için derledik…
İşte haberimizin detayları;
Emeklilik yaşı nasıl belirlenir?
Emeklilik yaşı ülkeden ülkeye değişiklikler gösterir. Türkiye'de emeklilik yaşı devlet tarafından farklı statülere ve farklı koşullara göre kanunla belirlenmektedir. 8 Eylül 1999 tarihine kadar, kadınlar 38 erkekler ise 43 yaşında emekli olabiliyorlardı. O tarihten sonra emeklilik koşulları ağırlaştırıldıkça, emekli olabilme yaşı ve prim ödeme gün sayısı yükseltildi. Kademeli olarak yükseltilen emeklilik yaşı, 1 Ocak 2048 tarihi itibariyle 65 olarak uygulanacak. Farklı durumlar için farklı emeklilik yaşları bulunduğundan durumunuza özel olan emeklilik yaşını yukarıdaki emeklilik hesaplama aracımız yardımıyla tespit edebilirsiniz.
Erkeklerde emeklilik yaşı kaçtır ve nasıl belirlenir
Sigortalılık süresinin başlangıcı 08.09. 1976’dan önce olan erkek SSK’lılar: 55 yaşını doldurmuş olma ve en az 5000 gün veya, 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, 25 yıldan beri sigortalı bulunma ve en az 5000 gün, Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olma şartlarını yerine getirenler, tam emekli aylığına hak kazanmaktadırlar.
08.09.1999 günü ve sonrası işe giren erkekler emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamış ve en az 7000 gün sayısı ile emekli olabilecekler. Görüldüğü üzere 08.09.1999 gününden sonra işe girenler için sigortalılık süresi diye bir şey kalmamıştır. 7000 günü doldurmak ve 60 yaşını tamamlayıp 61 yaşından gün alması gerekir.
4.500 gün ile erkeklerde emeklilik
60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün prim ödemek şartı ile kısmı emekli olabileceklerdir.
01.05.2008 gününden sonra işe giren erkeklerin emeklilik şartları
7200 günü 31.12.2005 tarihine kadar tamamlayan erkekler 60 yaşında emekli olur ama diğerleri için tablo aşağıdadır.
1)- 01.01.2036 ila 31.12.2037 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 61 yaş
2)- 01.01.2038 ila 31.12.2039 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 62 yaş
3)- 01.01.2040 ila 31.12.2041 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 63 yaş
4)- 01.01.2042 ila 31.12.2043 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 64 yaş
5)- 01.01.2044 ila 31.12.2045 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 65 yaş
6)- 01.01.2046 ila 31.12.2047 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 65
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrası işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak erkeklerden 4a bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için kısmı emeklilik şartı 5400 gün olarak uygulanır. Emeklilik yaşlarının tesbiti 5400 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zamana göre belli olur. Buna göre; 5400 günü 31.12.2005 tarihine kadar tamamlayan erkekler 63 yaşında emekli olur.
Diğerleri İse:
1)- 01.01.2036 ila 31.12.2037 tarihleri arasında 5400 günü tamamlayan erkekler 64
2)- 01.01.2038 gününden sonra 5400 günü tamamlayan erkekler için 65 olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanması 5400 prim gün sayısı şartını doldurduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.
SSK kapsamında bayanların emekli yaşı işe ilk giriş tarihine göre değişir. İlk defa 01.05.2008 tarihinden sonra sigortalı olmanız halinde 58 yaş ve 7200 gün şartı ile emeklilik hakkı kazanabiliyorsunuz. Ancak 58 yaşında emeklilik hakkı elde edebilmeniz için 7200 iş gününü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlamanız gerekiyor.
600 gün ve 15 yıllık sigortalılık süresini; 23.05.2002 tarihinden önce tamamladıysanız 50 yaşında, 24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında tamamladıysanız 52 yaşında, 24.05.2005-23.05.2008 tarihleri arasında tamamladıysanız 54 yaşında, 24.05.2008-23.05.2011 tarihleri arasında tamamladıysanız 56 yaşında, 24.05.2011 tarihinde sonra tamamladıysanız 58 yaşında 3600 gün ile emeklilik hakkı elde edebilirsiniz. SSK ya da diğer kapsamlarda ilk işe giriş tarihiniz 08.09.1999 tarihi ile 30.04.2008 tarihleri arası ise; 4500 gün 25 yıllık sigortalılık süresi ve 58 yaşı tamamlamanız halinde SSK yaş haddinden emekli olabilirsiniz. SSK ya da diğer kapsamlarda ilk işe giriş tarihiniz 01.05.2008 tarihi ve sonrası ise 5400 gün 61 yaşı tamamlamanız halinde emekli olursunuz. Ancak yine bu tarihten sonra girişi olanlar emeklilikte kademeli geçişe tabidir. 5400 günden 61 yaşında emekli olabilmeniz için 5400 günü en geç 31.12.2035 tarihine kadar tamamlamış olmanız gerekiyor.
