14 Haziran’da başlayan 12. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Konferansı bu yıl İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştiriliyor. İslami Kalkınma Bankası’nın kuruluşu İslami Araştırma ve Eğitim Enstitüsü’nün koordinasyonunda 20 Haziran’a kadar sürecek olan konferansta Türkiye’de İslami Para ve Sermaye Piyasaları, Girişimcilik, Küresel Mali Mimarlık, Dijital Ekonomi, 4. Sanayi Devrimi, İyi Yönetişim ve Sürdürülebilir Kalkınma gibi konulara odaklanılıyor. 7 gün sürecek konferansta dünyanın dört bir yanındaki 40 farklı ülkeden ilgili konularda 472 başvuru arasından seçilen toplam 132 tebliğ sunulacak.
“İslami bankacılık Pakistan’da hızlı büyüyor”
12. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Konferansı’nın altıncı gününde de katılımcılar önemli isimleri dinleme fırsatı buldu. Bu isimlerden biri de Pakistan Ekonomi Bakanı Dr. Abdul Hafeez Shaikh’ti. İslami finansmanın, gelişmekte olan ülkelere küresel finansal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olma potansiyelini vurgulayan Shaikh, İslami bankacılığın Pakistan'da hızla büyüdüğüne dikkat çekti. Koronavirüsün tüm dünyayı etkisi altına aldığını vurgulayan Shaikh, ihracat ve gelirlerin Pakistan'da olumsuz etkilendiğini, imalat ve diğer sektörlerin de zarar gördüğünü söyledi. Hükümetin bir korona yardım fonu kurduğunu ve bu zor zamanda destek sağlamak için 16 milyon aileye nakit aktardığını bildiren Shaikh, Pakistan ve Türkiye'nin siyaset, ticaret ve halkın bağlılığını kapsayan çok samimi ilişkilere sahip olduklarının altını çizdi. İki ülke arasında ikili ilişkileri daha da güçlendirmek için B2B ilişkilerini desteklemeye ve ekonomileri harekete geçirmeye çalıştıklarını da sözlerine ekledi.
Shaikh, “Bu forumda paylaşılan bilgi ve uzmanlık, kolektif anlayışı geliştirmeye, anlayışımızın sınırlarını genişletmeye ve karşılaştığımız krizi aşmak ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi teşvik etmek için İslami finansın muazzam potansiyelinden yararlanmaya önemli ölçüde katkıda bulunacaktır” dedi ve yeni yaklaşımla İslam endüstrisinin temelinin büyüdüğünü ve genel bankacılık sektöründeki payının da arttığını vurguladı.
Ortak iş birliği araştırmalarına ve İslami mikrofinansa ve fintech altyapısının konuşlandırılmasına özel bir önem verilmesi gerektiğini vurgulayan Bakan Shaikh, “İslami finans, borç güdümlü geleneksel bankacılık altyapısına uygun bir alternatif sunuyor” dedi.
"BM SKH'leri Makasid-ı Şeria ile uyumludur"
‘COVID-19 Pandemisi: İslami Finans için Sürdürülebilirlik Gündemini Derinleştirme Fırsatı’ başlıklı bir konuşma yapan, Küresel İslami Finans Üniversitesi'nden (INCEIF) Prof. Dr. Azmi Omar, COVID-19'un ekonomik büyüme ve BM SKH'leri üzerindeki etkisinin yanı sıra finansal sektörün pandemiye verdiği düzenleyici çözümler üzerine odaklandı.
COVID-19 pandemisinin tüm bölgelerdeki büyümeyi olumsuz etkileyeceğini dile getiren Prof.Dr.Omar, Malezya'nın 2020 GSYİH büyümesinin yüzde -2 ila yüzde 0,5 arasında tahmin edildiğini de sözlerine ekledi. Prof. Dr. Omar serbest çalışan bireylerin, mikro işletmelerin ve KOBİ'lerin ciddi şekilde etkilendiğini söyledi. COVID-19'un BM'nin 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi üzerindeki etkisine değinen, Omar tüm hedeflerin etkilendiğini söyledi ve özellikle eğitimin yüz yüzeden çevrimiçi platforma geçtiğinin fakat her öğrencinin, özellikle kırsal alanlardaki öğrencilerin internet erişimi olmadığının altını çizdi.
