Küresel ekonominin Rusya-Ukrayna Savaşı'yla sarsıntıya girdiği bir dönemde Türkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde, beklentilere paralel olarak yüzde 7.6 büyüdü. Ekonomistler yüzde 7.5 büyüme bekliyordu. Bu büyümeyle Türkiye, ikinci çeyrekte yüzde 11.8 büyüyen Suudi Arabistan'ın ardından G20 içinde en hızlı büyüyen ikinci ekonomi oldu. Türkiye OECD ülkeleri içinde ise yüzde 8.3 büyüyen Slovenya'nın ardından ikinci sırada yer aldı. Söz konusu dönemde ekonomik büyüme Avrupa Birliği'nde yüzde 4, Euro Bölgesi'nde yüzde 3.9 olarak kayıtlara geçti. OECD ülkelerinin ortalama büyümesi ise yüzde 3.6 olarak hesaplandı.
TÜKETİM % 22.5 ARTTI
Türk ekonomisi, dönemsel bazda ise yüzde 1.5 büyüme beklentisine karşın yüzde 2.1 büyüdü. Yıllık bazda hane halkı tüketimi yüzde 22.5, kamu harcamaları yüzde 2.3 ve yatırımlar yüzde 4.7 arttı. Büyümeye hanehalkı harcamaları 13.6 puan katkı verirken, kamu harcamalarından 0.3 puan ve yatırım harcamalarından 1.2 puan katkı geldi. Büyüme net ihracatın katkısı ise 2.7 puan oldu.
İş gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 66.4 arttı. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 32.6 iken 2022 ikinci çeyrekte yüzde 25.4 oldu.
YATIRIMLARDA GÜÇLÜ ARTIŞ VAR
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, "5 çeyrektir devam eden dengeli büyümeyi bu dönemde sürdürdük. Son 2.5 yıldır makine ve teçhizat yatırımlarındaki güçlü yıllık artış bu dönemde de yüzde 17.8 ile devam etti" dedi. Ticaret Bakanı Mehmet Muş ise "İhracat, büyümeye 3,87 puan katkı vermiş, büyümenin yarısı ihracattan kaynaklanmıştır" dedi.
EKONOMİSTLER: SIFIR BÜYÜMEDE BİLE YÜZDE 3.5'İ GARANTİLEDİK
Ekonomist Haluk Bürümcekçi: Büyümenin bundan sonraki çeyreklerde yatay olması durumunda bile bu yıl yüzde 5'i aşmak mümkün.
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu: Yılın kalan bölümünde yavaşlama olmasına rağmen ilk yarıdaki güçlü büyüme etkisiyle yıl sonunda büyüme yüzde 5 seviyesinde olacak.
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova: Bundan sonraki çeyreklerde büyüme sıfır düzeyinde gerçekleşse bile bu yılı yüzde 3,5'in üzerinde bir rakamla tamamlamayı garantiledik. Yıl sonu yüzde 4.5-5 büyürüz.
İŞ DÜNYASI: YIL SONUNDA % 5'İ YAKALARIZ
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Mahmut Asmalı: Türkiye ekonomisinde pozitif büyüme sürecinin önümüzdeki dönemde de süreceğini ve OECD, Dünya Bankası ve IMF gibi kuruluşların ülkemize yönelik büyüme beklentilerini yukarı yönde revize etmek zorunda kalacaklarını tahmin ediyoruz.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Başkanı Nail Olpak: Türkiye'nin dünya ülkeleri arasında pozitif ayrışmaya devam ederek istikrarlı büyüme elde etmeyi başarmasını, iş dünyası olarak memnuniyetle karşılıyoruz. Yüzde 5'lik 2022 yıllık büyüme hedefini yakalarız.
Türkiye İhracatçılar Birliği Başkanı Mustafa Gültepe: Yeni dönemde misyonumuz daha fazla ihracatçı, daha yüksek katma değer ve daha çok ihracat gerçekleştirmek ve Türkiye'nin büyümesine katkı vermek olacaktır.
Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği Başkanı Orhan Aydın: Gidişat ve verilere bakıldığında istikrarlı gidişatını sürdüren ve güven ortamını sağlayabilen Türkiye 2022 yılında ekonomisini büyütebilen nadide ülkelerden biri olacak.
Ankara Ticaret Odası Başkanı Gürsel Baran: Pandemi, tedarik zincirlerinin bozulması, Rusya-Ukrayna Savaşı, enerji sorunları gibi ekonomiyi etkileyen şartlara rağmen sağlanan büyüme, Türk ekonomisinin zorluklara karşı direncini ve reel sektörünün dinamizmini göstermesi açısından önemli.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan: Sanayimizin ilk çeyrekte 8,2 olan yıllık büyüme oranı ikinci çeyrekte yüzde 7,8'e gerilese de Türkiye büyümesine paralel bir seyir göstererek dirençli görünümünü koruduğunu söyleyebiliriz.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç: Küresel ekonominin yavaşladığı bir süreçte Türkiye ekonomisinin yılın ikinci çeyreğinde elde ettiği yüzde 7,6'lık büyüme istihdam, üretim ve ihracatımızın geleceği adına umut verici.
İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz: Tüm dünyanın sıkıntılar ile boğuştuğu bir dönemde beklentilerin de üzerinde bir büyüme rakamlarını çok olumlu karşıladık.
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir: 2022 yılının ilk çeyreğinde olduğu gibi ikinci çeyreğinde de dış talep ve hane halkı tüketimine dayalı bir büyüme performansı ön plana çıktı.
MOODY'S TÜRKİYE TAHMİNİNİ YÜKSELTTİ
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye ekonomisi için bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 3,5'ten yüzde 4,5'e yükseltti. Raporda, ABD, Japonya, Almanya, Kanada, Çin ve Hindistan ekonomilerinin bu yıla ilişkin büyüme tahminlerinin aşağı yönlü revize edildiği belirtildi.
TÜRKİYE'NİN BÜYÜME HIZLARI
2020
1. Çeyrek 4.4
2. Çeyrek -10.3
3. Çeyrek 6.5
4. Çeyrek 6.4
Yıllık 1.9
2021
1. Çeyrek 7.5
2. Çeyrek 22.2
3. Çeyrek 7.9
3. Çeyrek 9.6
Yıllık 11.4
2022
1. Çeyrek 7.5
2. Çeyrek 7.6
ikinci çeyrek büyüme oranları
OECD ÜLKELERİ
Sıra Ülke Değişim (%)
1 Slovenya 8.3
2 Türkiye 7.6
3 İsrail 7.4
4 Portekiz* 6.9
5 Macaristan* 6.5
6 İspanya* 6.3
7 Şili 5.6
8 Hollanda* 5.3
9 Kosta Rika 5.3
10 Kanada 4.8
11 Avusturya 4.7
12 İtalya 4.6
13 Polonya* 4.5
14 Danimarka* 4.4
15 İsveç* 4.2
16 Fransa 4.2
17 Norveç 4.0
18 Çekya* 3.6
19 Belçika* 3.3
20 Birleşik Krallık 2.9
21 Güney Kore 2.9
22 Litvanya 2.8
23 Finlandiya 2.8
24 Letonya* 2.5
25 Slovakya 1.6
26 ABD 1.6
27 Meksika 1.6
*Geçici veri veya tahmini değer
G20 ÜLKELERİ
Sıra Ülke Değişim (%)
1 S.Arabistan 12.1
2 Türkiye 7.6
3 Endonezya 5.8
4 Kanada 4.8
5 İtalya 4.6
6 Fransa 4.2
7 AB (27) 4.0
8 İngiltere 2.9
9 Güney Kore 2.9
10 ABD 1.6
11 Meksika 1.6
12 Almanya 1.5
13 Japonya 1.0
14 Çin 0.4
15 Rusya -4.0