Sektörde yarım asırı deviren Kiğılı, “Babacığım Sultanhamam’daki dükkanı her gün kendi açar, kapatırdı. Şimdi gelse ‘bu 200 mağazayı kim açıyor, kapatıyor’ derdi. Biz her şeyi ekrandan görüyoruz. Sektör nereden nereye geldi, daha da büyüyecek. Yatırıma devam” diyor.
Perakendenin duayeni sayılan Abdullah Kiğılı, sektörde yarım asırı devirdi. 74 yaşında. Her gün 8 saat çalışıyor. Yıllar önce önce alışveriş merkezleri (AVM) en hızlı dönemini yaşarken ‘Bu AVM’lerin bir kısmı hastane, okul olacak’ diyerek şimşekleri üzerine çekmişti. Zaman içinde öngörüleri gerçekleşti. Pek çok AVM şekil değiştirdi, bir kısmı hâlâ can çekişiyor. Şimdi Kiğılı tekrar uyarıyor; bu kez, ‘Artık kimse AVM açmasın’ diyor.
YATIRIMA DEVAM
Her ne kadar sektördeki arz fazlasına dikkat çekse de Kiğılı, geleceğe ümitle bakıyor. Perakende sektörünün geldiği noktayı kendi hikayesiyle özetleyen Abdullah Kiğılı, “Babam bundan 50 sene önce işi bana devrettiğinde, Sultanhamam’da bir küçük mağaza, 4 çalışanımız vardı. Babacığım mağazasını her akşam kendi açar, kendi kapatırdı. Kasanın anahtarı kendisindeydi. Kimseye itimadı yoktu. Adamcağız şimdi gelse, bu 200 tane mağazayı her sabah kim açıyor, kim kapatıyor. Kasanın anahtarı kimde der. Biz şimdi hepsini ekranda görüyoruz….” Geleceğe ümitle baktığını ve yatırıma devam ettiğini vurgulayan Kiğılı, “Benim üzerime düşen daha fazla istihdam, vergi yaratmak. Tek derdimiz bu” diye anlatıyor.
-Yıllar önce sektörün en hızlı büyüdüğü dönemde, AVM yatırımları konusunda ilk uyarıyı siz yaptınız. Şimdi durum nasıl?
Her şeyin güzel gittiği dönemde Antalya’da bir toplantıda, ‘bir gün öyle bir noktaya geleceğiz ki bu AVM’ler kapanacak’ dedim. İnsanlar güldü. Bugün AVM denizinin bittiğini görüyoruz. Büyük caddeler çöküyorlar. İstiklal’in, Bağdat Caddesi’nin bu hale geleceğini kimse hayâl edebilir miydi…
- Caddelerde durum ne?
Caddelerde sadece fast food’çular, kebapçılar var. Burada mal sahiplerinin de suçu büyük. Rakamlar çok yükseldi. Eskisi gibi hızlı bir satış grafiği yok. Caddeler de AVM’ler de artık fiyat kırmak zorunda. Yerli AVM’lerle anlaşıyoruz ama yabancılarla olmuyor.
KİMSE AVM AÇMASIN
- Hâlâ açılacak AVM’ler var..
Şu anda Türkiye’de 379 AVM var. 2 yılda 500’ü geçecek. Artık kimse AVM yatırımı yapmasın. İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir, Adana, Antalya doldu. Buralara yatırım yapacak varsa Allah yardım etsin.
Erkek giyiminde marka enflasyonu var
- Peki sizin sektörünüzde, erkek giyiminde neler olacak?
Erkek giyiminde korkunç bir marka enflasyonu var. Bir AVM’de 15 tane erkek markası var. Bu sayı azalacak. Erkek giyimcilerin şanssızlığı şurda; Türkiye’de erkek aile bireyleri içinde en zavallı kişidir. Erkek giyiminde yapılan imalatın yüzde 50’si siyah. Erkek bir siyah takım elbiseyle günü bitirebiliyor, aynı kıyafe-
Avrupa’nın en ucuzu Türkiye
-Kârlılıklar ne durumda?
Bugün AVM’nin kirası, ortak alan gideri, içerde çalıştırdığınız personelin gideri ve diğer tüm masrafları da hesaplayınca, mağazaların yüzde 40-50 arasında kârlı satış yapması gerekiyor ki mağazanın masrafı çıksın. Yani markanın para kazanması için kârlılık oranının yüzde 50’nin de üzerinde olması lazım. Ama fiyatlar yerlerde sürünüyor. Türkiye giyimde Avrupa’nın en ucuz ülkesi. Çocukta da kadında da erkekte de bu böyle. Ve 12 ay indirim var ve outletler çalışıyor. Türkiye’de müthiş bir arz var, ama onu karşılayacak talep yok.