Düzenleyici makamların, özellikle de para politikasının durumu düzeltmek için aldığı önlemlere işaret eden Omar, salgının aynı zamanda likidite, kârlılık, sermaye ve personel açısından İslami finans kurumlarını da etkilediğini söyledi.
Omar, BM SKH’lerinin Makasid-ı Şeria ile uyumlu olduğunu ve salgının küresel ekonomiyi düşük karbonlu, daha dengeli ve daha adil bir geleceğe (döngüsel ekonomi) doğru hareket eden adil ve daha yeşil bir şekilde yeniden inşa etme fırsatı sunduğunu ileri sürdü. Entegre bir fintech platformunun e-ticaret, p2p finansmanı, kitle fonlaması, vev zekat/sadakadan oluşması gerektiğini, İslami fintech'in finansal içerme ve finansal sağlığı artırmayı amaçladığını ekleyerek yoksulluk, açlık, eğitim ve cinsiyet sorunları ile başa çıkmak için sosyal Sukuk ihraç edilmesini önerdi.
İslami Finans, Güçlendirme ve Sürdürülebilirlik
‘İslami Finans, Güçlendirme ve Sürdürülebilirlik’ başlıklı oturuma ise IRTI'dan Dr. Türkhan Ali Abdul Manap başkanlık etti. ‘Helal Tedarik Zincirinde Dijitalleşme Yoluyla Sürdürülebilirliğin Geliştirilmesi’ başlıklı konuşmada Singapur Stellar Consulting Group'tan Hazik Mohamed, Filo yönetimi, birlikte çalışabilirlik, gerçek zamanlı izleme ve tedarik bütünlüğüne odaklandı.
‘Seçili Balkan Ülkelerinde İslami Finansın Gelişimi: Beklentiler ve Zorluklar’ başlıklı konuşmasında Uluslararası Saraybosna Üniversitesi'nden Edib Smolo ise Bosna-Hersek, Hırvatistan ve Arnavutluk'taki İslami finans gelişimini inceledi.
“Veri Madenciliği Kullanan Küçük İşletmeler için Sürdürülebilir Bir İş Modeli Geliştirilmesi’ başlıklı konuşmada, Institute of Business Administration’dan (IBA) Syed Waqas Ahmed, sürdürülebilirlik merceğinden seküler ve laik olmayan iş yaklaşımları arasında bir karşılaştırma sundu ve bunu dünyadaki KOBİ'lerin başarısı ve başarısızlığıyla ilişkilendirdi. ‘Endonezya'da İslami Finansal İçermeyi Artırmak İçin İslami P2P Finansman Geliştirme Stratejisi’ başlıklı konuşmasında, Endonezya'nın IPB Üniversitesi'nden Resfa Fitri, İslam Şeriat ilkelerine dayanan finansal inovasyon platformlarından biri olarak İslami P2P finansmanına odaklandı. Daha sonra Uluslararası İslam Üniversitesi İslamabad'dan Prof. Muhammed Tahir Mansoori, ‘İslami Finansta Makasid-ı Şeria: Pakistan Özelinde İslami Bankacılık Sektörünün Makasid Temelli Değerlendirmesi’ konulu bir konuşma yaptı. Bunu ‘Endonezya'da İslami Bankacılığın Gelişimi Üzerine Politik İktisadın Yeniden Bağlamlandırılması: Kurumsal Ekonomiden Yeni Perspektifler’ konulu konuşması ile SEBI School of Islamic Economics’den Sigit Pramono izledi.
