EYT'de en çok merak edilen 5 soru 5 cevap! Tek istisna askerlik

İlk etapta 2 milyon 250 bin kişinin yararlanacağı EYT'de prim günleri, askerlik ve doğum borçlanmaları, en çok merak edilen konuların başında. AKŞAM, çalışma hayatıyla ilgili uzmanlara en sık yöneltilen soruları ve cevaplarını derledi.

ARZU KURUM

Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) son günlerde hem Alo 170 gibi destek hatlarını hem de avukatları telefon yağmuruna tutuyor. En çok sorulan sorular ise emeklilik hakkı ve askerlik borçlanmasıyla ilgili. Konuyla ilgili sorularınızı yanıtlayan Av. Burak Etemoğlu, "Avukat meslektaşlarımın telefonlarının susmadığı doğru; ancak henüz yasal düzenlemenin detayları açıklanmadığından gelen sorulara ilişkin mevcut Sosyal Güvenlik Hukuku düzenlemelerini esas alarak kanaat bildiriyoruz" açıklamasında bulundu. Burak Etemoğlu, kendilerine en çok yöneltilen soruları ve cevapları ise şu şekilde sıraladı:

Çalışanlar EYT kapsamında emeklilik hakkı olduğunu nasıl tespit edebilir?

Çalışan e-Devlet üzerinden veya bağlı olduğu SGK İl Müdürlüklerinden SGK hizmet dökümünü alıp, 08.09.1999 öncesi ilk sigorta girişi olup olmadığını ve prim gün sayılarını kontrol edebilirler. Tamamlanması gereken prim gün sayısı SSK (4A) kapsamında sigortalı olanlar için kadın erkek ayrımı olmaksızın 5 bin gün, Bağkur ve Emekli Sandığı kapsamında olan kadınlar için 7 bin 200 gün erkekler için 9 bin gündür. Son olarak tamamlanması gereken sigortalılık süresi kadınlarda 20 yıl erkelerde ise 25 yıl. Ancak sigorta girişine göre SSK'lıların prim ödeme gün sayısının değişip değişmeyeceği kanun taslağında şekillenecek.

EN KRİTİK SORU ASKERLİK

Askerlik/Doğum Borçlanması yapılarak ilk sigortalı olma tarihi öne çekilebilir mi?

Bana göre en kritik soru bu; şu anki yasal düzenlemeye göre askerlik borçlanması yapılarak askerlik süresi kadar ilk sigortalı olma tarihi öne çekilebiliyor. Ancak bunun için önce askerliğin yapılıp sonra sigortalı olarak çalışmış olmak gerekiyor. Bu durumda şayet askerlik süresi geri çekildiğinde 8.9.1999 tarihi öncesine gelirse emekli olabilir. Doğum borçlanması için bu yönde bir imkan bulunmuyor. Ayrıca memurlar için de sigorta girişini öne çekmek mümkün değil.

DURUM NET DEĞİL

Askerlik/doğum borçlanması yapılarak eksik olan prim gün sayıları tamamlanabilir mi?

Normal emekliliğe müracaatta borçlanma süreleri de dikkate alındığından; EYT'de de borçlanma sürelerinin dikkate alınması gerektiği, aksi bir uygulamanın anayasada yer alan eşitlik ilkesine aykırı olacağı görüşü hakim. Yukarıda da belirtildiği gibi düzenlemede borçlanma hakkı tanınıp tanınmayacağı net değil.

EYT kapsamında emekli olduktan sonra aynı veya farklı bir işyerinde çalışmaya devam edebilir miyim?

Emekli olmuş bir kişinin Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyerek aynı veya farklı bir işyerinde çalışması mümkündür.

EYT'DE İHBAR SÜRESİ YOK

EYT'den emekli olacak çalışanlar ihbar süresine uymak zorunda mı?

Emeklilik dolayısıyla iş sözleşmesinin feshi durumunda ihbar süresi söz konusu değil. Çalışanlar SGK il müdürlüklerinden alacakları, emekli olabileceklerine ilişkin resmi yazı ile birlikte işverenlerine müracaatla iş sözleşmelerini feshedip emekli olabilirler. EYT kapsamında çalışanlara en önemli tavsiye, düzenleme yasalaştıktan sonra bir uzmana başvurmaları olacaktır.

SGK'DA YOĞUNLUK AZALDI

EYT düzenlemesine ilişkin borçlanma başvurusu yapmak ve prim gün sayısını hesaplatmak isteyenler, yeni yılın ilk mesai gününde de SGK merkezlerine geldi. Ancak yılbaşı öncesine göre yoğunluk azaldı. EYT'liler özellikle borçlanmada 1 Ocak'tan itibaren gelen prim artışından etkilenmemek için yılbaşı öncesi akın etmişti.