ŞENAY BÜYÜKKÖŞDERE
70 milyar doların üzerinde geliriyle, Fortune 500'e göre dünyanın en büyük 500 şirketi sıralamasında 43'üncü sırada yer alan Procter & Gamble (P&G), Türkiye'de de Alo, Ariel, Oral B, Orkid gibi tüketicinin yakından tanıdığı 18 markasıyla faaliyet gösteriyor. P&G Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya Yönetim Kurulu Başkanı Tankut Turnaoğlu, Türkiye'de satılan PG ürünlerinin yüzde 60'ının şirketin Gebze'deki fabrikasında üretildiğini, yüzde 40'ının ise ithal edildiğini belirterek, "Burada üretilmeyen ürünleri de Türkiye'ye çekmek için aktif çabamız var. Bu doğrultuda görüşmelerimiz de devam ediyor. Yerlilik oranımızı 2030'a kadar yüzde 75'e çıkarmayı hedefliyoruz" diyor. Tankut Turnaoğlu'yla Türk sporcuların büyük başarı kazandığı Tokyo Olimpiyatları'nı ve P&G'deki gelişmeleri konuştuk.
'Olimpik Anneler' projesiyle uzun süredir Türkiye'de sporculara destek oluyorsunuz. Desteklediğiniz sporcular da olimpiyatlardan başarıyla döndü değil mi?
Biz P&G olarak 2010 yılında globalde Olimpiyatlara sponsor olduk. 2013'te de Türkiye'ye özel bir proje yapalım dedik ve 'Olimpik Anneler' projesini hayata geçirdik. 2021 itibarıyla sporcu ve annesine destek oluyoruz. Ülke olarak Tokyo'dan 13 madalyayla döndük. Bu 13 kişinin 8'i bizim desteklediğimiz sporcular. Bu çok gurur verici. Tabii her sporcunun olimpiyatlara da gitmesi gerekmiyor. Spor kültürüyle yetişen bir çocuk hayatta da başarılı olmasını sağlayacak bir sürü melekeler kazanıyor. Biz toplam pazarlama bütçemizin yüzde 15'ini sporla ilgili destek ve iletişime harcıyoruz.
2020 hijyen ürünleri satan şirketlerin satışlarını artırdığı bir yıl oldu. P&G de pandeminin avantajlı şirketlerinden biri oldu mu?
Bazı kategorilerde olduk. Bazı kategoriler ise daraldı. 2020'de yüzde 15-20 arasında, yüksek çift haneli bir büyümemiz oldu. Bu yıl da benzer bir büyüme hedefimiz var. Bu arada pandeminin ilk günlerinden itibaren her hafta dijital ortamda 400 kişiyle görüşüp, hangi alanlarda ne gibi gelişmeler olduğunu anlamaya çalıştık, eğilimleri inceledik. Mesela bu dönemde her 2 kişiden biri kişisel hijyen alışkanlıklarını kovid nedeniyle değiştirdiğini söyledi.
100 KİŞİDEN 7'SİNDE ŞARJLI DİŞ FIRÇASI VAR
Ne gibi sonuçlar çıktı bu görüşmelerden?
Tüketicilerin yüzde 50'si ellerini ve saçlarını daha uzun ve daha sık yıkadığını ifade ediyor. Yüzde 25'i cilt bakım ürünlerini daha çok kullandığını, yüzde 16'sı da dişlerini daha sık fırçaladığını söylüyor. Tüketicilerin yüzde 68'i de evlerini daha çok temizlediklerini belirtiyorlar. Mesela bu oran Avrupa'da yüzde 36 seviyesinde. Çamaşır yıkamada da bizdeki artış Avrupa'nın 2 katında.
Sizin ürünlerinize nasıl yansıdı bu eğilimler?
Çamaşır, bulaşıkta artış var ama düşüş gördüğümüz kategoriler de oldu. İnsanlar evden çıkmadığı için daha az tıraş olmaya, saçlarını da daha az yıkamaya başladılar. Özellikle jilet ürünlerine talep azaldı. Diğer yandan kovid'le birlikte bir doğala dönüş de başladı. Herbel Essance şampuanımız premium bir ürün olmasına rağmen en hızlı büyüyen markalarımızdan biri oldu. Bugün Türkiye'de en hızlı büyüyen işimiz ise şarjlı diş fırçaları. Geçen yıl bu işimiz ikiye katlandı. Şu anda şarjlı diş fırçası sahiplik oranı yüzde 7. Her 100 kişiden 7'sinde şarjlı diş fırçası var. Buradan da görüyoruz ki Türk tüketici dünyaya açık, yeni ürünleri takip eden buna uyum sağlayan bir tüketici. Kovid sürecinde de alışkanlıklarını çok hızlı değiştirdi.
