Ciroda ‘1 milyon TL’yi aşan sanatçı sayısı ikiye katlandı

2015’te Türkiye'de ressamların müzayede cirosu yüzde 14 artarak 99 milyon liraya ulaştı. Cirosu 1 milyon lira eşiğini aşan sanatçı sayısı ise 18'den 27'ye yükseldi. Rakam, geçen yıla göre yüzde 50 artış anlamına geliyor.

2015 Türk ekonomisi açısından kolay bir yıl olmadı. Geçirilen iki seçim, giderek artan jeopolitik riskler ve küresel ekonomiye ilişkin endişeler yatırımcıyı tedbirli olmaya itti. Ancak borsa yatırımcısı için doğru olan bu durum, sanat yatırımcısı için geçerli değil. 

Yaşayan ve hayatını kaybetmiş 200 ressamın müzayede satış verileri incelenerek oluşturulan Forbes Sanat Raporu'na göre Türk ressamların eserlerine olan ilgide önemli bir artış var. Raporda değerlendirilen 200 ressamın 2014'te 3 bin 4 eseri satılmıştı. Bu sayı 2015'te 3 bin 225’e yükseldi. Sanatçıların müzayede toplam satış cirosu da bir önceki yıla göre yüzde 12'lik artışla 80.6 milyon liraya ulaştı. 

Türk resmi hareketle bir alan

Forbes'un listesinde yer almayan ressamlar da değerlendirmeye alındığında toplam ciro yıllık yüzde 13.7 artarak 99 milyon liraya ulaştı. Yıllık cirosu 1 milyon lirayı geçen sanatçı sayısındaki artış Türk resminin ne kadar hareketli bir yatırım alanı olduğunu da gösterdi. 
2014'te cirosu 1 milyon lira eşiğini aşan sanatçı sayısı 18'ken geçen yıl 27'ye yükseldi. Bu yüzde 50'lik bir artış anlamına geliyor. Bunun yanında müzayedeye çıkıp satılan eserlerin oranı 2014'te yüzde 71'ken, 2015'te yüzde 81 oldu. Bu rakamlar raporda da belirtildiği gibi 'sanat piyasasında çarkların durmadığını hatta 2014 yılına göre daha yüksek hacimle yılı kapattığını' söylüyor. 

ÇOCUĞUN ÜNİVERSİTE PARASI 

Artan bu ilgiye rağmen Türk sanatçıların eserlerinin değerlerinin hala çok düşük olduğu tespiti yapılan raporda şöyle denildi: “Londra Tate Modern'i gezdiğinizde, diyelim ki Bridget Riley'i beğendiniz ve evinizde de olsun istiyorsunuz. 

Bir Riley eseri için 2-3 milyon pound ödeyeceksiniz. Peki İstanbul Modern'de görüp müzayedelerden almaya kalkıştığınız bir Devrim Erbil, Mehmet Güleryüz veya Ergin İnan için ödeyeceğiniz ortalama fiyatın 30 bin lira ile 100 bin lira arasında olması? İşte sanata yatırım değeri kazandıran tam da bu durum. 
30 bin liraya ev alınamaz ama bal gibi bir 'Devrim Erbil' alınır ve bu sizin yaşlık finansmanınız, çocuğun üniversite parası veya torununuzun minettar kalacağı bir miras olabilir.” 

Bedri Rahmi farkındalığı arttı

Bedri Rahmi Eyüboğlu eserleri 2015'te 3.7 milyon lira satış geliri sağladı. Ressam böylece Forbes listesinde ciro bakımından üçüncü sıraya oturdu. Sanatçının eserlerinden elde edilen gelir önceki yıla göre yüzde 1934,8 arttı. Bu artışta İstanbul isimli eserin 1 milyon 450 bin liraya satışı etkili oldu. Bu satış sanatçıya olan farkındalığı da artırdı. Elinde Bedri Rahmi eseri bulunanlar,  92 resmi duvarlardan müzayedelere taşıdı.

Portföy nasıl oluşturulmalı? 

Raporda tablo portföyünü nasıl oluşturulması gerektiğine dair tavsiyeler de var. Fiyat hareketlerine göre Türk ressamları için bir risk sınıfı oluşturulduğunda klasik ve modern dönemlerin risksiz, çağdaşların orta riskli ve genç ressamların en riskli sınıfa girdiği belirtildi. Ancak hızlı değişimlerden hoşlanmayanlar yüzde 50 klasik-modern, yüzde 30 çağdaş yüzde 20 ise genç ressamların eserlerinden oluşan bir portföy oluşturabilir. Genç ressamların ağırlığını artırmak ise uzun vadede çok kazançlı bir yatırıma dönüşebilir. 

Burhan Doğançay eserleri 4.4 milyon lira getirdi

Müzayedelerde 2015 yılında en çok ciro, 2013'te kaybettiğimiz Burhan Doğançay'dan geldi. Doğançay'ın 54 eseri toplam 4 milyon 442 bin liraya satıldı. Doğançay resimlerinden elde edilen ciroda 2014'e göre yüzde 55'lik artış yaşandı. Doğançay'ı toplam 4.3 milyon lira ciroyla Fahrelnisa Zeid takip etti. Ergin İnan ise 3.1 milyon lirayla 5. sırada...