Emeklilik için doldurulması gerekli prim gün sayısı nasıl belirlenir?
Emeklilik prim gün sayısı emeklilik statüsüne ve sosyal güvenlik sistemine dahil olduğunuz güne göre değişiklikler gösterir. Farklı durumlar için doldurulması gereken farklı prim gün sayıları bulunduğundan durumunuza özel olan prim gün sayısını yukarıdaki emeklilik hesaplama aracımız yardımıyla tespit edebilirsiniz.
Kimler eski adıyla SSK yeni adıyla 4/a statüsünde sigortalı olabilir?
5510 Sayılı Kanunun 4. Maddesinin 1. Fıkrasının (A) Bendi (Ssk) Kapsamında Sigortalı Sayılanları şu şekilde sıralayabiliriz; Bir Hizmet Sözleşmesi ile, bir yahut birden fazla işverenin yanında çalıştırılanlar, 5510 sayılı kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasının a bendi (SSK)) kapsamında sigortalı sayılırlar. Bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan; film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlar, İşçi sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlıkları ve yönetim kurullarına seçilenler, Mütekabiliyet esasına dayalı olarak uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülke uyruğunda olanlar hariç olmak üzere, yabancı uyruklu kişilerden hizmet akdi ile çalışanlar, 2/7/1941 tarihli ve 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanuna göre çalıştırılanlar, 24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanununda belirtilen umumî kadınlar (Hayat kadınları), Milli Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen kurslarda usta öğretici olarak çalıştırılanlar, kamu idarelerinde ders ücreti karşılığı görev verilenler ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (C) bendi kapsamında çalıştırılanlar, Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen Toplum Yararına Çalışma Programlarından yararlananlar.
Kimler eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/b statüsünde sigortalı olabilir?
Kanuna göre, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; Kendi işyeri olan avukat, doktor, mimar, noter, tüccar, bakkal, kasap, manav, kırtasiyeci, kuyumcu, konfeksiyoncu gibi ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar, Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket (örneğin kollektif şirket ya da limited şirket gibi) ve donatma iştiraklerinin (gemi ticareti için birleşenlerin) ise tüm ortakları,Tarımsal faaliyette bulunanlar (çiftçiler), eski adıyla Bağ-Kur, yeni adıyla 4/b kapsamında sigortalı sayılıyorlar.
Kimler eski adıyla Emekli Sandığı yeni adıyla 4/c statüsünde sigortalı olabilir?
Kamu idarelerinde; 4/a'lı (SSK) olmayanlardan, kadro ve pozisyonlarda sürekli olarak çalışıp ilgili kanunlarında 4/a (SSK) kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülmemiş olanlar, 4/A ve 4/B'li olmayanlardan, sözleşmeli olarak çalışıp ilgili kanunlarında 4/a kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülmemiş olanlar ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 86. maddesi uyarınca açıktan vekil atananlar, 4/c'li sigortalı sayılacaklar. Bunlara ek olarak 4/c`li (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin hükümler ayrıca, Kuruluş ve personel kanunları veya diğer kanunlar gereğince seçimle veya atama yoluyla kamu idarelerinde göreve gelenlerden; bu görevleri sebebiyle kendilerine ilgili kanunlarında devlet memurları gibi emeklilik hakkı tanınmış olanlardan hizmet akdi ile çalışmayanlar, Başbakan, bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, belediye başkanları, il encümeninin seçimle gelen üyeleri, 4/C'li iken, bu kapsamdaki kişilerin kurduğu sendikalar ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlıkları ve yönetim kurullarına seçilenlerden aylıksız izne ayrılanlar, Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda, Türk Silahlı Kuvvetleri hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askeri öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksek okulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tutulan adaylar, Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler, hakkında da uygulanacak. Ayrıca; son iki bentte belirtilen okulları tamamlamadan ayrılanlar ile okulları tamamlamalarına rağmen görevlerine başlamadan ayrılanların, bu okullarda geçen eğitim süreleri sigortalılıklarından sayılmayacaktır.
SGK emeklilik işlemlerinde 1 yıl kaç gün olarak sayılır?
Normalde bir yıl 365 gün olduğu halde, uygulamada her ay 30 tam gün olarak dikkate alındığından, 1 yıl da 360 gün olarak dikkate alınır.