ŞENAY BÜYÜKKÖŞDERE
Geçen yıl yaz aylarında kamu bankaları öncülüğünde başlayan kampanya pandeminin ortasında gayrimenkul sektörüne can suyu olmuş, piyasaya hareket getirmişti. Kredi faizlerinin 1 yıl ötelendiği kampanyada faiz oranları ise sıfır konutta 0,64'e kadar indirilmişti. Bu yıl da yaz başından bu yana sektör temsilcileri benzer bir beklenti içerisinde. Hatta 'kampanya' lafı o kadar sık telaffuz ediliyor ki ev almak için faiz indirimini bekleyen bir kitle oluştu. Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım ise "Kampanya bizim için duyum değil temenni. Ama geçen yılki kampanya daha çok ikinci el konuta yaradı. Biz bu kez birinci el konuta bir tık daha fazla avantaj sağlanmasını istiyoruz" dedi.
FİYATLAR ARTACAK DİYE ÇAN ÇALDIK
Konutlardaki fiyat artışı son dönemde çok gündemde. Birdenbire bu hızlı artış neden kaynaklandı?
Biz geçmişte çan çaldık, "Bakın maliyetler arttı, bu fiyatlar artacak. Alabilen şimdi konut alsın" dedik. İnsanlar inanmadı. O dönemde maliyetler fiyata hiç yansıtılmamıştı. 2021 bir milat gibi oldu. Çünkü girdi maliyetlyerinde yüzde 40 ila 140 arası artış var. Metrekare maliyeti 5500 TL - 7 bin TL'ye çıktı. Ve artık müteahhitlerin maliyet artışını fiyata yansıtmama şansı kalmadı. İnsanlar 'konut fiyatları arttı' diye şikayet ediyor. Ben de diyorum ki "henüz artmadı, daha da artacak". Çünkü kiralık ev bile bulmak zorlaştı. Üretim yok. Arz azaldı, talep fazla.
Piyasada alıcı yok mu?
Var ama alıcı kesim değişti. Son yıllarda konut alıcıları gelir seviyesi olarak başka bir kesime kaydı. Gelir seviyesi iyi olan kişiler için gayrimenkul en iyi yatırım aracı oldu. Çünkü döviz çok dalgalı. O yüzden peşin satışlarda çok artış var. Cebinde parası olan 10 liralık malı 9.5'a bulduğunda hemen alıyor. Bizim de sektör olarak ortamı iyi izleyip, ona göre hareket etmemiz lazım. 'Hedef kitle kim, kime ev satacağız' diye düşünüp ona göre strateji belirlemeliyiz. Biz de Teknik Yapı olarak 2021 yılı yatırım stratejimizi yılın ikinci yarısında pandeminin gidişatına göre şekillendireceğiz.
'SIFIRA' AVANTAJ
Kulaktan kulağa dolaşan bir 'kampanya' beklentisi var. Siz de bekliyor musunuz geçen yılki gibi bir faiz indirimi kampanyası?
Askerlikte birisi 'tezkere çıkıyormuş' der, bu kulaktan kulağa yayılır. Sonra söyleyen kişi de buna inanır. İnşaat sektöründe kampanya konusu da biraz böyle. Biz bunu sürekli söylüyoruz, daha doğrusu temenni ediyoruz. Ama yapılacağıyla ilgili bir duyumumuz yok. Olur diye umuyoruz. Kredi faizlerinin 1'in altına inmesi sektöre çok iyi gelir. Diğer yandan kampanya yapılmasını istiyoruz ama bazı kriterlerimiz var. Geçen yılki kampanya daha çok ikinci el konuta yaramıştı. Biz bu kez birinci el konuta bir tık daha fazla avantaj sağlanmasını istiyoruz.
Devam eden 9 projemiz var. Yılın ikinci yarısında ikisi İstanbul'da biri İzmir'de olmak üzere 3 yeni projeye başlamayı planlıyoruz. Ancak pandemi hâlâ bizim için bir paradoks. Olumsuz bir tablo olursa İstanbul projelerini erteleyebiliriz.
MÜTEAHHİTLERİN ODAĞI ANADOLU'YA KAYMALI
Söylediğiniz gibi konut fiyatları daha da artarsa, orta sınıf için ev alma ihtimali çok zorlaşacak. Bunun için sektörün çözüm önerileri var mı?
Eskiden diyorduk ki bir evde 2 kişi maaş alıyorsa, birinin maaşıyla konut taksidi ödenir, diğer maaşla da ev geçinir. Fakat bu maliyetler ve faiz oranlarıyla bu ihtimal ortadan kalktı. Biz de bir süredir arsa üretiminin devlet eliyle daha ucuza elde edildiği, finansmanın bankalar tarafından sağlandığı, müşterinin mağdur olmayacağı bir modeli savunuyoruz. Dünyada inşaatlarda arsa payı hiçbir zaman yüzde 33'ü geçmiyor. Genelde yüzde 15-25 arasında bir pay alıyor. Diğer taraftan dünyada bu kadar lüks bir donanım yok. Lüks donanım sonradan şahsi insiyatifle yapılıyor. Yeni dönemde arsa maliyeti daha uygun, donanımı daha mütevazı, balkonlu projelere eğilmemiz lazım. Anadolu'nun belli bölgelerinde yaşam alanları yaratmamız lazım. İstanbul müteahhitlerinin odağı Anadolu şehirlerine kaymalı. Bu da ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın yapacağı planlamalarla olur.
EMLAK KONUT EL ATTI FİKİRTEPE FIRLAYACAK
Fikirtepe'de aktifsiniz. Orada işlar nasıl gidiyor?
Fikirtepe'de 2 projeyi teslim ettik. 3'üncü proje devam ediyor. 4'üncü ve 5'inci projelere de başlamayı planlıyoruz. Biz Fikirtepe'nin geleceğine çok inanan bir firmayız. Şu anda bölgede işler yoluna girmiş durumda. Viyadükler tamamlandı; projeler sivil müteahhitlerin gayretiyle, kanıyla, canıyla bitti. Emlak Konut'un da el atmasıyla Fikirtepe fırlayacak. . Şu anda da bunun etkileri görülmeye başlandı. 1+1'lerin kirası 3 bin TL'ye çıktı. Ben Fikirtepe'ye önümüzdeki günlerde çok ciddi talep olacağını öngörüyorum. Burası Kadıköy'ün göbeğinde bir alan. Tam merkezde. Geldiğinizde öyle de olsa görüyorsunuz, böyle de olsa görüyorsunuz Üniversiteler geldi, merkeze yakın, metro var.
KAPANMA OLURSA SATIŞ OFİSİNE SMS'LE GİRİLSİN
Eylül ayında bizim yüksek sezonumuz başlıyor. O dönemde kapanma olursa bizim için büyük sıkıntı olur. Tekrar bir kapanma kararı alınırsa yetkililerden, satış ofislerinin açık olmasını talep ediyoruz. Nasıl hastanelere hastalar SMS'le gidebiliyorsa, satış ofislerine de o şekilde gelinebilir. Çünkü satış ofislerimizin en küçüğü 150-200 metrekare. Bu satış ofislerinde gerekli hijyen şartları kolaylıkla sağlanabiliyor.