Enflasyon yüzde 4.9'a düşecek, büyüme artacak

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ‘Değişim başlıyor’ ana temasıyla hazırlanan Yeni Ekonomi Programı’nı (2020-2022) (YEP) açıkladı. “Yaşanan kur ataklarının ardından büyük bir resesyon ve ‘Türkiye küçülecek’ beklentilerine rağmen kuvvetle muhtemel yıl sonunu pozitif büyümeyle kapatmaya hazırlanıyoruz” diyen Albayrak, YEP’in ilk yılını tamamladıklarını ve bir yıllık performansın sonunda programı revize ederek, ikinci yılın başlangıç vuruşunu yaptıklarını söyledi. Bakan Albayrak, 2019-2020 yıllarını ‘dengelenme dönemi’ olarak adlandırdıklarını anımsattı.  

YAPACAK ÇOK İŞİMİZ VAR 

Doğru hamleler sonucu kötümserliğin yerini günün ilk ışıklarıyla iyimserliğe bırakacağına hep inandıklarını belirten Albayrak, bu yılki programın ana temasını ‘Değişim Başlıyor’ olarak belirlediklerini aktardı. 

‘EYLEM PLANI’ İLERLİYOR

Bakan Albayrak, “Artık ülkemizin bir üst lige çıkması için zaruret haline gelmiş bu değişimi hep birlikte gerçekleştiriyoruz. Önümüzde yapacak çok ama çok işimiz var” ifadelerini kullandı. Enflasyonda beklentilerin çok ötesinde performans ortaya koyduklarına işaret eden Albayrak, yılın ikinci yarısında ertelenen özel tüketimde de ivmelenme beklediklerini vurguladı. Bakan Berat Albayrak, Türkiye’nin bu dönemde kurda, faizlerde, borçlanma oranlarında ve Hazine tahvillerine olan ilgide en iyi ülke performansını gösterdiğine işaret etti. 

YÜZDE 75’İ HAYATA GEÇTİ

Bakan Albayrak, alınan önlemlerle ekonomide yumuşak iniş sağladıklarına dikkati çekerek, şöyle konuştu: “Şimdi yeni bir dönem başlıyor. Dengelenme dönemi kazanımlarını koruyacağız ve sonra değişim sürecine başlayarak programımızı 2020 içinde ikinci faza taşıyacağız. YEP çerçevesinde hazırladığımız eylem planında 112 maddenin 53’ünün 2019, 26’sının 2020 ve 33’ünün 2021’de hayata geçirileceğini takvime bağlamıştık. Eylül itibarıyla 53 eylemin yüzde 40’ını yani yüzde 75.3’ünü hayata geçirdik, diğer 13 eylemde de önemli ölçüde ilerleme kaydettik.” 

ÇOK KAZANANDAN ÇOK AZ KAZANANDAN AZ VERGİ

Bakan Albayrak, “Vergi adaleti sağlayacak, çok kazanandan çok, az kazanandan daha az vergi alınmasının önünü açacak ve gelirleri artıracak, uluslararası uygulamaları örnek alan bir vergi reformuyla ilgi adımları atmaya başlıyoruz. Ayrıca kamuda giderleri azaltmaya yönelik güçlü bir politika setini uygulayacağız” ifadelerini kullandı.

FAİZ DÜŞERKEN YATIRIMLAR ARTIYOR

Yılın ikinci yarısından itibaren kapasite artırıcı yatırımların başlamasının, düşen faizlerle görülmeye başladığını belirten Albayrak, proje bazlı yatırım teşvik sistemi başta olmak üzere Ar-Ge, yenilikçilik ve teknolojik dönüşümle yüksek katma değerli ürünlerin üretimine ekstra destek vereceklerinin altını çizdi. Albayrak, “Varlık Fonu, petrokimya, madencilik ve yerli kaynağa dönük enerji üretimi alanları başta olmak üzere özel sektör işbirliklerinde sabit sermaye yatırımlarında daha etkin rol oynayacak” dedi. 

VERGİDE YENİ YAPILANDIRMA YOK

Kamu maliyesinde gelir performansının yükseltilmesi için teşvik ve destek sistemi sadeleştirilecek. Vergi alacaklarında yapılandırmaya gidilmeyecek. Bütçe gelirlerinin bu yıl 867.4 milyar lira, 2020’de 956.6 milyar lira, 2021’de 1 trilyon 39.3 milyar lira, 2022’de de 1 trilyon 135.3 milyar lira olması bekleniyor.

YILLIK İSTİHDAM 1 MİLYON 66 BİN KİŞİ YÜKSELECEK 

Bakan Albayrak, “Toparlanmayla istihdamda iyileşmeyi göreceğiz. Program dönemi boyunca istihdamdaki kişi sayısının yıllık ortalama 1 milyon 66 bin kişi artarak işsizliğin kademeli gerilemesi sağlanacak. İstihdam teşvikleri ihtiyaçlara göre yeniden tasarlanacak” dedi.

ENFLASYONLA MÜCADELEYE DESTEK VERECEĞİZ

Bakan Albayrak, bu dönemde ekonomide temel mücadele alanlarının başında yine enflasyonun geleceğini vurgulayarak, şunları kaydetti: “Eğer ekonomide güçlü Türkiye idealini ortaya koyuyorsak, bir üst lige çıkmayı hedefliyorsak enflasyonu yüzde 5’in altına çekmeden bunların gerçekleşmesi çok zor. Enflasyonu yüzde 5’in altına indirmek bizim temel hedefimiz olmayı sürdürüyor. Merkez Bankası’na enflasyonla mücadelede bundan sonra da hükümetimiz ve bakanlık olarak güçlü destek vermeyi sürdüreceğiz.”

