EYT'de çözüm formülüyle ilgili dikkat çeken bir gelişme yaşandı. EYT'den 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar yararlanacak. Bunun tek istisnası sigorta girişini öne çeken borçlanmalar. Ancak bunun için de SSK'lı ya da Bağ-Kur'lu olmak gerekiyor. Emekli Sandığı için durum farklı.
Akşam Gazetesi'nden Okan Güray Bülbül'ün yazısına göre; Geçtiğimiz hafta içerisinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Bilgin'in kamuoyuyla paylaştığı bilgiler çerçevesinde emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemenin kapsamı netleşti. İlk kez 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olmuş ve sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra emeklilik koşulları değiştirilmiş kişiler EYT'den yararlanabilecekler. Bu nedenle ilk kez 9 Eylül 1999 sonrası sigortalı olmuş kişilerin EYT ile ilgili yapılacak düzenlemeden yararlanması mümkün olmayacak. Vedat Bilgin'in açıklamalasında sigorta girişinin geri çekilmesine yönelik ifadeler de vardı. Sigorta girişinin geri çekilip çekilemeyeceği, yıpranmanın ve borçlanmanın buna faydası olup olmayacağı bu açıklamalardan sonra gündeme oturdu.
DOĞUM GERİ ÇEKMEZ
Sosyal güvenlik sisteminde borçlanma, borçlanan kişiye iki açıdan katkı sağlar. Birinci katkı borçlanma ile borçlanılan gün sayısı kadar kişinin prim ödeme gün sayısı artmasıdır. Örneğin doğum borçlanmasında her bir doğum için 720 gün prim ödeme gün sayısı artar. İkinci katkı ise tüm borçlanmalarda değil, bazı borçlanmalarda ve tüm sigortalılar için değil yalnızca SSK'lılar ve Bağ-Kur'lular için sigorta girişinin geri çekilmesidir. Emekli Sandığı mensupları için borçlanılan süreler ilk kez sigortalı olunan tarihi geri çekmez, yalnızca sigortalılık süresine eklenir ve emeklilik koşulları borçlanılan sürelerle birlikte oluşan toplam sigortalılık süresine göre belirlenir. Bu sayede Emekli Sandığı mensuplarının kademeli emeklilik tablosuna göre tabi olacağı şartlar değişebilir. Bu nedenle de ilk kez 9 Eylül 1999 ve sonrasında memur olmuş kişiler kadınsa 58, erkekse 60 yaşında ve 25 yılla emekli olabilecekler. Bu durumdaki kişilerin borçlanma ile 8 Eylül 1999 ve öncesine sigorta girişlerini çekmeleri söz konusu değil.
Dolayısıyla ilk kez 9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olmuş SSK'lılar ve Bağ-Kur'lulardan askerliklerini 9 Eylül 1999 ve öncesinde yani sigortalı olmadan önce yapanlar, askerlik borçlanması ile sigorta girişlerini borçlandıkları gün sayısı kadar geri götürebilirler. Bu sayede ilk kez sigortalı olduğu tarihten borçlanma gün sayısı kadar geri gidilip 8 Eylül 1999 ve öncesine gelen kişiler EYT kapsamına girebilirler. Ancak Emekli Sandığı mensubu olanlar için sigorta girişi geri gitmez yalnızca sigortalılık süresine ekleme yapılır.
DAHA ERKEN EMEKLİLİK MÜMKÜN MÜ?
Bazı mesleklerde çalışanlar için yıpranma söz konusudur. Kapsamdaki mesleklerde yıpranma tabi çalışanlar için yıpranmanın iki etkisi söz konusudur. Birinci etki yıpranmalı işlerde çalıştıkları süreye karşılık olarak kanunda belirtilen gün sayısının sigortalılık süresine eklenmesidir. İkinci etki ise belirtilen gün sayısının dörtte birinin emeklilik için gereken yaştan indirilmesidir. 8 Eylül 1999 öncesi yıpranmalı çalışmalar nedeniyle sigortalılık süresinin artması ile kademeli emekliliğe tabi olmadan emekli olmak mümkün olabilir. Aynı şekilde 23.05.2002 öncesi yıpranmaya tabi süreler nedeniyle belirlenen yaştan daha erken de emekli olunabilir. Ancak yıpranma ile sigorta giriş tarihi geri gitmez. Dolayısıyla ne SSK'lılar, ne de Emekli Sandığı mensupları yıpranma ile EYT'nin kapsamına giremezler.
YAZININ DEVAMI İÇİN TIKLAYINIZ