HABER MERKEZİ
ORTALAMA % 4.5 BÜYÜME!
2026'DA %8.5 ENFLASYON!
14 BİN 855 DOLAR KİŞİ BAŞINA GELİR!
2.7 MİLYON KİŞİYE İSTİHDAM!
Türkiye Yüzyılı'nın ekonomik temellerini atacak olan Orta Vadeli Plan (OVP) belli oldu. Türkiye'nin 3 yıllık (2024-2026) dönemini kapsayan OVP'ye göre, enflasyonun 2026'da yüzde 8.5 ile tek haneye düşürülmesi, büyümenin yüzde 5'e çıkarılması ve kişi başı gelirin de 14 bin 855 dolara yükseltilmesi hedefleniyor. Dün Ankara'da OVP'yi açıklayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, OVP'nin aynı zamanda 2024-2026 döneminde Türk ekonomisi için kapsamlı bir yol haritası teşkil edeceğini belirterek, "Orta Vadeli Program'la, Türkiye Yüzyılı vizyonumuzun ekonomik perspektifini de yerli ve yabancı yatırımcılarla paylaşmış oluyoruz. İş dünyamızın ve tüm kesimleriyle toplumumuzun destekleriyle Orta Vadeli Program'ın ülkemiz ekonomisine en üst düzeyde katkı sağlamasını diliyorum. Hükümet olarak, Orta Vadeli Program'a desteğimizin tam olduğunu özellikle ifade etmek istiyorum" dedi.
7 ÖNCELİKLİ ALAN
Programda temel ilkeler, politikalar, hedef ve gösterge niteliğindeki ekonomik büyüklüklerin paylaşıldığını, hiçbir sorunun görmezden gelinmediğini, önceki dönemden farklı olarak yeni programda yapısal dönüşümlere özel bir başlık açıldığını belirten Erdoğan, temel konuların, bir takvimle programın önemli bir parçasına dönüştürüldüğünü belirtti. n Büyüme ve ticaretten, n fiyat istikrarı ve finansal istikrara, n beşeri sermaye ve istihdamdan n yeşil ve dijital dönüşüme, n afet yönetiminden n kamu maliyesi ile n iş ve yatırım ortamına 7 temel alanda öncelikli reform adımlarını belirlediklerini belirten Erdoğan, "Program döneminde ekonomik büyümeden kesinlikle taviz vermeyeceğiz. Yüksek katma değer odaklı yatırımların önünü açarak ve finansmanını kolaylaştırarak, sağlıklı ve kaliteli bir büyüme sağlayacağız. Bununla birlikte sıkı para politikasının da desteğiyle enflasyonu yeniden tek haneye düşürecek, cari işlemler dengesini iyileştireceğiz" diye konuştu.
DEPREME 3 TRİLYON TL
6 Şubat depremlerinin yaralarının en kısa sürede sarılmasının, gündemin ilk sırasında yer aldığını belirten Erdoğan, şunları söyledi: "Ek bütçe ile bölgeye 762 milyar lirayı ayırmıştık; 2024 yılında deprem bölgesi için 1 trilyon liralık kaynak ayıracağız. Program döneminin tamamında yaklaşık 3 trilyon lira kaynak, deprem bölgesi için kullanılmış olacak. Bu kaynakla; afetzedelerimizin konut ihtiyacını hızla giderirken, zarar gören tarım ve sanayi alanları ile tüm altyapıyı ayağa kaldırmayı hedefliyoruz. Depremin sebep olduğu tahribatı ortadan kaldırırken, dengeli bir ekonomik büyümeyle istihdamı artırmak, enflasyonu tek haneye düşürerek gelir dağılımını iyileştirmek, önceliğimizdir. Bu üç yıllık dönemde, enflasyonla mücadele sürecini destekleyici bir çerçevede ekonomik büyümede dengelenmeyi, yüksek katma değerli özel sektör yatırımlarının öncülüğünde ortalama yüzde 4.5 oranında büyümeyi hedefliyoruz."
YÜKSEK GELİR HEDEFİ
OVP sonunda, tarihimizde ilk kez 1.3 trilyon doları aşan bir ekonomik büyüklük ve 14 bin 855 dolara çıkan fert başına milli gelir ile yüksek gelir grubu ülkeler arasına girmeyi öngördüklerini belirten Erdoğan, "Orta vadede bir taraftan tek haneli enflasyon hedefiyle uyumlu gelirler politikası izlerken, diğer taraftan vatandaşlarımızın, özellikle sabit ve dar gelirli kesimlerimizin alım gücünü yükselteceğiz. İstihdamın yıllık ortalama 909 bin kişi, toplamda da 2.7 milyon kişi artmasını hedefliyoruz" dedi.
ENFLASYON GÜNDEMDEN ÇIKACAK
Orta Vadeli Program'da uygulanacak politika sepetiyle enflasyon sorununun ülkenin gündeminden kaldırılacağını belirten Erdoğan, para, maliye ve gelirler politikalarında eşgüdümle hareket edileceğini, enflasyon ataletini gidermeye yönelik adımlar atılacağını söyledi. Erdoğan, "Gıda fiyatlarında istikrarı ve arz güvenliğini teminen, stratejik tarım ürünlerinde yeterlilik oranlarını belirleyerek, üretim planlaması yapacağız. Yaş sebzede mevsimselliği en aza indirmek amacıyla Sera Organize Tarım Bölgesi kurulmasına yönelik yatırımları hızlandırıyoruz" dedi.
KAMUDA VERİMSİZ HARCAMA YAPILMAYACAK
Erdoğan'ın konuşmalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
Dijital Türk Lirası ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor.
Dar gelirliye yeni sosyal konut projeleri geliştirilecek.
