Popülizme geçit verilmeyen OVP'de bütçe açığının GSYH'ye oranının 2018 yılında yüzde 0.4'e kadar gerileyeceği öngörülüyor. Hedef mali istikrarın sürmesi...
Kalkınma Bakanlığı'nca hazırlanan, Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen 2016-2018 dönemine ilişkin OVP, Resmi Gazete'de yayımlandı. Yeni OVP'de, 2015-2017 dönemini kapsayan OVP'ye göre söz konusu yıllara ilişkin ekonomik veri tahminlerinde değişiklikler yapıldı. Buna göre, geçen yılki OVP'de, bu yıl için yüzde 4'lük büyüme öngörülürken, bugün açıklanan OVP'de büyüme rakamı yüzde 3'e çekildi. 2016 yılı için büyüme tahmini yüzde 5'ten yüzde 4'e indirildi. 2017 beklentisi ise yüzde 5'ten yüzde 4,5'e çekilirken, 2018 için yüzde 5'lik büyüme öngörülüyor.
Bu yıl için GSYH tahmini, geçen yıl yayımlanan OVP'ye göre TL bazında 1 trilyon 945 milyar liradan 1 trilyon 928 milyar liraya düştü. GSYH tahmini 2016 yılı için 2 trilyon 141 milyar lira, 2017 için 2 trilyon 376 milyar lira, 2018 yılı için de 2 trilyon 640 milyar lira olarak belirlendi. Satın Alma Gücü Paritesine göre GSYH, bu yıl için 1 trilyon 516 milyar dolar olarak tahmin edildi. GSYH'nin, 2016'da 1 trilyon 596 milyar dolar, 2017'de 1 trilyon 697 milyar dolar, 2018'de ise 1 trilyon 818 milyar dolar olması bekleniyor. SAGP'ye göre kişi başına milli gelir tahmini bu yıl için 19 bin 506 dolar olurken, 2016 yılı için 20 bin 313 dolar, 2017 yılı için 21 bin 377 dolar, 2018 yılı için 22 bin 680 dolar olarak tahmin edildi.
Rekorun sonu yok
Önceki OVP'ye göre, bu yıl için 173 milyar dolar olarak öngörülen ihracat, 143 milyar dolara, 2016 yılı için 187,4 milyar dolar olarak öngörülen rakam 150 milyar dolara, 2017 için 203,4 milyar dolar olarak öngörülen ihracat tahmini de 170 milyar dolara çekildi. 2018 yılında ihracatın 192,5 milyar dolar olması bekleniyor.
Dört yılda % 27 yükselecek
İthalat beklentilerinde ise 2015 yılı için 258 milyar dolardan 208,4 milyar dolara, 2016 yılı için 276,8 milyar dolardan 216,3 milyar dolara, 2017 yılı için 297,5 milyar dolardan 239,6 milyar dolara gerileme öngörülüyor. 2018 sonunda da 265,6 milyar dolarlık ithalat bekleniyor.
Bu yıl seçimlere rağmen sadece 24.5 milyar lira açık vermesi beklenen bütçe, performans önümüzdeki dönemde daha da iyileşecek. 2018 yılına gelindiğinde bütçe açığı 11.1 milyar liraya kadar inecek. Bütçe açığının GSYH'ye oranı ise 2015'teki yüzde 1.3 seviyesinden 2018'de 0.4'e kadar gerileyecek. Bütçe gelirleri gelecek yıl net 525 milyar 448 milyon lira, 2017'de 571 milyar 422 milyon lira, 2018'de de 619 milyar 344 milyon lira düzeyinde gerçekleşecek. Aynı yıllar itibarıyla sırasıyla 444 milyar 140 milyon lira, 490 milyar 106 milyon lira ve 541 milyar 133 milyon lira vergi gelirleri elde edilecek.
Çift hane sınırında
Bu yıl işsizlik oranında da önceki tahminlerde yüzde 9,5 olan rakam yüzde 10,5'e yükseltilirken, 2016 yılı için yüzde 9,2'den yüzde 10,3'e, 2017 için yüzde 9,1'den 10,2'ye artırıldı. 2018 sonunda ise işsizlik oranının yüzde 9,9 olması bekleniyor.
Kademeli iyileşiyor
Cari işlemler dengesindeki açık tahmini de bu yıl için 46 milyar dolardan 36,7 milyar dolara çekildi. 2016 yılı için söz konusu rakam 49,2 milyar dolardan 34 milyar dolara ,2017'de de 50,7 milyar dolardan 34,4 milyar dolara indirildi. 2018'de ise cari açığın 35,2 milyar dolar olması bekleniyor.
Dalgalı seyir
Türkiye'de toplam tüketimde geçen yıl yayımlanan OVP'de bu yıl için yüzde 3,8 artış beklenirken, bugün açıklanan OVP'de toplam tüketimde artış oranı beklentisi yüzde 4,5'e çıktı. Gelecek yıl için beklenti yüzde 4'ten yüzde 3,7'ye çekildi. 2017 ve 2018 yılları için yüzde 4,1'lik tüketim artışı öngörülüyor.
Gelirler artıyor
Seyahat gelirlerinde de bu yıl için 26,8 milyar dolar tahmininde bulunulurken, bunun 2016 yılı için 28,6 milyar dolar, 2017 yılı 30,6 milyar dolar, 2018 yılı için de 32,1 milyar dolar olması öngörülüyor.
Merkez'in hedefleri yine tutmayacak
Önceki OVP'de bu yıl sonu için yüzde 6,3 olarak beklenen TÜFE tahmini yüzde 7,6'ya, 2016 için yüzde 5'ten yüzde 6,5'e, 2017 için ise yüzde 5'ten yüzde 5,5'e çıkarıldı. 2018'de de TÜFE için yüzde 5 tahmini yapıldı. Merkez Bankası'nın 2015,2016 ve 2017 yıllarındaki hedefi ise yüzde 5. Buna göre hükümetin tahminleri Merkez'in hedeflerinin önümüzdeki üç yılda da tutmayacağını gösteriyor. Merkez'in 2018 yılına ait hedefi ise henüz açıklanmadı.
Avrupa'nın yarısı
AB tanımlı genel yönetim nominal borç stokunun GSYH'ye oranının da 2016 yılında yüzde 32,8, 2017'de yüzde 31,3, 2018'de de yüzde 30 olması hedefleniyor. Avrupa Birliği'nin ekonomik kriterlerini oluşturan Maastricht Kriterleri'nde söz konusu oran yüzde 60 olarak belirlenmişt. Fakat bugün üye ülkelerin yarısından fazlası bu kriteri karşılayamıyor.
Yukarı doğru revize edildi
Bu yıl için sabit sermaye yatırımlarında yüzde 4,2 artış beklenen tahminler, yüzde 4,7'ye çıkarıldı. 2016 için bu rakam 8,9'dan yüzde 5,2'ye, 2017 için de yüzde 9,3'ten yüzde 7,5'e indirildi. 2018 yılı için de yüzde 8,2'lik sabit sermaye yatırımı artışı öngörüsü yapıldı.
Bu seviyeler değişmeyecek
Kalkınma Bakanlığı tarafından yapılan tahminlere göre, Türkiye ekonomisi açısından belirleyici olan brent petrol fiyatları önümezdeki dönemde ciddi bir değişim göstermeyecek. Varil fiyatı 2015-2018 döneminde 54 ila 58 dolar arasında dalgalanacak.