1
AB üyesi 28 ülkenin maliye bakanları, Brüksel'de Ekonomik ve Mali İşler Konseyi (EKOFIN) toplantısında bir araya geldi. Toplantıda, İspanya ve Portekiz'e, bütçe açığının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 3'ünü aşması nedeniyle ihlal cezası uygulanıp uygulanmayacağı konusu görüşüldü. AB Konseyi, bu iki ülkeye fazla bütçe açığı vermeleri ve bu duruma karşı etkin önlem almamaları nedeniyle yaptırım sürecinin başlatılmasını kararlaştırdı.
Alınan karar doğrultusunda, "Aşırı Bütçe Açığı Prosedürü" uygulanacak. AB Komisyonu, bu süreçte 20 gün içerisinde AB Konseyine, uygulanması gereken cezalar hakkında tavsiyede bulunacak. İspanya ve Portekiz, cezaların azaltılması için AB Komisyonu'na ilk 10 gün içerisinde başvurarak hangi düzenlemeleri yapacakları konusunda taahhütlerde bulunabilecek. AB Komisyonu ülkelerin taahhütlerini yeterli bulursa 20 günün sonunda, ceza verilmemesi veya sembolik bir ceza uygulanması talebini AB Konseyine bildirecek. Komisyon, taahhütleri yeterli bulmazsa İspanya ve Portekiz'in cezalandırılmasını da isteyebilecek. AB Konseyi de cezayı 10 gün içerisinde onaylayacak.
Bu arada toplantı girişinde basına açıklamalarda bulunan Avro Grubu Başkanı ve Hollanda Maliye Bakanı Jeroen Dijsselbloem, "İspanya ve Portekiz’in bütçe açıkları konusunda AB Komisyonunun yanıtını bekleyeceğiz." dedi.
İki ülke hükümetlerinin, 10 gün içerisinde AB Komisyonuna, bütçe açıkları konusunda ne yapacaklarına ilişkin yanıt vereceğini söyleyen Dijsselbloem, "İspanya ve Portekiz’e ne şekilde bir yaptırım kararı alınacağını AB Komisyonu belirleyecek." diye konuştu.
Toplantıda AB Komisyonunu temsilen yer alan Ekonomik ve Parasal İşlerden Sorumlu Üye Pierre Moscovici de "Bugün İspanya ve Portekiz için cezadan bahsetmiyoruz. Süreci başlatıyoruz." ifadesini kullandı.
Bütçe açığının yüzde 3'ü geçmemesi gerekiyor
AB kurallarına göre üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYH'nin yüzde 3'ünün altında olması, bu sınır aşıldığında uygulanacak tedbirlerin bildirilmesi ve buna yönelik etkin mücadelenin yerine getirilmesi gerekiyor.
Bütçe açığı geçen yıl yüzde 5,1'e çıkan İspanya ile yüzde 4,4 olan Portekiz, gerekli tedbirleri almadıkları ve mali hedefleri tutturamadıkları gerekçesiyle geçen hafta ilk kez AB Konseyine bildirilmişti.
Bütçe açığı cezaları
AB kurallarına göre, bütçe açığı nedeniyle üyelere uygulanabilecek ceza, bu ülkelerin GSYH'lerinin binde 2'sine kadar çıkabiliyor. Ayrıca AB yardımlarının ve fonlarının kesilmesi söz konusu olabiliyor.
Mali cezaların İspanya için 2,1 milyar avroya, Portekiz için ise 360 milyon avroya çıkabileceği belirtiliyor.
Öte yandan, özellikle bütçe açığı nedeniyle daha önce hiçbir üye ülkeye herhangi bir yaptırım uygulanmaması ve Brexit sonrasında AB karşıtlığının artabileceği endişeleri göz önüne alındığında İspanya ve Portekiz'e ceza verilmeyebileceği kaydediliyor.
İspanya ve Portekiz'de işsizlik
İspanya ve Portekiz, 2008 ekonomik krizinden ciddi şekilde etkilenmiş, her iki ülkede kurtarma programları doğrultusunda geniş kemer sıkma tedbirleri alınmıştı. İşsizlik, İspanya’da yüzde 19,8, Portekiz'de yüzde 11,6 düzeyinde seyrediyor.
AB'nin iki önemli ülkesi Almanya ve Fransa, İspanya ve Portekiz'e karşı politikalarında farklı cephelerde yer alıyor. Fransa bu ülkelere karşı yumuşak davranılmasını istiyor, Almanya ise bütçe ve maliye konularında katı bir tutum izlenmesinde ısrar ediyor.
AB Komisyonu verilerine göre İspanya ve Portekiz'in, geçen iki yıldaki bütçe açıkları ile bu yıl ve 2017 için bütçe açığı öngörüleri şöyle:
Ülke 2014 2015 2016 2017