ÖZGÜL ÖZTÜRK
Pandemide artan sağlıklı yaşam bilinci, atıştırmalık pazarını da yeniden şekillendiriyor. Tüketici, sağlıksız atıştırmalıklar yerine, çiğ kuruyemiş ve kurutulmuş meyve-sebzeye yönelince Türk girişimciler de bu alana yatırım yapmaya başladı. Çilekten, elmaya, muzdan hurmaya, mantardan, ete kadar her çeşit ürünü kurutarak 100 katı fiyata satan girişimciler arasında beyaz yakalılar da var, soğuk hava deposu olanlar da...
55 MİLYAR DOLARLIK PAZAR
Meyve ve sebze kurutma makineleri üreten Fareffect firması Genel Müdürü Mustafa Güngör pandemi döneminde makine talebinin yüzde 50 arttığını söyledi. Türkiye'deki çerez tüketimine benzer yurtdışında kurutulmuş meyve yenildiğini ifade eden Güngör, "Geçen yıl kurutulmuş meyve sebze pazarı 55 milyar dolara çıktı. Türkiye kuru incir, kayısı ve üzümle bu pazardan 1.4 milyar dolarlık pay alıyor. Ancak asıl kârlılık modern kurutma teknolojiyle üretilen kuru meyve ve sebze cipsinden elde ediliyor" dedi.
BİR YILDA AMORTİ EDİYOR
Türkiye'de kurutularak satılan ürünler arasında mantar, peynir, zeytin, balık, her türlü meyve sebze yer alıyor. Kurutma makineleri 400 ila 600 bin TL +KDV fiyatına satılıyor. Anahtar teslim tesis kurmanın maliyeti ise 650 bin TL'yi buluyor. Güngör'ün verdiği bilgiye göre, bir makine kendini 6 ay ila 1 yıl arasında amorti ediyor. Tesisler ağırlıklı olarak Akdeniz ve Ege bölgelerinde kuruluyor. Trabzon hurmasının kurusunun kilosu 35 euro, narenciyenin 100 dolar, elma, armut ve ayvanın 70 dolara yurtdışından alıcı buluyor.
YENİ OYUNCULAR GİRİYOR
Yedi çeşit ürünüyle Türkiye sağlıklı atıştırmalık pazarında faaliyet gösteren Zbarz'ın yönetim kurulu başkan vekili Ebrul Gülkan da, "Sağlıklı atıştırmalık pazarında şu anda 10'un üzerinde yerli oyuncu var. 1000'in üzerinde satış noktasında ürünlerimizi tüketiciyle buluşturuyoruz" diye konuştu. Atıştırmalık üreticilerinden Selen Canoğulları da, 2 milyon TL yatırım alarak, önce kendi atölyesini kurup 10 kadına istihdam sağlayacak.
NASA TEKNOLOJİSİNİ KULLANIYOR
Kurutulmuş meyve işini Türkiye'de ilk hayata geçiren şirketlerden biri İzmir Torbalı'daki Freshbak. NASA'nın uzaya gidecek astronotların beslenmesi için geliştirdiği dondurarak kurutma teknolojisini Türkiye'ye getiren şirket, Türkiye topraklarında yetişen lezzetli ürünleri katma değeri yüksek olarak Almanya, Orta Asya ve Amerika'ya ihraç ediyor. Aralarında çilek, incir, elmanın da olduğu toplam 12 farklı ürünü kurutarak pazarladıklarını anlatan Freshbak Genel Direktörü Kenan Sever, tesise ilişkin şu bilgileri paylaştı:
YENİ BİR TESİS KURACAK
"Pandemi döneminde sağlıklı atıştırmalıklara artan taleple 2019-2020 arasında yüzde 150 büyüdük. Gelen yoğun talebi karşılamak için Torbalı'daki tesisimizin kapasitesini yüzde 100 artıracağız. Manisa Salihli'de ise dondurma teknolojisiyle çalışan ve İzmir fabrikamıza ürün tedarik edecek yeni bir tesisi hayata geçireceğiz. Şu anda 42 çiftçiye sözleşmeli üretim yaptırıyoruz. Bu sene toplam 5 bin ton çileği alıp kurutup hem Avrupa hem de dünyaya ihraç edeceğiz."