Hükümet, çalışma hayatında gençlere ve emeklilikte yaşa takılanlar grubundaki 50 yaş üstüne vergi istisnası, prim destekli esnek iş imkânı sağlarken, belirli süreli iş sözleşmesini de kolaylaştırıyor. Hazırlanan modelde iş sözleşmelerinde belirli ya da belirsiz olmasına bakılmadan çalışanların da kıdem tazminatı hakkı, işçi lehine düzenlenecek. Sözleşmenin süresinden önce bitmesi durumunda kalan sürenin ücretinin ödenmesi de önlemlerden biri. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, İstihdam Kalkanı paketinde, gençler ve 50 yaş üzerindekilerin istihdamında, farkındalık sağlamak için bazı teşvikler verileceğini söyledi.
SOSYAL HAKLARA KORUMA
Yaz aylarında özellikle turizm, tarım ve inşaat sektöründe dönemsel işlerde yapılan sözleşmeler genellikle belirli süreli olarak yapılıyor. Sözleşme süresi bittiğinde kıdem, ihbar tazminatı olmadığı gibi işe iade davası da açılamıyor. Yeni düzenleme ile bu sözleşmelerin zincirleme üç yılı geçmemek üzere yapılması öngörülüyor. Belirli-belirsiz iş sözleşmesi, kısmi süreli, çağrı üzerine çalışma-uzaktan çalışma, deneme süreli, takım sözleşmesi olmak üzere beş iş sözleşmesi türünde çalışanın korumaya alınması hedefleniyor.
PRİM 30 GÜN ÜZERİNDEN YATACAK
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın hazırladığı paket kapsamında gençler ve 50 yaş üstü için kolay iş bulması da amaçlanıyor. Buna göre, 50 yaş üstü kişiler kısmi zamanlı çalışmaya geçtiğinde vergi istisnasından yararlanacak. Açığı kapatmak için alınan diğer işçi için de gelir vergisi istisnası olacak. Kısmi zamanlı çalışmaya geçen gençlerin 15 günlük primini devlet yatıracak.
KOLAYLAŞTIRICI MADDELER VAR
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, istihdamın korunmasını hedefleyen İstihdam Kalkanı paketinde, gençler ve 50 yaş üzerindekilerin istihdamını kolaylaştırıcı maddelerin olacağını söyledi. Selçuk, kısmi çalışma modeliyle iş ve aile yaşamı dengesinin daha rahat sağlanacağını, kendilerine ve ailelerine daha fazla vakit ayırabileceklerini belirtti. Gençlerin istihdama katılımın artıracak adımlar atacaklarını belirten Bakan Selçuk, "Kovid-19 salgını sürecinde çalışma hayatının değiştiğini net bir şekilde gördük. Bu değişime bağlı olarak farklı çalışma modelleri (esnek çalışma, evden çalışma ve kısmi çalışma) tercih edilmeye başladı. Ülkemiz kısmi çalışmada dünyayla kıyaslandığında çok geride. Hollanda'da işgücünün yarısı, İsveç'te her 4 kişiden biri kısmi çalışmada. Bizde oran yüzde 9.9 seviyesinde. AB ortalamış yüzde 18'lerde. İstihdam Kalkanı paketinde gençlerin ve 50 yaş üzerindekilerin istihdamını kolaylaştırıcı maddeler olacak. Mevzuat anlamında çok sıkıntımız yok ama farkındalık sağlamak için bazı teşvikler sağlayacağız" dedi.
SÖZLEŞME BİRDEN FAZLA YENİLENİR Mİ?
BELİRLİ süreli iş sözleşmesinde, esaslı bir neden olmadıkça birden fazla üst üste zincirleme sözleşme yapılamıyor. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul ediliyor. Belirli süreli sözleşmeler, onu geçerli kılan şartlar aynen korunarak en fazla bir kez yenilenebiliyor. Aksi durumda iş sözleşmesi en baştan belirsiz süreli olarak dikkate alınıyor. Belirli süreli iş sözleşmelerinin birden fazla yenilenme durumunda ise 'esaslı neden' aranıyor. Mevcut uygulamada bitiş süresi önceden belirlenen bu sözleşmelerde ihbar süreleri, ihbar tazminatı söz konusu olmuyor. İstihdam Kalkanı paketinin önemli ayağını oluşturan kıdem sisteminde ise belirli süreli sözleşmeliler de bir gün çalışsa dahi kıdem hakkına sahip olabilecek.
6 AY İSTİHDAM ŞARTI
50 yaş ve üzerindekilerin tam zamanlı çalışmadan kısmi zamanlı çalışmaya geçmesi durumunda gelir vergisi istisnasından yararlanacak. İşverenin kısmi zamanlı çalışmaya geçen işçiden doğan istihdam açığını kapatmak için bu süreyi tamamlayacak şekilde kısmi zamanlı çalışacak başka işçi alması durumunda da vergi istisnasından yararlanacak. Ancak bunun için bu kişiyi en az 6 ay çalıştırma koşulu olacak. Kısmi zamanlı çalışmaya geçenlerin çalışmadıkları sürelerin primini de devlet ödeyecek. Böylece primleri 30 gün üzerinden yatırılmış olacak.