İHA'lar orman yangınlarına müdahale süresini kısalttı

Orman yangınlarına ‘yüksek teknoloji'yle müdahale ediliyor. İlk müdahale süresi 15 dakikaya düşerken hassas bölgelerde konuşlandırılan 8 İHA'nın her biri, 1 dakika içinde 3.5 milyon hektar alanı tarayabiliyor.

Orman Genel Müdürlüğü (OGM), kullandığı yeni teknolojilerle alevlere müdahale süresini azaltırken, hem yangın söndürme çalışmalarının sevk ve idaresinde etkinliğini artırıyor hem de işgücü kayıplarının önüne geçiyor. Bu yıl haziranda çıkan 213 ve 1-21 Temmuz'da başlayan 197 olmak üzere toplam 410 orman yangınında ilk müdahale süresi ortalama 15 dakika olarak gerçekleşti. OGM, ilk müdahale süresini daha da düşürmek için insan gücünün yanında teknolojiye de büyük önem veriyor. Kurum, teknolojiyi sadece yangına müdahale noktasında değil, öncesi ve sonrasında da etkin şekilde kullanıyor. Kurum, her yıl aldığı tedbirler ve geliştirdiği teknolojik altyapı sayesinde orman yangınlarıyla daha etkin mücadele etmeyi amaçlıyor.

ERKEN VE TASARRUFLU

İlk olarak muhtemel yangınlara karşı önlem amacıyla çeşitli çalışmalar yapılıyor. Diğer aşamada mevcut teknolojik altyapı, yangın sürecinde belirleme, sevk ve idareyle alevlerin kontrolünde kullanılıyor. Son aşamada ise veri toplama, analiz süreci, bilgi depolama ve veriler üzerinden tekrar çalışma yapmaya yönelik daha çok yazılım temelli teknolojilere başvuruluyor. OGM bünyesindeki insansız hava araçları (İHA), yangın öncesi, yangında ve sonrasında en aktif kullanılan teknolojik araç olarak öne çıkıyor. Yerli ve milli imkanlarla üretilen İHA'larla gözetleme yapılması, yangın başlangıcı ve sırasındaki görüntülerin teknolojik olarak değerlendirilip erken, etkin ve en tasarruflu şekilde müdahale edilmesi sağlanıyor.

GÖZLE GÖRÜNMEYEN

Bu yıl yangın sezonunda İzmir, Muğla, Çanakkale, Kütahya, Antalya ve Adana'da konuşlu 6 İHA ve dikey iniş kalkış yapabilen 2 DİHA görev yapıyor. Söz konusu hava araçlarının fiziki gözleminin dışında, sahip olduğu kısa ve çok kısa dalga (IR/SWIR) özellikleri sayesinde gözle görünmeyen alanlardaki yangınlar tespit edilebiliyor. İHA'lar yangına hassas tüm orman bölge müdürlüklerindeki her alanda gözetleme yapabiliyor. Bölgedeki her İHA anlık 600-800 bin hektarlık, 1 dakika içinde de 3-3.5 milyon hektarlık alanı tarayabiliyor.

15 dakika ilk müdahale süresi. 6 İHA ve 2 DİHA bölgelere konuşlandı. 260 kamerayla 3.5 milyon hektar alan ayrıntılı taranıyor.

25 SANİYEDE YETKİLİLERİN CEBİNDE

Çıkan orman yangının büyümeden kontrol altına alınması amacıyla Orman Yangını Erken Uyarı Sistemi (OYEUS) geliştirildi. OYEUS, OGM, TÜBİTAK ve Bilkent Üniversitesi işbirliğiyle devreye alındı. Geliştirilen yazılım, yangın gözetleme kulelerindeki kameralarla entegre şekilde 15-20 kilometre yarıçapındaki orman alanlarını analiz ederek, olası bir dumanı 15 ila 25 saniyede tespit edip alarm üretiyor ve sistemler aracılığıyla orman yangınları internet üzerinden canlı olarak izlenebiliyor. Yangının başlangıcı otomatik olarak e-posta, SMS veya MMS yoluyla tüm yetkililere bildiriliyor. Yangına hassas kritik orman arazilerinin olduğu 130 noktadaki gözetleme kulesine kurulan toplam 260 kamerayla 3.5 milyon hektar alan izleniyor. Yangınların büyümesi ve şiddetlenmesinde en önemli unsur olan meteorolojik olayları da yakından takip etmek için Meteorolojik Erken Uyarı Sistemi kullanıma sunuldu.

YAPAY ZEKALI YAZILIM DESTEĞİ

Orman Yangınlarıyla Mücadele Karar Destek Sistemi yazılımı da geliştirildi. Sistem, yangın ihtimali ve çıkış sebebinin tespit edilmesini, müdahale yöntemlerini, müdahalede kullanılması gereken araç ve ekipmanları makine öğrenme ve yapay zeka desteğiyle de birleştirerek ve gerçek zamanlı modelleyerek uzmanların istifadesine sunuyor.