YA BiRLEŞECEK YA KAPANACAKLAR
-10 sene öncesinden bugünleri görmüştünüz, ileriye dair öngörüleriniz nasıl?
Bugün Avrupa’ya gittiğiniz zaman, o bildiğiniz baba firmaların hiçbiri yok. Kayboldu, gittiler. Değişime hızlı ayak uyduramayan hızla gidiyor. Yerine yenileri geliyor. Mesela Anadolu’nun bir esnafını düşünelim. Büyük markalar gelmiş, 7-8 taksit yapmış. Bu esnafın yaşama şansı var mı.. Küçük esnaf maalesef eriyor. KOBİ’ler, tedarikçiler ya kendi içlerinde birleşip büyüyecekler ya da yok olacaklar. Büyükler daha da büyüyecek, küçükler ya birleşecek, ya kapanacak.
AVM SAHiPLERi ÇOK DÜŞÜNSÜN
-İnternetin etkisi var mı satışlar üzerinde?
Bugün yok ama yarın olacak. 3-5 yıl zarfında internet satışları artacak. Türkiye’de şu an toplam satışın yüzde 2-2.5’u internet satışı. Bu oran Avrupa’da yüzde 12’lede Amerika’da yüzde 20’lerde. Türkiye’de arttıkça bu bize de tesir edecek. Bizde de ABD’ki gibi mağaza kapamaları olacak. AVM sahiplerinin çok düşünmesi lazım. Mesela önümüzdeki dönemde büyük metrekareli departman store’lerin yaşaması artık hayal. Görünen o.
-Siz internete yatırım yapıyor musunuz?
Evet, internet satışlarına çok hız vermeye başladık. Ancak oranın farklı bir kitlesi var. Çok çok ucuz fiyat koymak zorundasınız.
80 MiLYON VAR İŞ DURUR MU?
-Biraz karamsar bir tablo çizdiniz, ümitsiz misiniz sektöre dair?
Geleceğe ümitle bakıyorum. 80 milyonluk ülkede iş durur mu, daha da büyüyecek. Eskiden bir bakan açıklama yapınca, dolar tepetaklak olurdu. Şimdi bunların hiçbiri yok. Türkiye o kadar büyük bir ülke ki nereye gitseniz mağazalarımız var. Çark dönüyor. Şükrediyoruz. Yatırıma devam ediyoruz. 74 yaşındayım. Günde 8 saat çalışıyorum. Üzerime düşen daha çok istihdam, vergi yaratmak.
-Şu anda nasıl istihdam Kiğılı’da?
1800’lerdeyiz. Her an 2 bin kişi olabiliriz. Kolay değil 2 bin kişiyi istihdam etmek. Babam 50 yıl önce işi bana devrettiğnde Sultanhamam’da bir küçük mağaza, 4 çalışanımız vardı. Babacığım mağazasını her akşam kendi açar kendi kapatırdı, mağazanın, kasanın anahtarı kendisindeydi. Adamcağız şimdi gelse, ‘bu 200 mağazayı her sabah kim açıyor, kim kapatıyor. Kasanın anahtarı kimde’ der. Biz hepsini ekranda görüyoruz.
ŞAHISLAR DEĞiL FENER ÖNEMLi
- Fenerbahçe’de Ali Koç da adaylığını açıkladı. Neler olur sizce?
Ali Koç FB’nin içinden yetişmiş, beraber de çalıştığımız güzel bir arkadaşımız. Seçimler 2018’in mayıs ayında. Başkan Aziz Yıldırım henüz kesin tavrını açıklamadı. Girer mi bilemem. Ben iyi bir Fenerbahçe taraftarıyım. Takımın daha iyi bir konuma gelmesi için yıllarca uğraştım. Önemli olan FB’nin geleceği. Şahıslar gelir gider.
MAĞAZA KAPAMAK HİÇ AYIP DEĞİL
- Mağaza açılışları sürüyor mu?
Eskisi kadar hızlı mağazalaşma taraftarı değiliz. Şu anda 200 mağazadayız. Bu ay 3 mağaza açıyoruz. 2017’de 6 yeni mağaza açmış olacağız. Bazı mağazaları da kapatıyoruz. Mesela 10 yıl önce Edirne’ye gitmişiz. Çok iyi satmışız, 2’nci,3’üncü mağazayı açmışız. Şimdi o ilk mağaza iş yapmıyorsa kapatıyoruz. Son 1-2 senede 10-15 mağaza kapattık. Mağaza kapatmak ayıp değil, eskiden ayıplanırdı, ‘aa mağaza kapatmış’ derlerdi. Tam tersine hayırlı bir iş. İş yapmıyorsa gözünün yaşını bakmayacaksın.