ÜRETİM ARTACAK, SERALAR TEŞVİK EDİLECEK

Bakan Albayrak, şu hedefleri de sıraladı:

• Mal ve hizmet fiyatlarındaki kur geçişgenliğini azaltmak için bazı ithal ürünlerin yerlileştirilmesi, alım garantili enerji kontratlarının yerlilik oranı da dikkate alınarak TL bazlı olmasını sağlayacağız.

• Bu alanda fiyatlarda düşüşü getirecek, rekabet ve verimliliği artıracak politika setini devreye alacağız.

• Gıda enflasyonuyla mücadele kapsamında gıda üretimini artırmak için sulama yatırımları yapılacak.

• Sera yatırımları teşvik edilecek. Hal ve Perakende Yasası hayata geçecek.

• Lüks tüketim mallarının ithalatına yönelik tedbirler 2020’de devam edecek.

KOBİ’LERE DAHA FAZLA ÖNEM

Bu yıl çok daha etkin şekilde sahada olacaklarını aktaran Albayrak, “Değişim hepimizden başlıyor. Türkiye yeni bir ekonomik modele geçiyor bu programın ruhunda. Reel sektörümüz ve bütün paydaşlarımız ülkemizin her yerinde artık sahada. KOBİ’lerimize ayrı bir önem vereceğiz.”

İFM, 2021 SONUNDA DEVREDE

Albayrak, yılda 60 ila 100 milyar lira büyüklük sağlayacak Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin kurulacağını ve sermaye piyasalarını derinleştirecek bir reform paketinin devreye sokulacağını söyledi. Albayrak, İstanbul Finans Merkezi’nin de (İFM) 2021’de devreye alınacağını kaydetti.

YILI CARİ FAZLAYLA BİTİRECEĞİZ

Dengelenme döneminin en başarılı alanlarının başında cari dengenin geldiğine işaret eden Albayrak, “Bu yıl için cari açığın milli gelire oranında yüzde 3.3’lük hedef koymuştuk. Az rastlanır bir başarıyla yılı cari açık değil, inşallah cari fazla vererek kapatacağız” dedi. 

DOLAR 2022’DE 6.74 TL 

YEP’te gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) hedefleri TL ve dolar cinsinden ayrı ayrı verildi. Bu rakamlardan yapılan hesaplamaya göre, 2018 yılında 4.72 TL olan ortalama dolar kuru, 2019 yılında 5.70 TL olarak tahmin edildi. Dolar kuru 2020’de 6.00 TL, 2021’de 6.40 TL, 2022 yılında da 6.74 TL olarak öngörüldü. 

TOBB BAŞKANI RİFAT HİSARCIKLIOĞLU: SIÇRAMA TAHTASI İŞLEVİ GÖRECEK  

YEP’te sorunlar doğru teşhis edilerek, gerçekçi tedbirler ortaya konulmuş. Adımların ekonomide bir sıçrama tahtası işlevi göreceğini, istikrarlı büyüme sürecine geçiş sağlayacağını düşünüyoruz.

Programla reel sektörü, KOBİ’leri, üreticileri ve yatırımları destekleme yönündeki adımların devam edecek olmasını da memnuniyetle karşıladık. 

TİM BAŞKANI İSMAİL GÜLLE: İHRACATÇILAR İÇİN ÖNEMLİ ADIMLAR VAR

iki yıl süreceği öngörülen ‘dengeleme’ döneminin 1 yılda tamamlanması ve ekonomide ‘değişimin başlaması’ çok önemli. İthal ürünlerin, bilhassa hammadde ve ara mamullerin yerlileştirilmesine yönelik tedbirleri, ihracatçımızın rekabetçiliği adına önemli adımlar olarak görüyoruz. YEP’te ihracat ifadesinin 44 kez geçmesinin öneminin de farkındayız. 

İTO BAŞKANI ŞEKİB AVDAGİÇ: GÜÇLÜ BÜYÜME DÖNEMİNE GİRİYORUZ

Kredi kanallarının açılması için alınan tedbirlerin etkisini daha güçlü hissedeceğimiz bir süreç başlıyor. YEP 2019’un istihdam, vergi, finansman kanalları gibi Türkiye’nin gelişim kaydetmesi gereken öncelik alanlarına temas etmesi yerinde. 2020 ve sonrası için yüzde 5 gibi güçlü bir büyüme hedefimiz var. Böylece ekonomide güçlü büyüme dönemi başlayacaktır.

İSO BAŞKANI ERDAL BAHÇIVAN: NİTELİKLİ YATIRIMA DESTEK VERİLECEK 

YEP’in en önemli tarafı enflasyonla mücadele ve tek haneli rakamın hedeflenmesi. Bu başarının getireceği finansal istikrar dönemiyle, yeniden nitelikli bir büyüme hedefine dönülmesini olumlu buluyoruz. Önemli bulduğumuz diğer hedef ise ‘cari açığın azaltılmasına yönelik nitelikli yatırımlara destek verileceğinin bir kez daha ve kararlılıkla açıklanması’ oldu.