Hakkı KURBAN
Türkiye, uluslararası doğrudan yatırımlar alanında gösterdiği performansla, küresel yatırım akımlarının önemli bir parçası haline geldi. Bu durum, geçen hafta dünyanın önde gelen CEO’larıyla buluşan Başbakan Binali Yıldırım'a sunulan raporla da tescil edildi. Son 13 yıldaki performansa işaret edilen raporda, Türkiye’nin, yıllık ortalama 12.7 milyar dolar doğrudan yatırım çekmeyi başardığı vurgulandı. Uluslararası doğrudan yatırımların yüzde 66’sının Avrupa kökenli olması da dikkat çekti. Türkiye Yatırım Danışma Konseyi’nin 2016 İlerleme Raporu’na göre, doğrudan yatırımlar dünyada azalmasına karşın, Türkiye olumlu anlamda ayrışan ülkelerden biri oldu. Raporda, şu tespitler öne çıktı:
TÜRKİYE’NİN PERFORMANSI GÜÇLÜ: 2009 yılındaki küresel krizden bu yana Avrupa borç krizi, gelişen ülkelerdeki yavaşlama, bölgesel gerginlikler ve ekonomik politika belirsizlikleri büyüme ve yatırım iştahı üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmaya devam etmektedir. Türkiye bu dalgalanmalara rağmen güçlü doğrudan yatırım performansını sürdürmektedir.
YIL YIL YATIRIM BİLANÇOSU: Türkiye uluslararası doğrudan yatırımlar (UDY) alanında son 13 yılda gösterdiği başarılı performans ile küresel yatırım akımlarının önemli bir parçası haline gelmiş ve bu dönemde yıllık ortalama 12.7 milyar dolar doğrudan yatırım çekmeyi başarmıştır. 2014'te doğrudan yatırımlar dünyada azalmasına rağmen, Türkiye’de doğrudan yatırım akımları olumlu anlamda ayrışarak 12.5 milyar dolara erişmiş, 2015'te ise doğrudan yatırım artış eğilimi, seçim süreci ve bölgesel gerginliklere rağmen doğrudan yatırımlar yüzde 35 artışla 16.9 milyar dolara ulaşmıştır. 2016 Ocak-Temmuz döneminde ise toplam doğrudan yatırım girişi 4.8 milyar dolar tutarında gerçekleşmiştir.
YATIRIMIN 'EN'LERi:
2015 yılında Avrupa ülkeleri arasında ilk üç sırayı İspanya (2,2 milyar Dolar), Lüksemburg (1,3 milyar dolar) ve Hollanda (1,2 milyar dolar) alırken, Asya ülkeleri arasında ise ilk üç sırayı Azerbaycan (840 milyon dolar), Çin (451 milyon dolar) ve Japonya (360 milyon dolar) aldı. 2016 yılı Ocak-Temmuz döneminde ise Avrupa ülkeleri arasında ilk üç sırada Hollanda (462 milyon dolar), Avusturya (280 milyon dolar) ve Rusya (259 milyon dolar) gelirken, Asya ülkeleri arasında ise Azerbaycan (239 milyon dolar), Japonya (141 milyon dolar) ve Katar (83 milyon dolar) ilk üçte sıralandı.
İLK SIRADA 'iMALAT' VAR:
2016 Ocak-Temmuz döneminde 2.8 milyar dolar olan UDY girişi sermaye bileşeninin 706 milyon doları imalat sanayi sektöründen, 578 milyon doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri ve 282 milyon doları ulaştırma ve depolama faaliyetleri sektöründen kaynaklandı. 2015 yılında yaklaşık 12 milyar dolar olan UDY girişi sermaye bileşeninin 4.1 milyar doları imalat, 3.6 milyar doları mali aracılık ve 1.5 milyar doları ulaştırma ve depolama sektöründen kaynaklandı.
Yüzde 58 AB'den geldi
2015 itibarıyla gerçekleşen sermaye girişlerinin yüzde 58’i AB ülkeleri kaynaklı olurken, diğer Avrupa’nın payı ise yüzde 8 olarak gerçekleşti. Asya ülkeleri yüzde 21 pay ile Türkiye’deki önemli yatırımcı gruplarından bir diğeri iken, ABD’nin aldığı yüzde 13 pay da dikkat çekicidir.