ÖZGÜL ÖZTÜRK
Kadın girişimci Esra Odabaşı, iş yaşamında yaşadığı zorluklardan yola çıkarak engelli bireylerin istihdamını kolaylaştıracak bir girişime imza attı. Kendisi de engelli olan Esra Odabaşı tarafından 2016 yılında kurulan Es Kariyer, engelli çalışan-işveren ve insan kaynakları üçgeni içerisinde aktif rol alarak, doğru çalışanı doğru işverenle buluşturuyor. Engelli bireylerin yeteneklerini sergileyebilecekleri, kariyerlerini geliştirebilecekleri ve topluma katkıda bulunabilecekleri bir dünya hayal eden Esra Odabaşı, 2019 yılında Yılın Kadın Sosyal Girişimcisi seçildi.
1100 KİŞİYE İŞ BULDU
150 iş ortağıyla 8 yılda bin 100 engellinin istihdam edilmesine aracılık eden ES Kariyer Kurucusu Esra Odabaşı, başarı hikayesini AKŞAM'a anlattı: "Annemle babam evlendikten sonra 7 yıl çocuğu olmuyor. Sonra annem bana hamile kalıyor. Doğum esnasında yaşanan bir komplikasyon nedeniyle sol kolumun sinirleri zarar görüyor. Ancak çok bilinçli bir anne babaya sahip olduğum için bu eksikliği hiç hissetmedim. Tek kolla bisiklete de bindim, yüzmeyi de öğrendim, araba da kullandım. Ancak iş hayatında engelliler için aynı eşit koşullar yoktu."
2 MİLYONU ÇALIŞABİLİR
Ön yargılar nedeniyle doğru değerlendirilemeyen yüz binlerce engelli yurttaşın olduğunu vurgulayan Odabaşı "Türkiye'de engelli olmak çok zor. Ulaşımdan iş bulmaya, bakış açısından ön yargılara birçok konuda yargılara maruz kalabiliyorsunuz. Ben de kurumsal şirketlerin insan kaynaklarında 10 yılı aşkın bir süre çalıştıktan sonra engelli bireylerin istihdamını desteklemek için Es Kariyer'i kurdum. Türkiye'deki 10 milyon engelli bireyin 2 milyonu çalışabilecek durumda. Ancak eşit koşullar sunulmadığı için hem sosyal hayattan hem de iş yaşamından uzak kalıyorlar. Amacım işte eşit koşulları sağlayıp engellilerin önünü açmak."
Engelli bireylerin iş dünyasına adım atmasına aracılık eden Esra Odabaşı 2019 yılında Yılın Kadın Sosyal Girişimcisi seçildi.
YAPAY ZEKAYLA EŞLEŞTİRECEK
Es Kariyer, ilk önce çalışabilir durumda olan engelli adaylara ulaşıyor. Hangi aday nereden mezun, hangi semtte oturuyor, engel tipi, engel oranı, hangi alanlarda çalışabilir tüm bu bilgilere ulaşıyor. Diğer taraftan işverenler de hangi alanlarda engelli istihdam etmek istediklerini paylaşıyor. Odabaşı ve ekibi, doğru eşleşmeyi yapıp, sürdürülebilir istihdamın önünü açıyor. Bu sürecin sonunda çok sayıda engelli, hak ettiği ve kendisine en uygun işe yerleşmiş oluyor. Şimdi bu iş modelini dijital ortama taşıma kararı alan şirket, 2025 yılında yapay zekayla doğru adayı doğru işverenle eşleştirecek. Es Kariyer ayrıca talep eden şirket yöneticileri ve İK çalışanlarına engelli istihdamı konusunda eğitim ve mentorluk hizmeti de veriyor.
İŞE YERLEŞME ORANI % 22 İLE SINIRLI
Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre, dünya genelinde engelli bireylerin istihdam oranı yüzde 50'nin altında. Türkiye'de ise engelli bireylerin iş gücüne katılım oranı yüzde 22. Türkiye'de engelli çalıştıran şirketlere belirli teşvik ve kotalar var. Buna göre 50 çalışana sahip işletmeler bu sayının yüzde 3'ü kadar bir çalışanı engelli kadrosundan almak zorunda. Ayrıca engelli istihdam eden şirketlerin asgari ücret tutarına kadar olan SGK işveren payı Hazine tarafından karşılanıyor. Kota dahilinde engelli çalıştırmayan şirketler her bir engelli başına aylık 20 bin 901 TL ceza ödüyor. Dünya genelinde engelli bireylerin iş gücüne katılım oranının, genel nüfusun iş gücüne katılım oranına göre genellikle daha düşük olduğuna dikkat çeken Odabaşı, "Engelli kotası ve teşvikler yükseltilerek bu sayı artırılabilir" diyor.