Askerlik süresini kısaltan, herkesi eşitleyen, profesyonel orduya geçişi kolaylaştıran, bedelliyi kalıcı hale getiren yeni askerlik sistemi vatani görev için gün sayan milyonlarca gencin yükümlülüğünü fırsata çevirdi.
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) taslağını hazırladığı AK Parti’nin son şeklini verdiği yeni askerlik sisteminin bu hafta Meclis’e sunulması beklenirken detayları da netleşmeye başladı. Yeni askerlik modeli, her koşulda 1 aylık temel eğitimi zorunlu kılacak. Dolayısıyla askerlik hizmetini yapacak olan her genç, mutlaka Türk Silahlı Kuvvetleri ile tanışacak ve TSK mensubu olacak. Böylece yeni sistem ordu-millet bağını güçlendirecek. Sistem ayrıca, bugüne kadar profesyonel orduya geçişte uygulanan aşamaların bir sonucu olarak önemli bir aşamayı daha beraberinde getirecek. TSK, milli bir güçle ‘profesyonel’, ‘caydırıcı ve ‘operasyonel’ kapasitesini daha da artırmış olacak.
HERKESE TEMEL EĞİTİM
Yeni sistemin getireceği en önemli yeniliklerden birisini, askerlik yükümlülüğü bulunan tüm vatandaşlar tarafından alınan genel askeri eğitiminin 1 ay zorunlu askerlik bağlamında devam ettirmesi olacak. Yeni modele göre ordu-millet bağı, 1 ay zorunlu askerlik ile devam edecek. Böylelikle bütün vatandaşlar temel savunma eğitimini almış olacak. Askerlik yapacak her Türk vatandaşı, TSK’yı tanımış ve mensubu bulunmuş olacak.
İSTEDİĞİN MODELİ SEÇ
Yeni sistemle, gençlere bedelli, 6 ay zorunlu, 6 + 6 ücretli, 6+6 ücretli+profesyonel olmak üzere askerlik ile ilgili pek çok alternatif model sunuluyor. Askerlik hizmet süresi temel askerlik eğitimi dahil olmak üzere, eğitim farkı gözetmeksizin herkes için 6 ay olacak. Yedek subay ve astsubaylar için on iki ay olacak. Altı aylık görev süresini tamamlamış er ve erbaşlar, amirlerinin de onayıyla, eğer isterlerse altı ay daha askerlik hizmetlerine devam edebilecekler. Bu durumda ikinci 6 aylık dönemde söz konusu askerler ücret alacak. Dört yıl ve daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar arasından TSK’nın ihtiyaç miktarınca yedek subay alınacak. Askerlik görevine devam etmek isteyenler yedek subay olarak değerlendirilecek, diğerleri de er ve erbaş olarak askerlik hizmetini yerine getirecekler.
ASTSUBAYLIK FIRSATI
İki veya üç yıl süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar arasından TSK’nın ihtiyacı miktarınca yedek astsubay alınacak. İhtiyaç fazlaları er ve erbaş olarak askerlik hizmetlerini yerine getirecek. Yeni oluşturulan yedek astsubaylıkla birlikte TSK’nın yüksekokul mezunlarından daha verimli bir şekilde faydalanması sağlanacak. Bedelli askerlikten elde edilecek kaynağın profesyonel askerlik hizmetlerine ve savunma sanayine katkı sağlaması orduyu daha kuvvetli hale getirecek.
ERLİKTEN GENERALLİĞE
Yeni askerlik modeli fırsat eşitliği sunmasıyla da dikkat çekiyor. Yeni sistemde, er olarak başlayıp, general seviyesine kadar yükselme şansı sağlanıyor. Böylelikle, askerlik mesleğinde başarı gösterme potansiyeli olan gençlerin kariyer olanakları genişletilmiş olacak.
EN AZ ASGARİ ÜCRET
Yeni askerlik sistemi bedelli askerlik yapmayanlara sosyal haklar getirecek. Bu kapsamda, yükümlü erbaş/erlere yönelik sosyal yardımlar artırılacak. Yükümlülerden istekli olanlardan 6 ay süreyle devam edeceklere asgari ücretten az olmamak üzere harçlık ödemesi yapılacak. TOKİ ev alımında öncelik verilecek. İş kurabilmeleri amacıyla devlet bankalarından kredi sağlanabilecek.
PROFESYONEL ORDU
Yeni sistemle TSK, halkın farklı kesimlerinden oluşma geleneğini muhafaza edecek. Ancak, ‘uzman er ve erbaş’ uygulamalarıyla aşamalı olarak bugüne getirilen ‘profesyonel’ ordu yapılanması da dengeli bir şekilde sürdürülecek. Avrupa ülkelerinde deneyimlerinden yararlanılarak, tümüyle profesyonel askerlerden oluşan askerlik sisteminin kolay sürdürülebilir bir sistem olmadığı tespiti yapıldı. Dolayısıyla ihtiyaç kadar profesyonel asker bulundurulması hem daha verimli hem de maliyet açısından daha uygun olacak.
KAPASİTE ARTACAK
Uzman erbaş ve sözleşmeli er uygulamaları ile TSK kadrolarında profesyonel personel oranında artış sağlanmış ve başarılı sonuçlar alındı. Böylelikle TSK’da, “profesyonel” ve “yükümlü askerlik” dengesi sağlanmış oldu. Aşamalı profesyonelleşme ile Türkiye’nin caydırıcılığı ve operasyonel kapasitesi artırılırken, hem iç güvenlik, hem de sınır ötesi harekât ile kritik görevlerde askerlik yükümlülerinin görev yapmaması sağlandı.
En kısa askerlik: 1 ay + 30 bin TL
Askerliğini bedelli olarak yapmak isteyenler, eğitim şartı aranmaksızın 240 bin gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak bedel miktarını ödeyecek. Sonrasında bir aylık temel askerlik eğitimini yerine getirmek şartıyla askerlik yükümlülüklerini yerine getirmiş sayılacaklar. Günümüz şartlarında 240 bin gösterge yaklaşık 30 bin TL’ye tekabül ediyor. Belirtilen 240 bin gösterge, Cumhurbaşkanınca iki katına kadar artırılabilecek veya yarısına kadar azaltılabilecek.
YOĞUN TALEBE KURA ÇEKİMİ
İsteklilerin sayısını, Milli Savunma Bakanlığı belirleyecek. Bu durumda kontenjandan fazla bedelli başvurusu olur ise istekliler arasından elektronik ortamda kura çekimi gerçekleştirilecek.
Yeni sistem tasarlanırken TSK ihtiyaçları göz önünde bulunduruldu. Süreklilik içeren yeni sistem ile zorunlu askerlik kapsamında TSK’nın asker ihtiyacı güvence altına alınıyor. Bedelli askerlik sistemi sürekli hale getiriliyor. Böylece, sürekli olarak bedelli beklentisi ve bu ihtiyacı karşılamak üzere bedelli askerlik düzenlemeleri yapılmasına son verilmiş olacak. Böylece yükümlüler de, bedelli askerlik çıkıp çıkmayacağı ikileminden kurtulmuş olacaklar. Bedelli askerlik, bu şekilde kalıcı hale getirilirken, yaş sınırı da kaldırılacak. Dolayısıyla isteyen ve ücretini ödeyebilecek her yükümlü, bedelli başvurusunda bulunabilecek.