Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dün Karadeniz’de sadece bir kuyuda 320 milyar metreküplük doğalgaz bulunduğunu duyurması Türk ekonomisi için de bir dönüm noktası oldu. Azeri gazını Avrupa’ya ulaştıran TANAP ile Rus gazını taşıyan TürkAkım’la enerji köprüsü olan Türkiye ‘Üretimde varım artık ben de varım’ derken bu pazardaki elini de güçlendirdi. Ancak asıl önemli olan Fatih Sondaj Gemisi’nin yaptığı tarihi keşif, doğalgaza yıllık 13 milyar dolar ödeyen Türkiye’yi büyük bir yükten kurtaracak.
TEK KAYNAK İTHALAT
Yıllık 45-50 milyar metreküp arasındaki tüketimin tamamına yakınını dışarıdan alan Türkiye’nin bu alandaki açığı, giderek artıyor. Geçen yıl 45 milyar metreküp doğalgaz ithal eden Türkiye’nin bazı yıllar tüketimi 54 milyar metreküpe ulaştı.
Erdoğan’ın dün duyurduğu 320 milyar mekteküp rezerv ise Türkiye hiç gaz ithalat etmeden 7 yıl yetecek büyüklükte. Rezervin parasal büyüklüğü ise Türkiye’nin gaz alım fiyatı üzerinden yapılan hesaplamaya göre 480 milyar lirayı (65 milyar dolar) buluyor. Ancak tek kuyuda bulunan bu rezervin altında iki ayrı katman olduğu ve Sakarya adı verilen sahada yakında başka kuyularda da sondaj yapılacak olması yeni rezervler için de umutları artırdı. Uzmanlar, Erdoğan’ın ‘müjde’ olarak açıkladığı Fatih sondaj gemisinin Türkiye tarihindeki en büyük doğal gaz keşfinin önümüzdeki yıllarda gaz ihracatıan ibel imkan sağlayacağını söylediler. Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) Başkanı Yaşar Arslan, “Keşfedilen doğal gaz kuyusundan yıllık 10 milyar metreküp üretim yapılması durumunda doğal gaz ithalat faturamız her yıl yaklaşık olarak 2.6 milyar dolar azalacaktır” dedi. Arslan, Türkiye’nin ithalat bağımlılığı göz önüne alındığında yerli kaynaklarla üretim yapmanın birçok açıdan önemi olduğunu ifade ederek, “Orta ve uzun vadede üretilen doğal gazın ihraç edilmesi gibi seçeneklerin de gündeme gelebileceğini düşünüyorum” dedi.
ELİMİZ GÜÇLENDİ
Deloitte Türkiye Enerji ve Doğal Kaynaklar Sektör Lideri Elif Düşmez Tek ise gaz keşfinin Türkiye için son derece önemli bir gelişme olduğunu belirterek, “Keşfedilen bu rezerv, önümüzdeki yıllarda sona erecek uzun dönemli doğal gaz sözleşmelerinin yeniden şekillendirilmesinde, hali hazırda yaşanan fiyat düşüşleriyle birlikte ülke olarak elimizi kuvvetlendiren bir gelişme olarak değerlendirilmeli” dedi. Türkiye’nin yıllık mevcut üretimi ise 45 milyar metreküp seviyesindeki toplam gaz ihtiyacının ancak yüzde 1’ini karşılıyor.
DÜNYA BASINI: YENİ REZERVLER BULUNABİLİR
Reuters, AP, AFP başta olmak üzere tüm haber ajansları 320 milyar metreküp doğalgaz rezervini son dakika gelişmesi olarak paylaştı.
Amerika’da yayın yapan The Washington Post: “Erdoğan büyük bir doğalgaz rezervi bulunduğunu açıkladı.”
Rusya merkezli Sputnik: “Erdoğan bölgede başka doğalgaz kaynaklarının bulunma ihtimalinin yüksek olduğunu açıkladı.”
Avrupa ağırlıklı yayın yapan Euronews: “Gazın 2023`te kullanıma hazır hale getirilmesi planlanıyor.”
Alman haber sitesi Deutsche Welle: “Türkiye’nin büyük doğalgaz keşfi.”
ABD’de yayın yapan usnews.com: “Türkiye’nin enerji bağımlılığını bitirecek.”
Çin merkezli haber ajansı Şinhua: Okuyucularına Türkiye`nin bulduğu gaz rezervini okuyucularına son dakika duyurdu.
Azeri haber sitesi News.az: “Bunun devamının geleceği, rezervler daha fazla.”
İran’ın Tasnim Haber Ajansı: “Bu keşif Türkiye’yi yeni bir döneme götürecek.”
Yunanistan gazetesi Kathimerini: “Erdoğan: Dev doğalgaz yatağı açıkladı.”
Malezya Sinar Harian gazetesi: “Türkiye, Karadeniz’deki en büyük doğalgaz keşfini gerçekleştirdi.”
