1
Avrupa Birliği Brexit şokuyla çalkalanmaya devam ederken, bunun çatı içinde domino etkisi yaratacağı korkuları da hızla büyüyor. İtalya, Fransa, Hollanda, Avusturya gibi ülkeler de çığlığa katılmak için AB kapısını aşındırmaya başladı bile. Ama tabiiki en büyük korku ilk andan piyasaları yerle bir eden ekonomik deprem. 'Brexit' adıyla 2008 krizini hatırlatırcasına sarsılan piyasalar daha şoku atlatmadan kötü haberler ardı ardına gelmeye devam etti.
MOODY'S NEGATİFE DÜŞÜRDÜ
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's kararın ardından jet hızıyla İngiltere'nin görünümünü 'durağan'dan 'negatif'e düşürdüğünü duyurdu. Söz konusu görünümle ilgili yapılan açıklamada, İngiltere’nin AB'den ayrılma kararının ülke ekonomisi için uzun süre belirsizlik, güvensizlik, azalan harcama ve yatırım anlamına geleceği ifade edildi. Açıklamada, İngiltere'nin dünyadaki gelişmiş ekonomiler içinde en büyük bütçe açığına sahip olan ülkelerden biri olduğuna dikkati çekilirken, ülkenin zayıf büyümesinin hükümetin mali planlarını zorlaştıracağı yorumunda bulunuldu. Bir başka uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor's da, Brexit'le ilgili açıklamasında, İngiltere'nin kredi notunun gözden geçirileceğini duyurdu. Yapılan açıklamada, Brexit'in İngiliz ekonomisinde büyümeyi, dış finansmanı ve kamu bilançosunu olumsuz etkileyebileceği uyarısının daha önce de yapıldığı hatırlatıldı. Fitch Ratings de, İngiltere'nin kredi notunun kısa süre içerisinde gözden geçirileceğini bildirdi.
ŞİRKET KAÇIŞI BAŞLADI
Piyasa şoku sürerken, dünyaca ünlü şirketlerden de merkezlerini Londra'dan taşıyacakları yönünde haberler gelmeye başladı. Referandumun ardından Güney Koreli otomobil lastiği üretici Kankook Tire Worldwide üretim tesislerini İngiltere'den taşımayı düşündüklerini söyledi. Japon otomobil parçası üreticisi Exedy'den de benzer bir açıklama geldi. Şirket merkezlerini kıta Avrupası'na taşıyacaklarını açıkladılar.
DEV BANKALAR TAŞINIYOR
Fransız reklamcı Publics Groupe, İngiltere'de yatırım yapmacaklarını söyledi. Londra'da 16 bin çalışanı bulunan JPMorgan Chase ile Morgan Stanley ve HSBC gibi devler de birimlerini diğer Avrupa şehirlerine kaydırarak, işgücünü dörtte bir oranında azaltmayı planlıyor. GSM şirketi Vodafone'un da merkezini taşımayı düşündüğü iddia ediliyor. ABD'li yayıncılık şirketi Bloomberg de, yatırımlarını gözden geçireceğini duyurmuştu.
Kopuşlar devam edecek bedelini ekonomi ödeyecek
FRANKFURT Finans ve Yönetim Okulu Ekonomi Profesörü Grigory Vilkov, İngiltere’deki referandumun ardından Avrupa Birliği'nden (AB) başka kopuşların başlaması için kesinlikle çok fazla girişimin olacağını söyledi. Referandum sonucunun kendisi de dahil olmak üzere birçok kişiyi şaşırttığını dile getiren Vilkov, "Şimdi AB ile 2 yıllık müzakereler olacak ve asıl soru Almanya, Fransa ve diğer öncü AB ülkelerinin birleşik bir Avrupa'yı hangi düzeyde istediğidir" diye konuştu.
PARA EL DEĞİŞTİRİYOR
Şu andan itibaren geçmiş yıllara kıyasla AB’de daha fazla siyasi belirsizlik olacağını ve bunun ekonomiye de bir bedel ödeteceğini vurgulayan Vilkov, "Direkt ekonomik etki Birleşik Krallık, AB ve ABD'de görülmeye devam ediyor. Piyasaların sakinleşmesi gerekiyor, aşırı duyarlılık ve spekülasyon var ve çok fazla para son saatlerde el değiştirdi" ifadelerini kullandı. Merkez bankalarının likidite sağlaması ve volatiliteyi kontrol altında tutmaya çalışması gerektiğini dile getiren Vilkov, birçok merkez bankasının acil likidite sağlama konusunda gerekeni yapacağını açıkladığını aktardı.
Borsadan 900 milyar $ buhar oldu
DİĞER taraftan High Frequency Economics'in Başekonomisti Jim O'Sullivan ve UBS'in ABD Başekonomisti Maury Harris, İngiltere'nin Avrupa Birliğinden ayrılma kararı'nın (Brexit) ABD ekonomisi ve para politikasını nasıl etkileyeceğini değerlendirdi. O'Sullivan, küresel piyasaların hala Brexit kararını sindirmeye çalıştığını ve yaşanan dalgalanmanın ABD ekonomisini olumsuz etkileyebileceğini dile getirdi. Özellikle New York borsası ve dolardaki sert hareketlerin büyümeye zarar verebileceğini belirten O'Sullivan, "Şu an en önemli soru bu dalgalanmanın daha büyük bir reaksiyonun başlangıcı olup olmayacağı" dedi. O'Sullivan, "New York borsasında kayıplar yüzde 3,5 - 4,0 civarındaydı. Bu sadece bir günde yaklaşık 800-900 milyar doların kaybedildiği anlamına geliyor" dedi.
Türkiye'nin ihracatını etkilemez ama biz her zaman pazar buluruz
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, İngiltere'nin ayrılma kararına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Tüfenkci, "Tarihi öneme sahip bir gelişme. Artık AB'nin, politikalarını ve stratejilerini ciddi anlamda gözden geçirmesi gerekiyor" dedi. Ayrılma kararının, Türkiye'nin AB ve İngiltere'ye yaptığı ihracatı etkilemeyeceğini aktaran Tüfenkci, ticarette karşılıklı çıkarların önemli olduğunu, kaliteli üretim ve doğru fiyatlandırma yapıldığı takdirde her zaman pazar bulunabileceğini vurguladı.
KAYBEDEN ONLAR OLUR
AB'nin "vazgeçilemez" olmadığının altını çizen Tüfenkci, "Önemli olan kendi üretimimizi ve pazarımızı çeşitlendirerek hem ekonomimizi hem de demokrasimizi geliştirmektir. Türkiye, bu noktadaki duruşundan vazgeçmeyecektir" dedi. AB'nin samimi davranması durumunda, Türkiye'yi en kısa sürede üyeliğe kabul ederek gücünü artırabileceğine işaret eden Tüfenkci, "Ancak Türkiye politikası İslamofobik korkular çerçevesinde oluşturulursa, bu noktada kaybeden biz değil, AB olur" değerlendirmesini yaptı.
Sterlindeki düşüş sürecek
Son 31 yılın en düşük seviyesine gerileyen sterlin için de kötü senaryolar devam ediyor. Analistler kısa vadede sterlinin kayıplarını geri kazanacağı konusunda umutlu değil. Londra’da Forex.com analisti Fawad Razaqzada, "Sterlin için minimum direnç yolu aşağı yönde. Açıkça görülüyor ki karar herkesi şok etti. Birleşik Krallık’ta ne olacak? Başbakan istifa etti. Bundan sonra birçok değişiklik olacak" diye görüş bildirdi.