2030 yılında 20 lider markamızda %100 geri dönüştürülebilir veya yeniden kullanılabilir ambalajlara sahip olmayı hedefliyoruz. Ayrıca sera gazı emisyonlarımızı yarıya indirme ve karbon nötr olma planımız var.
Turnaoğlu: Orkid'le ilgili yaşanan tatsız olay bizi çok üzdü. Artık Türki ye'de bunların aşıldığını düşünüyorduk. 2021'de bunların devam etmesi bizi üzdü. Ama işe alma gibi bir durumu muz olmadı. Çünkü işe almayla ilgili global süreçlerimiz var.
OFİSE TAM KADRO DÖNMEYECEĞİZ
Ofise döndünüz mü, grup olarak aşı politikanız nasıl?
Yaz aylarında arkadaşlarımızı esnek bıraktık. Ofise dönüş tarihimizi ise 21 Eylül olarak belirledik. Ancak yüzde 100 bir ofise dönüş öngörmüyoruz. Henüz net bir plan yapmamakla birlikte hibrit bir modelle devam edeceğimizi öngörüyoruz. Aşıyla ilgili de çalışanlarımızı cesaretlendiriyoruz. Son aldığım rakam çalışanlarımızın yüzde 70'i en azından bir aşı oldu.
HEDEFTE DİŞ MACUNU JİLET VE ŞAMPUAN VAR
2017'de Gebze'ye 80 milyon dolarlık yatırım yapmıştınız. Yerlilik oranı nasıl şu anda P&G'de?
Geçen yıl da Fairy'nin üretim hattını devreye aldık. Şu anda Türkiye'de satılan ürünlerin yüzde 60'ını Gebze fabrikamızda üretiyoruz. Bu oranı artırmak istiyoruz. Türkiye'de üretilmeyen ürünleri Türkiye'ye çekmek için aktif çabamız var. Hedefimiz 2030'a kadar yüzde 75'e çıkmak.
Hangi ürünler ithal ediliyor?
Gilette ürünlerimiz, şampuanlarımız ve diş macunlarımız yurtdışından geliyor. Bu ürünlerden bazılarının Türkiye'de üretilmesine yönelik görüşmelerimiz var. Burada en önemli rakibimiz Doğu Avrupa ülkeleri. Onlar AB'ye dahil olmanın avantajına sahipler. Bizim de çok başarılı bir imalat ekosistemimiz var.
GRAMAJ AYARLAMASI DOĞRU VE GEREKLİ
Firmalar son dönemde ürünlerin gramajları düşürmekle eleştiriliyor. Sizde var mı paket küçültme stratejisi?
Türkiye'de indirim marketlerinde sepet ortalamaları düşük. Türeticiler bu marketlerden günlük alışveriş yapıyor. Paket tutarı da ortalama 20-25 TL civarında oluyor. Bizim bu 25 lira içine girmemiz için gramajları düşürmemiz gerekebiliyor. Türketiciye ulaşmak için bazı gramaj ayarlamalarının doğru ve gerekli olduğunu düşünüyoruz.
TÜRK TEDARİKÇİLERDEN GLOBALE 181 MİLYON $ SATIŞ
Peki P&G'nin Türkiye'deki tedarikçilerden yaptığı alımlar hangi seviyede?
Geçen yıl Türkiye'deki 815 tedarikçimizden 333 milyon dolarlık satın alma yaptık. Tedarikçilerimiz sadece bize değil, global P&G'ye de satış yapıyor. Geçen yıl bazı ara malların Çin'den gelmesinden sıkıntı olunca Türkiye'deki üreticiler ön plana çıktı. Global P&G'nin Türk tedarikçilerden alımı da bizim ihracatımız da arttı. Halen 74 tedarikçimiz yurtdışındaki P&G şirketlerine ihracat yapıyor. Bizim Türkiye'den direkt yaptığımız ihracat 120 milyon dolar, tedarikçilerimizin ihracatı ise 181 milyon doları buldu.