İplikçilere açığa satış yapmışlar! Pamukta Amerikan üçkağıdı

ABD ile ticarette pamuk krizi yaşanıyor. ABD'li pamuk tüccarları, 3 dolara anlaştıkları Türk iplikçilere 9 ay teslimat yapmadı. Pamuk 1.5 dolara düştü ama ne rakamı revize ettiler ne de ürünleri verdiler.

YAŞAR KIZILBAĞ

Pamukta yüzde 50 oranında ithalata bağımlı olan Türkiye, ABD ile 'kontrat' krizi yaşıyor. Alınan bilgiye göre ABD'li üreticiler, siparişlere yetişemeyen Türk iplikçilerle 9 ay önce kontrat yaparak 3 dolardan pamuk sattı. Ancak 'olmayan pamuğu' sattıkları sonradan anlaşıldı. 'Açığa satış' yaptıkları için lojistik sıkıntıları gerekçe göstererek mal göndermeyip 9 ay boyunca sürekli oyalayan ABD'li üreticiler, şu anda fiyat 1.5 dolara kadar gerilemesine rağmen kontrat şartlarını suiistimal edip 3 dolarlık fiyatı dayatmaya başladılar.

HÂLÂ TESLİM EDİLMEDİ

Söz konusu kontratları imzalayan söz konusu şirketlerden bazıları ise yüksek fiyatla aldıkları pamuğu hâlâ teslim alamadı. İplik sanayicisinin zararı 550 milyon doları geçerken bazı sanayiciler ABD tarafına dava açmaya hazırlanıyor. Konu, İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği'nin (İTHİB) hafta sonu Kahramanmaraş'ta gerçekleştirilen yönetim kurulu toplantısında gündeme geldi.

ZARAR 550 MİLYON DOLAR

Türkiye'nin toplam pamuk ithalatının 3 milyar dolar olduğunu anlatan İTHİB Başkanı Ahmet Öksüz, "En fazla alımı da ABD'den yapıyoruz. Bu işlemlerde alım kontratları düzenleniyor. Bu kontratlara ilişkin olarak ABD'li satıcılar zamanında yükleme yapmadı. Bu gecikme 1-2 hafta da değil. 8-9 ay. Bu satışlarda tek taraflı öyle bir kontrat yapmışlar ki 8-9 ay geçse de almak zorundasınız. Üstelik zamanında kilosu 2-3 dolarken bağlanmış, 9 ay gecikmiş mal, hâlâ gelmemiş ve fiyat da 1.5-2 dolara gerilemiş. Aradaki fiyat farkı nedeni ile oluşan zarar 550 milyon dolar civarında" dedi.

BAKANLIKLA GÖRÜŞTÜK

Öksüz "Açığa satış yapmışlar. Türkiye'nin kaynağı gitti. Cezası yok. Şu anda mücadele veriyoruz. Ticaret Bakanlığı ile de görüşüyoruz. Birlikte hareket etmek gerekiyor. Biz ABD ile 'böyle kontrat yapmıyoruz, bize satmak istiyorsan kontratını şöyle yapacaksın' diye masaya oturmamız gerekiyor" dedi.

İPLİK İTHALATI 8 MİLYAR DOLARI GEÇTİ

Öksüz'ün verdiği bilgilere göre, geçen sene ocak-temmuz döneminde 5,6 milyar dolar olan tekstil sektörü ithalatı bu yıl aynı dönemde 8,1 milyar dolara çıktı. Öksüz "Tekstil sektörünün en önemli hammaddelerinden biri konumundaki pamuk ipliği sektörünün ilave gümrük vergilerinin artırılması en önemli beklentilerimiz arasında yer alıyor. Ticaret Bakanlığımız da konuya çok titizlikle yaklaşıyor" dedi.

1 MİLYAR DOLAR YATIRIM YAPTIK, HEBA OLMASIN

Türkiye pamuk ipliği üretiminin yüzde 50'sinin gerçekleştiği Kahramanmaraş'ta yapılan etkinlikte sektörde son dönem yaşanan sorunlara değinen İTHİB Başkanı Ahmet Öksüz, tekstilde haksız rekabete karşı önlem alınmasını istedi. Öksüz "Atıl kapasite varken içerinde üretelim diyoruz. Bakanlığa da derdiğimiz anlattık. Çünkü ciddi yatırımlar yaptık. Sadace pamuk ipliğine 1 yılda 1 milyar dolar yatırım yapıldı. Ama Özbekistan, Türkmenistan, Pakistan ve Hindistan gibi Asya ülkelerinin dampingli ihracat baskısı altındayız. Aynı zamanda menşe sapması nedeniyle yerli üreticiyi koruyan önlemler de etkisiz kılınıyor. Eğer bu sorunlar karşısında acil önlem alınmazsa 78 milyar dolarlık dev bir büyüklüğe ulaşan üretimde düşüş yaşanması kaçınılmaz olacak" diye konuştu.