Kiraya yüzde 25 sınırı getiren düzenleme önceki gece Meclis'ten geçerken Adalet Bakanı Bekir Bozdağ yapılan düzenlemenin eski kiracıları da kapsadığını söyledi. Düzenlemeye açıklık getiren Bozdağ uygulamanın sadece konutlar için geçerli olduğunu belirterek "Düzenleme 1 Temmuz 2023'e kadar geçerli ve devam eden sözleşmeler üzerinde uygulanacak. Uzatılması söz konusu değil. Geçici yapıldı, 1 yıl sonra eskiye dönülecek. İlk defa oturan veya işyeri için bu uygulama geçerli değil. Meskenlerle sınırlı. Devam eden kira sözleşmeleri ile ilgili bir düzenleme. Hepsi için geçerli. Kira süreci devam ediyorsa, 5 yıl olsun, 10 yıl olsun, orada iki ayrı zaman dilimi var. Bunların hepsi için uygulanacak, bir yıl süreyle" dedi.
ZORLA ÇIKARAMAZ
Yasanın ev sahibini sınırladığını, kiracıya da hak getirdiğini anlatan Bozdağ "Taraflar yüzde 25'te anlaşamazlarsa kiracıyı çıkaramaz. Tahliye davası açabilir ama mahkeme reddeder. Zorla kimse kimseyi evden çıkaramaz. Yargının bu yasal düzenleme karşısında, bu sebebe dayalı bir tahliye kararını vereceğini tahmin etmiyorum. Bu düzenleme kiracı, yargı ve ev sahibini de bağlar" diye konuştu.
DAR GELİRLİYİ KORUDUK
Bozdağ iş yerlerinin neden kapsam dışı bırakıldığına ilişkin de "Dar gelirliyi korumak için yaptık" dedi. Bozdağ düzenlemenin olumlu tepkiler aldığını da belirterek "Muhalefetin eleştirileri samimi değil. Anayasa Mahkemesi'ne CHP bunu taşıyabilir. Mahkeme bunu değerlendirir. Bence bunu CHP taşımayacaktır" dedi.
5 SORUDA KİRA YASASI
Yasa öncesi sözleşmesi yenilenen vatandaş ne yapacak?
Yasanın yürürlük tarihi Resmi Gazete'de yayınlanmasıyla birlikte başlıyor. Yasa yayınlanmadan sözleşme yenileyenler bu fırsattan faydalanamaz. Onlar açıklanan en son TÜFE 12 ay ortalaması olan yüzde 39.33 oranında zam yapmak durumunda.
İşyeri kiralarında artış oranı ne olacak?
Yasa işyeri kiralarını kapsamıyor. O yüzden işyeri kirası artışında da TÜFE ortalaması devam edecek.
Geçmişe dönük yapılan kira anlaşmalarını da etkileyecek mi?
Kira artışı sınırının uygulanabilmesi için 1 Temmuz'da başlayıp 30 Haziran'da biten sözleşme olması gerekiyor. Düzenleme, halihazırda oturan ve oturmaya devam eden uzama dönemi gelmiş kiracılar için bir can simidi oldu.
Kira tespit davası açan ev sahipleri ne yapacak?
Ev sahibi kira tespit davası için ihtarname çekmiş ise ve kiracı 5. yılı doldurmuşsa davayı açar, mahkemeye gider, mahkeme bilirkişi atar. Tüm kriterler bilirkişi tarafından tespit edilir.
Hakim, hakkaniyet oranında indirim de uygulayarak kirayı yeniden belirler.
Ev sahibi evi satarsa haklarım ne olacak?
Ev satıldığı takdirde kiracının eski kira sözleşmesi devam eder. Yeni malikin mevcut kiracıya iki hakkı var. Ya 6 ay süre verir ya da eski kira sözleşmesinin bitim tarihinde 1 ay içerisinde dava açabilir. Yeni malikin dava açabilmesi için ihtiyacı olduğunu ispat etmesi gerekir.
PERAKENDE DE MAĞAZALAR İÇİN ÜST SINIR İSTİYOR
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, işyeri kiralarına üst sınır getirilmesi halinde maliyet kalemlerinden birindeki artışın frenleneceğini ve bu adımın da TÜFE'nin dizginlenmesine önemli katkı yapacağını bildirdi. Öncel, yaptığı yazılı açıklamada, perakende sektörü için kira giderlerinin en önemli maliyet kalemlerinden biri olduğunu belirtti. Kira artışlarına TÜFE'nin belli bir oranını geçmeyecek şekilde üst sınır getirilmesi yönündeki önerilerini geçen ay kamuoyu ile paylaştıklarını hatırlatan Öncel, "Kira, perakende sektörü için en önemli maliyet kalemlerinden birini oluşturuyor. Her türlü mal ve hizmetin maliyetindeki artış da er veya geç fiyatlara yansıyor, dolayısıyla enflasyon artıyor. İşyeri kiralarına üst sınır getirilirse en azından maliyet kalemlerinden birindeki artış frenlenmiş olacak. Bu adımın atılması halinde yüzde 73,50'ye ulaşan TÜFE'nin dizginlenmesine çok önemli bir katkı yapılacağına inanıyorum."