ŞENAY BÜYÜKKÖŞDERE
Her akşam açıklanan Kovid 19 tablosunu en dikkatle takip eden sektörlerin başında turizm geliyor. 2020 turizm sezonunu zorluklarla geçiren sektör oyuncuları bu yaz için hazırlıkları tamamlamış durumda. Mesafeli tatil konusunda geçen yıl deneyim kazanan oteller, 2021'e çok daha tecrübeli giriyor. Erken rezervasyonların çok iyi başladığını hatta 2019 yılı rakamlarına ulaştıklarını vurgulayan Jolly Tur Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, "Bu rezervasyonların hayata geçmesi o dönemki koronavirüs tablosuna bağlı" diyor.
Turizm sektörü 1 yıldır ciddi bir savaş veriyor. Nasılsınız, psikolojiniz nasıl?
Biraz deliliğe vurmuş durumdayız. 'Çok şükür hala gidecek işimiz var' diyoruz ama ne yazık ki bir yandan da vaka sayısı artıyor. Böyle bir dönemde tatil satmaya çalışan bir patronum. Ve bu çok değişik bir duygu.
OFİSE DÖNEN OTELLER VAR
Satabiliyor musunuz, Ramazan nasıl başladı?
Ramazan için geçmiş yıllara göre daha fazla talep aldık İşlerini otellere taşıyan misafirlerimiz var. 6 oda, 7 oda kiralayıp, toplantılarını burada yapıyorlar. Hatta bazı oteller konsept değiştirdi. Odaların bir kısmını ofise dönüştürdüler. Ramazan'ı geçirmek için de otelde kalanların sayısı az değil. Bazı oteller ramazan yı boyunca yüzde 100 dolu.
Erken rezervasyonlarda durum nedir?
Biz erken rezervasyon kampanyasına geçen yıl kasım ayında başladık. Ve dedik ki 'tatilin 4'te birini ödeyin, geri kalanını otele girmeden 3 gün önce ödeyin'. Ciddi bir taleple karşılaştık. 2019 rakamlarına ulaştık. Ama tabii tüketicide koşulsuz iptal seçeceğinin rahatlığı var. Bu rezervasyonların hayata geçip geçmeyeceğini vaka sayıları gösterecek.
SERTİFİKAYA AŞI LOGOSU
Sektörün bu sezondan beklentisi nasıl?
Bu sene geçen yıla göre çok daha deneyimliyiz. Neyle karşı karşıya olduğumuzu, alınması gereken önlemleri biliyoruz. Misafirlerin beklentilerini biliyoruz. Bu tecrübe 2021'e hazırlıklı girmemizi sağladı. Mayıs sonuna kadar 40-50 milyon vatandaşın aşılarının tamamlanacağı söyleniyor. Bu bizim için çok önemli. Turizm personelinin aşılanması da çok önemli. Turizm sertifikasına belki bir de aşı logosu eklenebilir. Bu Türkiye'nin yurtdışından da daha fazla talep görmesini sağlar.
Peki bu Kovid deneyimi ne kattı turizmciye, nelere dikkat ediyor tatilciler?
Geçen sene tüketici, doğayla iç içe, sosyal alanları geniş olan, villa tipi konaklamanın da olduğu tesislere yöneldi. Misafirler otelin doluluğundan, hangi ülkeden misafirlerin olduğuna, internetin iyi çalışıp çalışmadığına kadar her ayrıntıya baktı. Çünkü çocuklar eğitime devam ediyorlardı. Bu seneki hazırlıklar da bunlara göre yapıldı.
Fiyatlar nasıl bu yaz?
Geçen yaz 5 yıldızlı otellerde 4 yıldız fiyatına kalındı. Bu sene ise yüzde 10-30 arasında bir artış var.
YAŞANMAMIŞ SAYDIK
Bu sene için nasıl hedefler koydunuz?
Biz 2020'yi hiç yaşanmamış saydık. Bu sene yurtiçi turlarda 2019 rakamlarının üzerine kişi sayısı bazında yüzde 10, ciro bazında da yüzde 30 artış hedefi koyduk. Yurtdışıyla ilgili ise hiç bütçe yapmadık.
Dünyanın en büyük fonu Goldman Sachs 2018 yılında Jolly'e yatırım yaptı. Şimdi yüzde 24 oranında ortağımız konumundalar. Onlar da bu ortaklıktan mutlu, biz de onlardan mutluyuz.
TUR OTOBÜSÜNDE ARAÇ KUYRUĞU
Yurtdışı turları nasıl?
Biraz Balkanlar, biraz Dubai satıyoruz. Sosyal medyada her gün binlerce kişi Dubai'ye gidiyor gibi bir algı var ama haftada 50 kişi gidiyor. Önceki sene yurtdışına günde 400 rezervasyon alıyorduk. Şimd ibu sayı sayı 3.
İçeride nereler popüler?
Kültür turlarına ve Güneydoğu'ya ilgi var. Kapalı gruplardan çok talep var. Mesela 8 kişilik 2 aile geliyor, 'bize özel tur yapın' diyor. Ayrıca otobüslü turlara misafirlerin kendi aracıyla da katılabilmesini sağladık. Geçen hafta Safranbolu turumuzda tur otobüsünün arkasında 13 tane özel araba vardı.
KAYAK OTELLERİNE 3 KAT TALEP!
Bu kış kayak otelleri çok gündeme geldi. Doluluk nasıldı bu otellerde?
BU sene başından bu yana kayak, termal ve doğa otellerine ilgi yüksek. 10 ocak itibarıyla kayak otellerine bir önceki yıla göre 3 kat talep aldık. Bütün oteller yüzde 100 doldu. Bu da aslında bize insanların evde ne kadar sıkıldığını gösterdi.
Yaz otellerinin tamamı açılır mı?
Geçen yaz otellerin yüzde 50'si açıktı. Bu sene bu yüzde 80'e çıkmak zorunda. Çünkü bir otelin 2 yıl kapalı olması ciddi bir maliyet.
GEÇEN YIL TATİLLERDE İPTAL ORANI YÜZDE 45
Geçen yıl satın alınan tatillerde çok iptal oldu mu?
Geçen yıl erken rezervasyonlar o kadar iyi gidiyordu ki, şubat ayında her gün kutlama yapıyorduk. Bütçede yüzde 38 büyüme hedefi koymuşken, mart ayına yüzde 50 büyümeyle girdik. Ama ne yazık ki martta tablo birden değişti. Misafirlerimizin yüzde 55'i tarihi ileri çekti. Kalan yüzde 45 misafirimiz ise iade talep etti.
Peki yılı nasıl bir kayıpla tamamladınız?
2020 için yüzde 50 büyüme hedefi koymuştuk. Bu hedefin yüzde 60 altında kaldık. Yılı 2019'a göre yüzde 35 arası bir kayıpla bitirdik. Tabii bunun içinde yurtdışının kaybı da var. Normal koşullarda ciromuzun yüzde 18-20'sini oluşturan yurtdışı turlar geçen yıl neredeyse sıfıra indi. Yurtdışı rakamlarını dışarıda tutarsak 2019'a göre kaybımız yüzde 10-15 civarında gerçekleşti. Hedeflediğimiz rakamın yüzde 40 altında kaldık.