5 GEMİ PETROL VE GAZ PEŞİNDE
Türkiye ‘Milli Enerji ve Maden Politikası’ kapsamında denizlerdeki arama ve sondaj faaliyetlerini tüm hızıyla sürdürüyor. Sismik araştırma gemileri Barbaros Hayrettin Paşa ve Oruç Reis ile arama çalışmalarını sürdüren Türkiye, Yavuz ve Fatih ile de bölgelerde kuyu açılıyor. Sondaj gücüne son olarak Kanuni de katıldı. Türkiye’nin petrol arama ve sondaj gemilerinin faaliyetleri şöyle:
FATİH: Türkiye’nin petrol ve doğalgaz arayacak ilk sondaj gemisi ‘Fatih’ geçen yıl arama çalışmalarına başladı. Fatih, 30 Ekim’de Alanya-1 adlı kuyuda ilk sondajı yaptı. Fatih son sondajını ise büyük rezerve ulaştığı Tuna-1 kuyusunda yaptı.
YAVUZ: TPAO’nın satın aldığı sondaj gemisi Yavuz, 20 Haziran’da Kocaeli Dilovası’ndan yola çıktı, Antalya ve Taşucu limanına uğrayarak son yüklemeleri yaptı. Daha sonra da Doğu Akdeniz’de ilk sondaja başladı.
KANUNİ: 2012 yılında Güney Kore’de üretimi tamamlanan ve daha sonra Türkiye’ye getirilen sondaj gemisine ‘Kanuni’ ismi verilmişti. Mersin’in Silifke ilçesine bağlı İncekum mevkisinde yer alan NATO Limanı’nda bakım, güncelleme ve geliştirme süreci başladı. Bu çalışmaların tamamlanmasının ardından Kanuni’nin de sondaj çalışmalarına katılarak Doğu Akdeniz’de göreve başlaması planlanıyor.
BARBAROS HAYRETTİN PAŞA: Karadeniz bölgesinde sismik arama çalışmalarına başladı. 2017 yılında ise Akdeniz’e gitti. Gemi şu anda Doğu Akdeniz’de arama çalışmaları yapıyor.
ORUÇ REİS: Faaliyete 15 Ağustos 2017’de başlayan ve yüzde 90 yerli tasarım, işçilik ve entegrasyonu olan gemi, tam donanımlı ve çok amaçlı dünyadaki 5-6 araştırma gemisinden biri konumunda.
İŞ DÜNYASINDA ‘GAZ’ SEVİNCİ
YANSIMASINI YARINDAN İTİBAREN GÖRECEĞİZ
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Abdurrahman Kaan: Bu rezervin kullanıma hazır hale gelmesi için zamana ihtiyaç olduğunu söyleyenler olacaktır lakin bunun ekonomik yansımalarını yarından itibaren bile göreceğiz. 2023-2025 kontratlarımızda elimizde büyük bir koz olarak bu rezerv artık masadadır. 320 milyar metreküp rezerv ülkemizin yaklaşık 8 yıllık ihtiyacıdır.
BÖLGEDE ÇOK GÜÇLÜ BİR SÜRECE GİRİYORUZ
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak: Ülke tarihimizin en büyük doğalgaz rezervi müjdesi, Türkiye’nin enerji bağımsızlığı ve milli hedefleri noktasında yeni bir dönemin başlangıcı niteliği taşıyor. 2023’te Karadeniz gazının milletimizin kullanımına sunulmasının ardından, enerji ithalatımızın faturası büyük ölçüde azalacak. Türkiye’nin döviz girdisi anlamında da elini oldukça kuvvetlendirecek.
ENERJİMİZLE PARA CEBİMİZDE KALACAK
Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Başkanı Orhan Aydın: Bu keşif, ülkemize büyük katkılar sağlayacak. Doğalgaz 21. yüzyılın en büyük enerji kaynağı. Elektrik fiyatının düşmesi tüm sektörleri olumlu etkileyecek. Türkiye ilk kez kendi yerli ve milli imkânlarıyla yıllardır başarılamayan keşfi başardı. Yerli enerjimizi kullanmaya başladıkça paramız cebimizde kalacak, milletimiz daha müreffeh olacaktır..
CARİ AÇIĞA BÜYÜK ÖLÇÜDE ÇÖZÜM OLUR
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan: Yıllardır ekonomimizin en önemli gündem maddelerinden biri enerji kaynağı olmuştur. Cari açığımızın da en temel nedeninin büyük ölçüde dışa bağımlı olduğumuz enerjide ödenilen faturalar göz önüne alındığında, duyurusu yapılan doğalgaz rezervinin bu sorunumuza büyük ölçüde çözüm olacağı açıktır.
EKONOMİDE YENİ BİR DÖNEMİN BAŞLANGICI
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç: Bu tarihi adım, Türkiye’nin zengin kaynaklarını kullanma konusunda yıllardır estirilen spekülasyonlara son noktayı koymuştur. Bulunan doğalgaz rezervi, ‘mavi vatan’ımızın yeni zenginliğinin ilk keşfidir. Sayın Cumhurbaşkanımızın güçlü liderliğinde ortaya konulan bu başarı, Türkiye için ekonomik anlamda da yeni bir dönemin başlangıcıdır.