ŞENAY BÜYÜKKÖŞDERE / SONER KAN
Tarladaki fiyatla tezgahta etiketlere yansıyan rakam arasındaki makas her geçen gün açılırken sebze ve meyve halleri arasında da bazı ürünlerde fahiş fiyat farkları oluşmaya başladı. AKŞAM'ın dün 6 ildeki toptancı halleri üzerinden yaptığı araştırmaya göre şehirler arasında meyve ve sebze fiyatları önemli farklılıklar gösteriyor. Aynı özellik ve cinsteki domates Antalya Hali'nde dün en fazla 4.7 liraya satılırken aynı gün İstanbul'da 8-12 lira arasında işlem gördü. Aynı ürün Mersin Hali'nde ise en fazla 8.5 lira. Benzer tablo dolmalık biber ve sarımsakta da yaşanıyor.
NAKLİYE 50 KURUŞ
Üretim bölgelerine en yakın İstanbul olmasına rağmen en pahalı sarımsak İstanbul Hali'nde. İstanbul'da 10-30 lira aralığında satılan yerli sarımsak Antalya ve Mersin Hali'nde yarı fiyatına satılıyor. Dolmalık biber tarladan İstanbul Hali'ne diğer illere göre iki katı fiyatla ulaşıyor. Uzmanlar toptancı haller arasındaki fiyat farkının nakliye dahil birçok faktöre bağlı olduğunu ancak ortaya çıkan astronomik farkların bu faktörlerle açıklanamayacağını belirttiler.
Nakliyenin kilogram başına 50 kuruşluk maliyeti olduğunu belirten uzmanlar üretici şehirler ile tüketici şehirlerdeki haller arasında bazı ürünlerde 2 katlık fark olduğunu belirttiler. Uzmanlar ayrıca hallerde aynı üründen çok sayıda çeşit bulunduğunu belirterek ürün tanımlamasında da şehirler arasında farklılıklar olduğunu belirtiler.
Türkiye Halciler Federasyonu Başkan Vekili Sedat Recep Toktürk, haller arasında makas farkı olmasının doğal olduğunu belirterek, "Antalya, Mersin gibi şehirler, üretimin olduğu bölgeler. Piyasa orada kuruluyor. Ama dönem dönem bazı ürünlerde İstanbul'un bu şehirlerden daha ucuz olduğu da görülebilir" dedi. Toktürk hallerde aynı gün içinde dahi fiyat farkı oluşabildiğine dikkat çekti.
İstanbul'daki denetimlerde zincir marketlerin meyve-sebze reyonlarında etiketler tek tek incelendi.
MARKETLERE 'FİYAT VE ETİKET' DENETİMİ
Ticaret Bakanlığı'nca, Türkiye genelinde bazı zincir market şubelerinde eş zamanlı olarak etiket ve fahiş fiyat artışı denetimi yapıldı. İstanbul'da Bağcılar ve Ümraniye'deki bazı zincir market şubelerinde gerçekleştirilen denetimine katılan Piyasa Gözetimi Genel Müdür Yardımcısı Oğuz Şahin "3 ay geriye dönük olarak hem alış fiyatlarına bakıyoruz" diye konuştu.
RAFA GELİRKEN FİYAT UÇUYOR
Toptancı halleri arasındaki fiyat farkının yanı sıra tarladaki fiyatla tezgahta etiketlere yansıyan rakam arasındaki makas da açılıyor. Bazı ürünlerde bu fark 2 katını aştı. Tarlada 2 ila 3 liradan piyasa sürülen domates, Adana Toptancı Hali'nde halde 3 lira 75 kuruşa kadar alıcı bulurken, marketteki etiket fiyatıysa tam 6 lira. Kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi olan salatalık, tarlada 2.5-3 lira; halde 3 liradan satışa sunulurken, bu fiyat market raflarındaysa 6 lira olarak etikete yansıyor.