ŞENAY BÜYÜKKÖŞDERE
Dünyanın en büyük müteahhitlerinin sıralandığı ENR listesinde ilk 100’e giren 9 Türk firmasından biri olan Ant Yapı, Miami’den New York’a Londra’dan Rusya’ya gayrimenkul piyasasının en parlak pazarlarında projeler hayata geçiriyor. New York’un simge binalarından The Crown Building ve Moskova’daki Kızıl Meydan manzaralı lüks Bulgari Oteli, şirketin son dönemde aldığı işlerden sadece 2 tanesi. Ant Yapı yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay, geçtiğimiz günlerde de Londra’da ve New York, Brooklyn’de 2 büyük proje için imza attıklarını söylüyor.
Türk müteahhitlerin dünya inşaat piyasasında çok iyi konumda olduğunu ve pastadan daha fazla pay alması gerektiğini vurgulayan Okay, “Miami, Londra gösterişli pazarlar ama asıl karlılık Afrika’da. Bu ülkelerde para yok ama yeraltı zenginlikleri var. Batılılar ve Çin oralardaki doğal kaynakları çıkarmak karşılığında inşaat yapıyorlar. Biz de ülke olarak orada olmalıyız” diyor.
En son Sibirya’da havalimanı yapıyordunuz. Sonra Londra’da yeni bir iş aldığınızı duyduk. İnşaat sektöründe pandemi etkisi yok mu?
Dünyada inşaat sektöründe pandemi kaynaklı bir duraksama olmadı. Biz birkaç ay evvel Rusya’nın üçüncü büyük şehri Novosibirsk’te Tolmaçevo Havaalanı’nın inşaatına başladık. Halen Rusya’da 20-25 şantiyemiz var. Yılın son günlerinde de Londra’da lüks konut projesi Park Modern’in inşası için anlaşma imzaladık.
İngiltere, Amerika pazarlarında böyle büyük projeler almak zor mu?
Biz 2015’te yaşanan uçak krizine kadar, yurtdışında ağırlığı Rusya’da olan bir şirkettik. Uçak kazasından sonra kendimize Rusya’ya alternatif pazarlar ararken karşımıza İngiltere ve Amerika çıktı. Ancak bu bölgelerde de işverenlerimiz genelde Rus oluyordu. Ama artık firma olarak kendimizi ispat ettik ve İngilizlerden iş alıyoruz. Bu yüzden Park Modern’in bizim için önemi büyük. Yakın zamanda İngiltere pazarınında da Rusya gibi büyüyeceğiz
CİRO NASIL OLDU 2020’DE?
Yeni projeler var mı?
Ciromuz 1 milyar dolar seviyesinde. Bunun yüzde 10’u yurtiçinden geliyor. Tabii yeni projeler de var. Daha yeni Amerika’da, Brooklyn’de Astoria ile büyük bir kontrat imzaladık. Türkiye’de ise Bodrum Anthaven projemizin yeni etaplarını hayata geçireceğiz. Bu projede yer almak üzere Radisson Collection ile anlaştık. Bu yaz yeni otelimiz açılacak. İstanbul’da da yeni projelerimiz olacak.
İstanbul’da nerelerde olacak yeni projeler?
Beylerbeyi’nde alt dubleks ve üst dublekslerden, oluşan 3-4 katlı, kent villaları projemiz olacak. Bir de şehir merkezinde 8-10 katlı binalardan oluşan bir proje planlıyoruz.
SEKTÖR YENİ BİR KAMPANYA BEKLİYOR!
Türkiye pazarına dair beklentileriniz nasıl. Bu sene bir hareket bekliyor musunuz?
Eski yıllardaki gibi olmamak kaydıyla bir açılma bekliyorum. Geçen yıl kurdaki dalgalanmalarla birlikte herkes çok dolarize olmuştu. Şimdi dolar makul seviyelere geriledi. Ve bu paranın gayrimenkule yönlendirileceğini düşünüyorum. Deprem ve pandeminin etkisiyle az katlı veya villa tipi konut projelerine talep arttı. Ancak ne yazık ki faiz oranları, kredi kullanımını etkiliyor. Bu yüzden sektör olarak tekrar bir kampanya beklentisi içerisindeyiz.
KONTRATLAR ELMASLA
Miami, New York gibi rekabetin yoğun olduğu pazarlarda varsınız. Henüz çok bakir olan Afrika pazarlarına girmeyi düşünmüyor musunuz?
Bizim ülke olarak kesinlikle o yöne bakmamız lazım. Ama buralara tek başına şirket olarak gitmek bizim boyumuzu aşıyor. Bu ülkelerin paraları yok ama madenleri, doğal kaynakları, yeraltı zenginlikleri var. Batılılar ve Çinliler de onların yer altındaki parasını ortaya çıkarıyor, altınını veya elmasını alıyor, işliyor ve dünya pazarlarına sunuyor. Bunun karşılığında da müteahhitlik hizmeti yapıyorlar. Esas verimlilik, kârlılık oralarda. Bölgenin kaymağını da Çin ve Batılıar yiyor. Çünkü biz şirket olarak gidip bu tarz anlaşmalar yapamıyoruz. Bunun için uluslararası anlaşmalar gerekiyor.
BİZİM İŞLER DIŞARIDAN
Göründüğü gibi değil!
Sektörün içinde bulunduğu sıkıntılara baktığınızda, piyasa oyuncuları olarak nasıl bir muhakeme yapıyorsunuz… Hangi hatalar yapıldı, gerekli dersler alındı mı?
Geçtiğimiz yıllarda, gayrimenkul sektörüne dışarıdan gelen çok sayıda firma oldu. Ve bu yeni oyuncular fiyatları fazla yükselttiler. Dengeyi bozdular. Eski oyuncular olarak biz de bu rüzgara kapıldık açıkçası. Çok çok yüksek kat karşılığı oranlarıyla anlaşmalar yapıldı. Fikirtepe’de bile yüzde 60-70’lerle kontratlar imzalandı. Şimdi o farklı sektörlerden gelen yeni oyuncular tek tek piyasadan çekiliyorlar. Hiçbir şeyin öyle göründüğü kadar kolay olmadığı anlaşıldı sanıyorum.
Yeni oyuncular çekiliyor, eskiler ne yapacak?
Müteahhitlerin artık yatırım yaparken 40 kere düşünmesi lazım. Çünkü eski bildikleriniz artık doğru olmamaya başladı. Mesela son yıllarda ciddi anlamda ofis yatırımı yapıldı ama şimdi ofis piyasasınında hiç hareket yok. Pandemiyle birlikte orada işler tamamen değişti. 2020 bu anlamda ezberleri bozan bir yıl oldu. Açık AVM’ler ön plana çıktı, ofisler küçüldü, konutlar değişti.
DEV KAĞIT FABRİKASI GÜN SAYIYOR
Kipaş Holding tarafından Aydın’ın Söke ilçesinde kurulan ve 1700 kişinin istihdam edileceği kağıt fabrikasının martta üretime başlaması planlanıyor. Fabrikada ağırlıklı olarak Türkiye’nin ithal ettiği kağıtlar üretilecek. Kipaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hanefi Öksüz, “Burası 550 milyon dolarlık bir yatırım. İkinci makine geldiğinde de 700 milyon doları geçecek. Çok büyük heyecan duyuyoruz. Türkiye’nin 300 milyon dolarlık ithalatını ortadan kaldıracak. Fabrika kendi branşında Avrupa’nın en büyüğü olacak” dedi. Öksüz, makineleri fabrikaya 2 bin tır ile taşıdıklarını söyledi.