Kur Korumalı Mevduat sisteminin görevini yerine getirdi.
Kamu harcamalarında periyodik gözden geçirmelerle verimsiz harcama programlarını tasfiye ederek, kaynakların öncelikli alanlara tahsisini sağlayacağız.
Vergi sistemini karbon fiyatlandırma çerçevesinde gözden geçireceğiz.
Fırsatçılara ve açgözlülere yönelik denetimlerimiz artarak devam ediyor. Kimi sektörlerde oluşan fiyat köpüğünün indiğine ve piyasanın dengesini bulmaya başladığına şahit oluyoruz.
OVP'DEKİ 3 YILLIK HEDEFLER
ENFLASYON
2023: Yüzde 65
2024: Yüzde 33
2025: Yüzde 15.2
2026: Yüzde 8.5
BÜYÜME
2023: Yüzde 4.4
2024: Yüzde 4
2025: Yüzde 4.5
2026: Yüzde 5
İŞSİZLİK
2023: Yüzde 10.1
2024: Yüzde 10.3
2025: Yüzde 9.9
2026: Yüzde 9.3
İHRACAT
2023: 255 milyar $
2024: 267 milyar $
2025: 283.6 milyar $
2026: 302.2 milyar $
CARİ İŞLEMLER AÇIĞI
2023: 42.5 milyar $
2024: 34.7 milyar $
2025: 31.7 milyar $
2026: 30 milyar $
DOLAR/TL TAHMİNİ
2023: 23.9
2024: 36.8
2025: 43.9
2026: 47.8
TURİZM GELİRİ
2023: 55.6 milyar $
2024: 59.6 milyar $
2025: 64.7 milyar $
2026: 71.3 milyar $
MİLLİ GELİR
2023: 1.06 trilyon $
2024: 1.1 trilyon $
2025: 1.2 trilyon $
2026: 1.3 trilyon $
KİŞİ BAŞINA GELİR
2023: 12 bin 415 $
2024: 12 bin 875 $
2025: 13 bin 717 $
2026: 14 bin 855 $
ORTA VADELİ PLAN BELİRSİZLİKLERİ AZALTACAK
OVP'nin ayrıntılarını açıklayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Finansal istikrarı sağlamak ve orta vadede enflasyonu tek haneye indirmek temel hedefimiz. Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat çalışmalarımız devam edecek. Mali disiplini korumaya ve para politikasını şartlara göre güncellenmiş olarak uygulamaya devam edeceğiz. Yapısal dönüşümlerde önemli bir çerçeveyi oluşturduk, orta vadede somut etkiler bekliyoruz" dedi. OVP belirsizlikleri azaltacak.
3 ANA POLİTİKA
OVP'nin 2 ayda hazırlandığını belirten Yılmaz, "3 ana başlığın öne çıktığını söyleyebilirim. n Depremin tek seferlik harcama etkileri, bütçe açığını azaltıcı etkileri bir kenara bırakılacak olursa mali disipline büyük önem vereceğiz. n İkincisi, para politikasını dönemin ihtiyaçlarına ve şartlarına göre güncellenmiş hali ile uygulamaya devam edeceğiz. n Üçüncü başlığımız is yapısal dönüşümler. Önemli bir çerçeveyi oluşturduk, orta vadede somut etkiler bekliyoruz. Kısa vadede beklentileri iyileştirmeyi ve beklenti kanalı ile kısa dönemli olumlu etkileri artırmayı hedefliyoruz" dedi.
TASARRUF ARTIRILACAK
Yurt içi tasarrufları artıracaklarını belirten Yılmaz, "Toplam yurtiçi tasarrufların milli gelire 1.4 puan artış göstereceğini öngörüyoruz. Merkezi yönetim bütçe giderleri ve gelirlerine baktığımızda, 2023'te 6.5 trilyon civarında giderimiz, 4.9 trilyon civarında gelirimiz, 1.6 trilyon açık söz konusu. 2024'te 11 trilyon gider 8.4 trilyon gelir, 2025'te ise 12.7 trilyon gider, 10.9 trilyon gelir ve 1.8 trilyon açık var. Milli gelire oranla bu rakamların hepsine bakmak gerekiyor" diye konuştu. Yılmaz'ın konuşmalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
Bu yıl 1 trilyon 67 milyar TL milli gelire ulaşacağız. Kişi başına gelirimizin 12 bin 415 dolar olmasını bekliyoruz. OVP sonunda 1 trilyon 318 milyar dolarlık ekonomik büyüklüğe ve kişi başına gelirde 14 bin 855 dolara ulaşmayı öngörüyoruz.
Bu yılı yüzde 4.4 büyüme ile kapatmayı öngörüyoruz. 2024'te yüzde 4, 2025'te yüzde 4.5, 2026'da yüzde 5 büyüme bekliyoruz.
Bu yıl enflasyon tahminimizi yüzde 65'lere yükselttik. Orta vadede yüzde 8.5 gibi tek haneli bir rakamı hedefliyoruz.
İhracatımızın bu yıl 225 milyar, 2026'da 302.2 milyar dolara, ithalatın 367'den 414 milyar dolara çıkmasını bekliyoruz.
FİNANSAL İSTİKRAR YAPISAL DÖNÜŞÜM
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de OVP'nin açıklanmasına ilişkin olarak sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Orta Vadeli Program: Makro-finansal istikrar, dezenflasyon ve yapısal dönüşüm..." ifadesini kullandı. Ticaret Bakanı Bolat, ihracatın yıl sonunda 255 milyar dolara çıkmasını öngördüklerini belirterek "Program (OVP) döneminin sonu olan 2026 yılında ise ihracatımızın 300 milyar doları aşmasını hedefliyoruz" dedi.