AA
Geçen yıl günlük 289 milyon varil petrol eş değeri seviyesinde olan küresel birincil enerji talebinin, 2045'te günlük 361 milyon varil petrol eş değerine ulaşması öngörülüyor.
AA'da yer alan habere göre, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) 2045 yılına kadar küresel ekonomi, petrol ve enerji talebi ile arzına ilişkin orta ve uzun vadeli tahminlerini içeren "2020 Dünya Petrol Görünümü" raporuna göre, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını enerji ve petrol talebinde şimdiye kadar yaşanan en sert düşüşe neden oldu.
Geçen yılın kasım ayından bu yana piyasanın benzeri görülmemiş bir dönüşüme şahit olduğu belirtilen rapora göre, salgın 1930'larda yaşanan Büyük Buhran'dan bu yana yaşanan en büyük ekonomik gerilemeye neden oldu.
Rapora göre, 2045'e kadar öncelikli olarak Paris Anlaşması hedeflerine odaklanan politikalar, yenilenebilir enerji kaynaklarına dönüşümü desteklemeye ve sera gazı emisyonlarını azaltmaya devam edecek.
Bu yıl yaşanan ciddi düşüşe rağmen, geçen yıl günlük 289 milyon varil petrol eş değeri seviyesinde olan küresel birincil enerji talebi, 2045'te günlük 361 milyon varil petrol eş değerine ulaşacak.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) üyesi olmayan ülkelerin enerji talebi 2045'e kadar günlük 76,5 milyon varil petrol eş değeri artarken, OECD ülkelerinin talebi ise günlük yaklaşık 4,4 milyon varil petrol eş değeri azalacak.
Yükselen enerji talebinde, artan nüfusu ve ekonomik büyümesiyle Hindistan, Çin ve diğer gelişmekte olan ülkeler anahtar rol oynayacak. OECD üyesi gelişmiş ülkeler ise enerji verimliliği ve düşük karbonlu teknolojilerin kullanımına yönelik çalışmalarını yoğunlaştıracak. Bunun sonucu olarak, enerji talebinin neredeyse yarısı Hindistan ve Çin'den gelecek.
Petrol, 2045'e kadar küresel enerji karışımda en fazla paya sahip kaynak olarak kalmaya devam edecek. Geçen yıl küresel enerji talebinin yüzde 31'ini oluşturan petrol, 2045'e kadar enerji talebinde yüzde 27'lik paya sahip olacak. Petrolü, yüzde 25'lik payla doğal gaz ve yüzde 20'lik payla kömür takip edecek.
Rapora göre, salgının etkilerinin azalması durumunda petrol talebi 2021'de yeniden canlanacak. Özellikle orta vadede sağlıklı büyüme oranlarının beklenmesi, 2025'te petrol talebinin günlük 94,4 milyon varil petrol eş değerine ve 2045'te günlük 99,5 milyon varil petrol eş değerine ulaşmasına neden olacak.
Doğal gaz ise 2019-2045 yıllarında en fazla büyüyen fosil kaynak olacak. Küresel doğal gaz talebi, artan şehirleşme, endüstriyel taleplerdeki artış ve elektrik üretiminde kömüre kıyasla artan rekabet gücüyle yükselmeye devam edecek.
Böylece, geçen yıl günlük yaklaşık 67 milyon varil petrol eş değeri seviyesinde olan küresel gaz talebi, 2045'te günlük 91 milyon varil petrol eş değerine ulaşarak, birincil enerji karışımına en fazla katkı sağlayan ikinci kaynak olacak.
Birincil enerji karışımında en büyük paya sahip ikinci kaynak olan kömür, söz konusu dönemde talebin düştüğü tek birincil enerji kaynağı olacak.
Dünyada kömür santrallerinin çoğu, yenilenebilir enerji ve doğal gaz santralleriyle değiştirilirken, kömüre talep 2045'e kadar her yıl ortalama yüzde 0,3 azalacak. Bu düşüşte, karbon azaltımı amacıyla gelişmekte olan bölgelerde enerji verimli teknolojilerin yaygınlaştırılması etkili olacak. Küresel düşüşe rağmen Hindistan'ın kömür talebi söz konusu dönemde yıllık ortalama yüzde 2,6 artış gösterecek.
Rapora göre, güneş, rüzgar ve jeotermal gibi yenilenebilir enerji kaynakları ise en fazla büyüyen kaynaklar olmaya devam edecek. Bu kaynaklara talep, her yıl ortalama yüzde 6,6 artış göstererek, günlük 25 milyon varil petrol eş değerine yükselecek. Yenilenebilir kaynaklar bu büyüme hızıyla diğer tüm kaynakları geride bırakacak.
Söz konusu dönemde, elektrik üretimindeki artış ise ortalama birincil enerji talebindeki artıştan çok daha fazla olacak. Birincil enerji talebinin yıllık ortalama yüzde 0,9 artması beklenirken, elektrik üretimi ise yıllık ortalama yüzde 2,2 artacak.
Öte yandan, geçen yıl günlük 44,4 milyon varil seviyesinde olan kara yolu taşımacılığı kaynaklı petrol talebinin 2045'e kadar günlük 47 milyon varile ulaşması bekleniyor.
Rapora göre, Kovid-19 salgınından en fazla etkilenen ve bu yıl yüzde 50 gerileme gösteren havacılık sektörünün petrol talebi ise 2019'daki seviyelerine ancak 2023-2024 yıllarında ulaşabilecek. Havacılık sektörünün petrol talebinin orta vadede yaşanan düşüşe rağmen uzun vadede toparlanacağı öngörülüyor.