AK Parti MYK toplantısında, salgın sebebiyle ekonomide hızlı çıkış yakalayabilmek için esham sistemi önerisinde bulunuldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleşen toplantıda koronavirüs ve sonrası için yapılması gereken konular konuşuldu. Osmanlı Devleti zamanında kullanılan bir yöntem olan esham sistemi 1. Abdülhamit döneminde faaliyete geçen bir uygulmadır.
ESHAM SİSTEMİ NEDİR?
Esham usulü, Osmanlı Devleti zamanında görülen bir iç borçlanma çeşididir. Devletin ekonomik yapısında meydana gelen bozulmalar nedeniyle oluşan para ihtiyacını gidermek için III. Mustafa zamanında çıkarılmış ve I.Abdülhamit döneminde uygulanmaya başlamıştır.
Esham kelimesi, pay ve hisse gibi anlamlara gelmektedir. Osmanlı dönemindeki pay ve gelir ortaklığı senetlerini ifade etmekteydi. Devlet, para ihtiyacını karşılamak için, bu senetleri para karşılığında satmaya başladı. Mukata adı verilen vergi kalemlerine ait yıllık gelirler, sehimler (senet) hâlinde dilimlere ayrılmaktaydı. Bu dilimlerin parçalarına ise muacele denilmekteydi. Muaceleler, peşin para karşılığında isteyen herkese satılabiliyordu.
Satın alınan muacelelerin %5'i veya %10'u miktarındaki harcı hazineye yatıranlar, kendi adına düzenlenen sehimlere sahip olabiliyordu. Bu sehimler, başkalarına satılabiliyor, fakat miras yoluyla devredilemiyordu. Bir sehmin sahibi öldüğü takdirde, sehim Hazineye geçiyordu.