SKH'ler ve İslam Ekonomisinin Rolü
‘SKH'ler ve İslam Ekonomisinin Rolü I” başlıklı paralel oturuma ise IZU'dan Dr. Rümeysa Bilgin başkanık etti. Business Trisakti Üniversitesi'nden Deden Misbahudin Muayyad ‘Blockchain Tabanlı Para Vakfı: Vakıf’ın Geleceğine Doğru’ başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi. ‘Ulusal Vizyon 2035 için Enerji Kullanma: Negara Brunei Darüsselam’de Sürdürülebilir Kalkınmaya Doğru’ başlıklı konuşmasında Çağdaş İslam Araştırmaları Akademisi'nden (ACIS) Raudha Ramli, Negara Brunei Darussalam'daki sürdürülebilir gelişimi gözden geçirdi.
Jamia Millia Islamia'dan Sheeba Naaz ‘WANA Bölgesi Özelinde Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Açısından İslami Finansın Analizi’ başlıklı bir konuşma yaparken, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi'nden Ramadhani Mashaka Shabani, konuşmasını ‘UNDP Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin Ötesinde Makasid Temelli Zekat’ etrafında şekillendirdi. Bu arada İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi'nden Süheyib Eldersevi, ‘Makasid-ı Şeria’ya Ulaşmada Vakfın Rolünün Niteliksel Analizi’ başlıklı konuşmayı yaptı. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi'nden Salim Refas ise ‘Radikal Mülkiyet Vergisi, Ulaşım ve Arazi Kullanım Planlaması Politikaları’ doğrultusunda ‘İİT ülkelerinde Mega Şehirlerin Sürdürülebilirliği’ konusuna odaklandı.
İyi Yönetişim, Sürdürülebilir Kalkınma ve 4. Sanayi Devrimi
Arapça düzenlenen ve İstanbul S. Zaim Üniversitesi'nden Dr. Hassan Habib'in başkanlık ettiği öğleden sonra oturumu, Ankara Yıldırım Beyazit Üniversitesi'nden Aydın Kudat, University Centre of Mila’dan Aissaoui Sihem, Algiers 3 Üniversitesi'nden Amaria Bakhti, İstanbul S. Zaim Üniversitesi'nden Karema Alaizari ve Ferhat Abbess Setif 1 Üniversitesi'nden Amine Aquissi’nin katılımıyla ‘İyi Yönetişim ve Sürdürülebilir Kalkınma’ temasına odaklandı.
IRTI'dan Dr. Salman Syed Ali başkanlığında ‘İslam Sisteminde Kâr Amacı Gütmeyen Sektör ve 4. Sanayi Devrimindeki Rolü’ teması etrafında gerçekleştirildi. Bahreyn, Jeyad Advisory’den Hisham Dafterdar, ‘Küçük ve Orta Ölçekli Projeleri Desteklemede Awqaf'ın Rolü’ üzerinde dururken, Md NorUniversiti Utara, Malezya'dan Mohd Zakhiri ‘Vakıf Mülkünün Geliştirilmesi ve Ticarileştirilmesi için Geçerli ve Etkili Vakıf Modeli’ konusunu tartıştı.
Bu arada Endonezya Üniversitesi'nden Farokhah Muzayinatun Niswah ‘Endonezya Şeri’a Konut İşletmelerinde Vakıf Gelişiminin Temel Stratejisi: Analitik Ağ Süreci (ANP) Yaklaşımı’ başlıklı bir konuşma yaptı. ‘Nijerya'da Bir Hastaneyi Finanse Etmek İçin Vakıf Tabanlı Bir Kitle Fonlaması Modeli Geliştirmek’ başlıklı konuşmasında İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi'nden Aisha Ahmed vakıf temelli kitle fonlaması modeline odaklandı. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi'nden Mehmet Bulut ise, ‘Osmanlı Vakıf Temelli ve Batı Avrupa Faiz Temelli Finansal Sistemler (1450-1900)’ başlıklı konuşmada karşılaştırmalı bir genel bakış sundu.