ŞENAY BÜYÜKKÖŞDERE
Pandemi döneminin kazananı e-ticaret şirketleri, mağazaların kapalı olduğu dönemde Anadolu'daki KOBİ'lerin ürünlerini internetten satması için köprü görevi üstlendi. GittiGidiyor Genel Müdürü ve eBay MENA Bölge Direktörü Öget Kantarcı, "Bizim satıcılarımızın önemli bir kısmı, İstanbul, Ankara ve İzmir'de. Ama 2021'de satıcı sayısını en fazla artıran şehirler sırasıyla Tunceli, Şırnak, Bingöl, Ardahan ve Karaman oldu" dedi.
2020, pandemi koşulları nedeniyle kobi'lerin hızlıca dijitalleştiği bir sene oldu. Gittigidiyor'da 2020'de kaç yeni KOBİ'yi e-ticaret'le tanıştırdı? Bu dönemde KOBİ'lerin e-ihracatında da artış gözlendi mi?
Pandemide birçok firma işini djital örteme taşımaya başladı. Biz de Türkiye'de perakendenin dijitalleşmesini desteklemeye devam ettik. Biz şu anda 35 milyon kayıtlı kullanıcıya hizmet veren bir platformuz. KOBİ'lerimize ücretsiz mağaza açıyoruz, ürünlerini ücretsiz bir şekilde listeleme imkanı sunuyoruz. 2019'da satıcı sayımız 100 bin idi, 2020'de 117 bine çıktık. 2021'in ilk yarısı itibarıyla da 120 bini aştık. Yani pandemide satıcı sayımızda yüzde 20'lik bir artış oldu. Bu normale göre çok hızlı bir artış. Çünkü bu KOBİ'lerin çoğu dijital dünyayla yeni tanıştı.
İstanbul'daki KOBİ'ler dijital dünyaya aşinaydı. Anadolu'da gelişme var mı?
Anadolu'daki işletmelerimizin pandeminin etkisiyle dijitalleştiğini görüyoruz. Bizim satıcılarımızın önemli bir kısmı, İstanbul, Ankara ve İzmir'de. Ama da 2020'de satıcı sayısını en fazla artıran şehirler sırasıyla Iğdır, Kars, Ağrı, Osmaniye, Karaman ve Muş oldu. 2021'de de benzer bir tabloya şahit olduk. Yılın ilk yarısında satıcı sayısını en fazla artıran şehirler sırasıyla Tunceli, Şırnak, Bingöl, Ardahan ve Karaman oldu. Bizim de bu konuda yönlendirmelerimiz oluyor. Bu şehirleri dijital dünyaya kazandırmak bizi çok mutlu etti. Önümüzdeki dönemde de bu artışın süreceğini düşünüyorum.
E-ihracatta da benzer bir artış var mı?
Evet bu yıl satıcılarımızda yüzde 50 artış oldu. Bugün itibarıyla 4000'e yakın satıcımızın ürünlerini yurtdışında listeleyerek eBay üzerinden e-ihracat yapabiliyor. 2022'nin sonunda ise satıcı sayımızı yüzde 25 artırmayı hedefliyoruz. Tabii burada bizim de yönlendirmelerimiz oluyor. Mesela satıcımıza diyoruz ki, 'senin bu ürünün yurtdışında çok talep görüyor. Bunu şu pazarlara açabilirsin'. Site aramalarımızda Türkiye'den en çok ev ürünlerine ilgi olduğunu görüyoruz. Hem tencere tava gibi ürünler hem de ev tekstili konusunda yoğun bir talep var. Diğer yandan hazır giyime de yüksek bir ilgi var.
2021 e-ticaret sektörü açısından nasıl geçiyor. Mağazaların açılması online alışverişleri nasıl etkiledi?
Mağazalar açılmış olmasına rağmen e-ticaret talebi sürüyor. Ben e-ticaretin artık hız keseceğini düşünmüyorum. Kısıtlamalardan sonra da bunu deneyimlemiş olduk. Hayatımızda artık bazı şeyler eskisi gibi olmayacak. Araştırmalarda bugün 4 trilyon doların üzerinde olan küresel online perakende hacminin 2030'a kadar 9 trilyon dolara ulaşacağına işaret ediliyor. Bugün e-ticaretin küresel perakende satışlar içindeki payının yüzde 19 civarında olduğu hesaplanırken, 2040'lara geldiğimizde bu oranın yüzde 50'lereulaşacağını tahmin ediyoruz. Yani küresel perakende harcamalarının yarısı online kanaldan gerçekleşecek.
