ENDER TÜRKKAN
Milyarlarca TL'lik haksız kazanç ve vergi kaybının yanı sıra olası güvenlik zaafiyetleriini de ortadan kaldıracağı düşünülen, kısa süreli turizm amaçlı konut kiralama sistemine ilişkin yasal düzenleme, emlak piyasasında da taşları yerinden oynattı. Türkiye'de 'günlük kiralık' diye anılan sisteme dahil 111 bin konut bulunurken, kanunun yürürülüğe girmesinden bu yana geçen 7 ayda, şart koşulan izin belgesini almak için sadece 45 bin başvuru yapıldı. Aradaki büyük farkın önemli bir bölümünün komşuların 'muvafakatname' yani izin vermemelerinden kaynaklandığı belirtilirken, başvuranların bir kısmının da izin belgesi almaya hak kazanamadığı öğrenildi.
MÜSTAKİLLERE VİZE
Muğla'daki emlakçı ve acenteciler, kanun öncesi tespit edilen rakamlarla, talep edilen sayı arasındaki büyük farkın önemli bir bölümünün, artık yasal koşul olan komşuların 'muvafakatname' yani izin vermemelerinden kaynaklandığını ifade etti. TÜRSAB Marmaris Kurul Temsilcisi Suat Esin, "İzin belgesi alanların çoğu müstakil konut sahipleri. Müstakil olmayanlarının büyük bölümünün ise komşularından muvafakatname alamadıkları için turizm konutu izni alamıyor. Komşulardan bir kat malikinin bile onay vermemesi halinde izin belgesi almak mümkün değil" dedi.
SATIŞA ÇIKARDILAR
Marmaris'te faaliyet gösteren emlak danışmanı Kaan Kaya ise 'izin belgesi' alamayanların, konutlarını satmak ya da kiraya vermek için kapılarını çaldığını kaydetti. Kaya, "Birkaç ay öncesinde bu kadar satılık ve kiralık emlak yoktu. Başta komşuları 'muvafakatname' vermediği için izin belgesi alamayan veya almak istemeyenlerin emlaklarını satılığa ya da kiraya çıkarması söz konusu artışın en büyük kaynağı" dedi. Yasa, izin almadan evini kiraya verene 100 bin lira ila 1 milyon lira arasında ceza öngörüyor.
1 TRİLYON DOLARLIK PAZAR
Ekim 2023'te Turizm Akademisyenleri Derneğince (TUADER) hazırlanan rapora göre son iki yılda Türkiye'deki günlük kiralık ev arzı yüzde 97 artarak 110 bin 857'e ulaştı. Rapora göre bu pazarda gelirin 1 trilyon doları aşacağı tahmini yapıldı.
ÜÇ AYRI ZORUNLULUK VAR
'Günlük kiralık evler', tek kuruş vergi vermeden milyarlarca TL haksız kazanç elde edilmesine yol açarken diğer yandan da kimlik bildiriminde bulunulmadığı için de güvenlik zaafiyeti doğuruyordu. Bu evler aynı zamanda emlak ve kira fiyatlarını da olumsuz etkiliyordu. Bunun üzerine ilgili yasa 1 Ocak 2024'te devreye girdi. Yeni yasa bu evler için 'kapısına levha asılması', 'maliklerden izin alınması' ve 'bakanlıktan izin belgesi edinilmesi' olmak üzere üç şart getiriyor.