Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Milli Enerji ve Maden Politikası kapsamında gerçekleştirilen 'Madencilik Sektör Toplantısı'nda konuştu. Bir buçuk yıl önce Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın tüm kısımlarını elden geçirmeye başladıklarını aktaran Albayrak, yapısal dönüşümlerin gerekliliğini anladıklarını ifade etti. Albayrak, bu süreçte Türkiye'de enerji arz güvenliğiyle ilgili konulara çok fazla mesai harcadıklarını vurgulayarak, "Geçen yıl attığımız adımlarla, sistemin oturması, altyapının yenilenmesiyle süreç yoluna girdi" diye konuştu.
TÜRKİYE’DE ORAN YÜZDE 1
Albayrak, madenin ekonomik, toplumsal ve istihdamdaki önemine işaret etti. Albayrak, katma değerli sektörlerin başında gelen madenciliğin, mesafe olarak katetmesi gereken büyük yolu olduğuna dikkati çekerek, "Ham maddede bir çarpansa, yarı mamülde sekiz, tam mamüle döndüğünde ortalama 24 çarpana kadar çıkabilecek bir katma değer üretebilecek bir sektörden bahsediyoruz. Gayrisafi milli hasılaya oranı, ortalama, madencilik anlamında ileri düzeyde olan ülkelerin yüzde 5,6,7'lerde hisse aldığı bir sektörden bahsederken Türkiye'de bu oran yüzde 1'lerde" ifadelerini kullandı. Maden sahalarının, sektörün ve pazarın, katma değerli ürün elde edeceği yeni bir modeli başlatacaklarını duyuran Albayrak şöyle devam etti:
10 KATINA GERİ DÖNÜYOR
"Biz ham kromları ham bakır, ham altınları ihraç ediyoruz ancak 10 katına bize geri dönüyor. Bu model, hem yatırımcı dostu hem ülkeye, istihdama ve sektörün büyümesine katkılı hem de ortaya konan katma değerle Türkiye'nin cari açığına ilaç olacak bir süreç olmalı. Türkiye son 10 yılda ortalama 44 milyar dolar enerji ithal ederken 10,6 milyar dolar ortalamayla ham ve yarı mamul maden alanında ithalat gerçekleştirmiş. Maden yönetmeliğini 30 Eylül'den önce hayata geçireceğiz."
Gecikmelerin arkasında FETÖ'cü şirketler var
Geçmiş dönemde ilk müracatın ortalama dört haftayı aldığını ancak hedefin bir haftayı geçirmemek olduğunu aktaran Albayrak, "İhale ilanları ve diğer süreçler yaklaşık bir yılı bulduğu bir süreçte 12 ayı bir aya indiriyoruz. Buralarda istihbari ve devlet güvenliğiyle ilgili hususuyla ilgili belli süreler var, bu hepinizin malumu. Sektörde katıldığım birçok yerde bana gelen taleplerin bir kısmı bunu da ilgilendirdiği için söylemem lazım. Yabancıya, şirket satıyor. Yurt dışından yabancı gelmiş Türk firmaları alıyor. Bir de bakıyorsunuz, yurt dışında sattığı Kanadalı firmanın arkasından kim çıkıyor? FETÖ…"
Sıkıntı bulunmuyor
Devlet olarak çok dikkatli davranmaları gerektiğinin altını çizen Albayrak, son dönemde bunun gibi çok ciddi sayıda işlemin yakalandığını ve FETÖ'cü olmayanlarla ilgili bir sıkıntıları bulunmadığını dile getirdi.
2.500 sahanın ihale süreci başlıyor
Sorunları minimuma indirecek, netice odaklı yeni bir süreci başlatmak niyetinde olduklarını yineleyen Albayrak "Tabii burada pozitif gündem oluşturması noktasında özellikle ağustos sonuna kadar bu bizden onayı çıkmış 917 yeni sahanın ihale süreçlerini başlatacağız. Yıl sonuna kadar iki bin 500 olarak hedeflenen maden sahasının ihale süreçlerini başlatacağız. Bu ve benzeri toplantıları, daha sık istişari noktalarda koordine olmasıyla ilgili adımları atacağız. Amaç üzüm yemekse, detaylara takılmamız lazım" dedi.
Koordinasyon Kurulu yolda
Albayrak, Maden İşleri Genel Müdürlüğünün organizasyon yapısında yenilenmeye gittiklerini belirterek, bunun bir parçası olarak kurdukları MİGEM Akademiyle ciddi bir eğitim sürecini başlattıklarını açıkladı. Yeniden yapılanmanın bir başka önemli adımının da eylül sonu itibarıyla nihayete erdirecekleri bir Maden Koordinasyon Kurulu olduğunu aktaran Albayrak, karşılaşılan problemleri minimuma indirmek için ilişkili kurumların yetkilileriyle bir koordinasyon kurulu oluşturulacağını söyledi.
Jeokimya haritası yıl sonuna bitiyor
Albayrak, jeofizik ve jeokimya altyapısıyla ilgili adımlar da attıklarını belirterek, şunları kaydetti: "İnşallah jeokimya kısmında, biz geldiğimiz döneme kadar 50 küsür bin numuneyle Türkiye'nin neredeyse yaklaşık yarısının jeokimya haritası bitmişken, bu yıl aldığımız bir 50 küsür bin numuneyle bir yılda bütün jeokimyayı bitiriyoruz. Önümüzdeki yılbaşı itibarıyla Türkiye'nin jeokimya haritası çıkmış olacak. Jeofizik alanında da süreç hızla ilerliyor, hedef 2018'in sonu ama bunu daha hızlı almak için çalışıyoruz. MTA Oruç Reis, sismik araştırmaların yannda, denizin altındaki yer altı zenginliğiyle ilgili çalışmalar için de teknik altyapısı güçlü bir gemi."
Güvenlikte sıfır tolerans
Albayrak, en kritik ve sıfır toleransla yaklaşacakları konularından birinin de güvenlik olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti: "Bir işletmede yapılan hata tüm sektörü etkiliyor. Sektörün belki 10-20 yılını alabiliyor. Türkiye'nin bu kadar süre kaybetme lüksü yok. Bu kadar yer altı kaynağımız var, bununla ilgili tüm bilimsel çalışmalarla birlikte altyapısal iyileştirme ve geri dönüşümü sağlayacağız ama babadan kalma metotlarla değil.”