GittiGidiyor 2020'de hedeflerinin yüzde 50 üzerinde büyüdüğünü açıklamıştı. Bu sene ilk 10 ayda nasıl bir performans sergilediniz?
Yılın ilk yarısında Türkiye'de e-ticaret hacmi geçenyıla göre yüzde 75 arttı. Sektörün yılı yüzde 50 büyümeyle tamamlayacağını düşünüyoruz. Biz de GittiGidiyor olarak sektör büyümesine paralel büyüyoruz.
Çalışan sayınız kaç oldu?
2019 sonunda 200 olan çalışan sayımız, şu an 357'ye yükselmiş durumda. 2022'de ise istihdamımız yüzde 20 daha artacak.
Yurtdışında da satış yapmak isteyen KOBİ'lerimiz hiçbir ücret ödemeden, yurtiçinde satış yapar gibi ürünlerini eBay üzerinden listeleyebiliyor. Ürün yurtdışındaki adrese teslim olana kadar her şey ile biz ilgileniyoruz.
DÖVİZ KURUYLA BİRLİKTE TALEP DE ARTIYOR
Döviz kurundaki dalgalanmadan etkileniyor musunuz?
Dalgalanma her şeyden önce satıcılarımızın fiyat belirlemesini zorlaştırıyor. Biz de satıcılarımızın bu yöndeki yorumlarını sık sık duyuyoruz. Diğer yandan kurun hızlı yükseldiği günlerde ithal ürünlerde, fiyat artmadan ürünü satın almak için, bir miktar talep artışı gözlemliyoruz. Ama bu talep kısa süre içinde dengeleniyor.
Y VE Z KUŞAKLARI ASLA VAZGEÇMEZ
Sektörün yakaladığı büyüme trendinin kalıcı olacağını düşünüyor musunuz?
E-ticaret büyümesini tüm dünyada sürdürecek. Türkiye'de de farklı bir senaryo beklemiyoruz tabii. 2021 yıl sonunda e-ticaret hacminin önceki yıla kıyasla en az yüzde 50 artacağını öngörüyoruz. E-ticaretin genel ticarete oranı ilk 6 ay itibarıyla yüzde 17.6. Bu oranda da yaklaşık bir puanlık artış tahmin ediyoruz.
E-ticaret halihazırda zaten çok hızlı büyüyen bir sektör ancak kısa sürede gerçekleşen bu büyük artışta elbette pandeminin bir rolü var. Ancak bundan sonra pandemi tamamen bitse dahi, e-ticaretin artık hayatımızın önemli bir parçası olacağını ve bu büyüme trendinin -bu denli olmasa da- önemli oranda devam edeceğini düşünüyoruz. Ayrıca, dijitale doğan Y ve Z kuşaklarının da online tüketim alışkanlığı çok yüksek. Onlare-ticaretten kesinlikle vazgeçmez. Yani e-ticaret her koşulda büyümesini sürdürecek.
PANDEMİNİN "EN"LERİ: BAHÇE, TEKNE, BİSİKLET...
2020'de ticaretin yıldız ürünü maskeler olmuştu. 2021'de en çok satılan ürünler ne oldu?
Maske talebi tabii devam ediyor. Ona ek olarak bu yıl ilk 6 ay itibarıyla kedi ve köpek maması, bebek bezi, cep telefonu, fide ve spor ayakkabı en çok satan ürünler. En çok alışveriş yapılan kategoriler ise "Bilgisayar ve Tablet", "Beyaz Eşya ve Küçük Ev Aletleri", "Cep Telefonu ve Aksesuar", "Ev Dekorasyon ve Bahçe" ve "Yapı Market" olarak sıralandı. 2021 ilk yarı verilerimize baktığımızda bir önceki yıla göre satışı en çok artan ürünler ise şöyle: Bahçe ve tekne mobilyaları, bisikletler ve prefabrik evler oldu. Pandemi etkisiyle tüketicilerin daha izole bir yaşam şeklini tercih etmesi ve evde geçirilen zamanın artması bu ürün gruplarındaki artışına etkisi oldu.