ÖZGÜL ÖZTÜRK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘faizleri indirin’ çağrısına rağmen bankaların inadı sürüyor. Bankalar geçtiğimiz yıl kârlarını rekor oranda artırmasına rağmen faizleri makul seviyelere çekme konusunda isteksiz davranıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan konuyla ilgili ay başıjnda yaptığı değerlendirmede “Yüksek faiz uygulaması ile ülkemizde yatırımı teşvik edemeyiz, yatırımı teşvik edemediğimiz zaman da istihdamı artıramayız. En büyük sıkıntı buradan geliyor. Bakıyorsunuz bir banka 2,7 milyar kâr ettiğinden söz ediyor. Öbürü şu kadar kâr ettim diyor. Halbuki kâr dedikleri, faiz sayesinde yaptıkları sömürüden ibaret. Hiçbirisi, ‘Biz yatırımcıyı teşvik edelim de sürümden kazanalım’ derdinde değil” ifadesini kullanmıştı. Özellikle konut kredisi faizlerindeki yükseklik vatandaşların ev alırken finansmanda sıkıntılar yaşamasına yol açıyor. 16 Mart haftası itibarıyla konut kredisi faizleri yükselişini devam ettirdi.
9 YILIN EN YÜKSEĞİ
Merkez Bankası’nın verilerine göre bankaların uyguladığı konut kredisi faizlerinin ağırlıklı ortalaması yüzde 14.87 olarak kaydedildi. Böylelikle konut kredisi faizleri 9 yılın en yüksek seviyelerindeki seyrini korudu. Buna karşın 16 Mart haftası itibarıyla bir önceki haftaya göre ihtiyaç kredi faizlerinde 4, taşıt kredi faizlerinde 28 baz puan, ticareti kredilerde ise 124 baz puan gerileme kaydedildi.
DOĞRUDAN ETKİLİYOR
Arz-talep dengesinde bir bozulma yaşanmamasına rağmen konut kredisi faizlerindeki yükselişin konut satışları üzerindeki negatif etkisi net bir şekilde görülüyor. Şubatta konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.4 azaldı. Geçen yıl şubat ayında konut kredisinde ortalama faiz 11.28'di. Geçtiğimiz ay ise oran yüzde 14.70’e yükseldi. Şubatta satışlar ocak ayına göre yüzde 1.1 düşerken, konut kredisi faizlerinin de ocakta yüzde 13.89 seviyesinde bulunduğunu göz önünde bulundurmak gerekiyor. Yani bankaların faiz inadı gayrimenkul sektörünü doğrudan etkliyor.
Sektörümüzün önündeki en büyük engel
DAP Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz konuya ilgili “ Türk ekonomisinin geleceği için çalışan sektörümüz için en büyük engel konut kredisi faizlerindeki rekor yükseliş. Faiz oranları 2017'nin 1. çeyreğine göre 30-40 baz puan yukarıda. Faiz oranlarında da bir düşüş olursa sektörde ciddi hareketlenme olacağını biliyoruz. Bankaların faizde indirime gitmesinin son derece önemli olacağını düşünüyorum" dedi.
Düşürücü tutum canlılık etkisi yaratır
Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur “100 bin liralık 120 ay vadeli bir kredi için geçen yıl ocak ayında 1353 TL ödenirken, bu sene bu rakam 1577 TL’ye çıktı. Bu artış tüketicinin alım kararını, konut finansmanı sağlayan firmalara yönlendirmesine sebep oluyor. Nitekim ilk 2 ayda ilk el konut satışında yüzde 10 artış oldu. İpotekli satışlarda da ivme için bankaların faizleri düşürücü tutumu canlılık etkisi yaratacaktır" dedi.