Kadın pazarcılardan 'belgesellik' girişim

150 kadın girişimci Diyarbakır’ın Bağlar İlçesi’nde Türkiye’nin ilk gezici kadın semt pazarını kurdu. Yaşadıkları süreç ödüllü belgesellere konu olan kadınlar, erkek pazarcıların müdahalesi nedeniyle işini kaybetmekle karşı karşıya...

ÖZGÜL ÖZTÜRK

Kimi şiddet mağduru, kimi ailesi tarafından reddedilmiş, kimi çalıştığı işten çıkarılmış, kimi amansız hastalıklarla mücadele ediyor… Kimden mi bahsediyoruz, Diyarbakır’ın Bağcılar Mahallesi’nde pazarcılık yaparak kendisinin ve ailesinin geçimini sağlayan 150 kadın girişimciden. Bağlar Belediyesi tarafından şiddete maruz kalan ve maddi durumu kötü olan kadınları istihdam etmek amacıyla 2013 yılında kurulan ve Türkiye’nin ilk gezici kadın semt pazarı olma özelliğini taşıyan Diyarbakır Bağlar Kadın Semt Pazarı’nın sakinleri tam 7 yıldır toplumda ‘erkek işi’ olarak görülen pazarcılık mesleğini başarıyla sürdürüyor.

KİMLİK KARTI İSTİYORLAR

Ancak yapılaşmayla birlikte Bağcılar bölgesinin değerlenmesi ve iş hacminin artışıyla Diyarbakır’daki erkek pazarcılar kadın pazarcıların yerine göz dikmeye başladı. Yaptıkları lobby çalışmalarıyla birkaç yıl önce bölgeye ilk pazarı kurmayı başaran erkek pazarcılar, şimdi Bağcılar’a ikinci pazarı açmak için çalışıyoryor. Birinci pazarla iş hacmi yüzde 80 azalan kadın pazarcılar, yeni bir erkek pazarı daha kurulursa tek geçim kaynaklarını kaybetme riskiyle karşı karşıya. Bölgeye başka erkek pazarının girmemesi ve birinci erkek pazarının eski yerine taşınması için aylardır 1000 erkek pazarcıyla mücadele eden kadın pazarcıların tek isteği ise pazarcı kimlik kartlarına sahip olmak.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İÇİN ÖRNEK OLACAK PROJE

Diyarbakır ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki kadınların iş gücüne katılımını artırmak misyonuyla faaliyetlerini yürüten Diyarbakır İş Kadınları Derneği (DİKAD) Başkanı Reyhan Aktar, bu zorlu mücadelede kadın pazarcıların yanında yer aldı. Ekonomik olarak zor durumdaki kadınları hayata tutundurmak için geliştirilmesi gereken sürdürülebilir modellere örnek olabilecek Diyarbakır Bağlar Kadın Semt Pazarı’nın ayakta kalma mücadelesi verdiğini belirten Aktar, “Bu kadınların ve ailelerinin ayakta tutan tek işleri ellerinden alınamaz” diye konuştu.

FİLM SESİNİ DÜNYAYA DUYURACAK

Kadın pazarcıların mücadelesine Diyarbakır Bağlar Kadın Pazarcılar Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’ni kurarak destek veren Reyhan Aktar, ardından kadınların hikayesini dünyaya duyuracak bir belgesel film çekilmesine ön ayak oldu. Mehmet İsmail Çeçen ve Ramazan Akkuş’un yönetmenliğini yaptığı belgesel, dünyada katıldığı 9 festivalden 8’inde finale kalıp, 4’ünden ödülle döndü. Belgeselin Türkiye’nin ardından yurtdışında da gösterime gireceğini belirten Aktar, “Amacımız bu mücadeleci kadınların sesini tüm dünyaya duyurmak” dedi.