Amerika'ya Türk Kuyumcukenti

İhracatının yüzde 60'ını ABD'ye yapan Kuyumcukent'in ikizi ABD'ye kuruluyor. Kuyaş'ın CEO'su Evren Sarıçiçek projeyi Mike Sarımsakçı ile birlikte yapacaklarını söyledi.

Yaşar

Gayrimenkulde birçok projeyi hayata geçiren Kuyaş, Türkiye'nin yüzde 100'ü halka açık şirketlerinden. 1400 üyesiyle önce kooperatifleşerek Kuyumcukent'i kuran ardından da halka açılan şirket bugünlerde yatırım holdingi haline dönüştü. Böyle olunca da yatırım alanı genişledi. Doğu Anadolu ve Ege'de rüzgar enerjisi işine girmeye hazırlanan şirket Silifke'de ise 20 ayrı ruhsatla alüminyumun hammaddesi boksit arayacak. Kuyaş CEO'su Evren Sarıçiçek yapacakları bu işlerin yanı sıra Kuyumcukent'i ABD'ye de taşıyacaklarını söyledi. Kuyumcukent'in ihracatının yüzde 60'ının ABD'ye yapıldığını belirten Sarıçiçek "Türk inşaatçı Mükemmel (Mike) Sarımsakçı ile birlikte planlıyoruz. Ön talebine 1-2 ay içerisinde başlayacağız" dedi. Sarıçiçek ile Kuyaş'ı, Kuyumcukent'i ve altın fiyatlarını konuştuk.

■ Kısaca KUYAŞ'tan bahseder misiniz?

Kuyaş Kuyumcukent'i yapan bir firma. Kuyumcuların ortaklığında kurulan 35 yıllık bir firma. Kooperatif döneminden halka açılmaya kadar büyük işlere imza attı.

■ Kaç üyesi var?

Kooperatif üyeleri 1400 kişi. Kuyaş 1990'larda Bahçeliveler'e Kuyumcukent'i kurdu. Yerleşkenin içinde 3500 atölye sahibi kuyumcu var. 2012 yılında borsaya kote oldu. Yüzde 100'ü halka açık nadir firmalardan biri. Biz devraldıktan sonra yönetimi biraz değiştirdik yatırım holdinge çevirdik.

■ Kuyumcukent'in yıllık iş hacmi nedir?

2021 yılında tahmini ihracatı 5 milyar $ civarındaydı. Özellikle pazar olarak Amerika'da çok fazla iş yapılıyor. Bir de Ortadoğu pazarı. Altın dünyanın her yerinde aynı fiyat. Değişen tek şey işçilik. İşçilik de Türkiye'de daha uygun ve kaliteli olduğu için bu sektörde çok fazla rağbet var.

■ KUYAŞ olarak başka neler yapıyorsunuz?

KUYAŞ'ı yatırım holdinge çevirdikten sonra sadece inşaat yapmaktan ziyade başka alanlara da yöneldik. Mersin Silifke'de 400 milyon metrekarelik 20 adet ruhsatlı bir maden sahası aldık. Yüzeysel analizler yapıldı, burada boksit rezervi var. Boksit alüminyum hammaddesidir. Dünyada boksit rezervlerinin % 60'ı Gine'de. Fakat alüminyum üretiminin % 55'i Çin'de.

■ Ne kadar rezerv var?

Türkiye'de elimizdeki veriler 60-70 yıllık veriler. Kayıtlarda 60 bin ton rezerv olduğu düşünülüyor. Alüminyum geleceğin hammaddesi. Gıda dahil aklınıza gelebilecek bütün sektörlerde var. 2030 yılı itibarıyla dünyada 600 milyar dolarlık bir alüminyum pazarı olacak. Türkiye de alüminyum ihracatında Avrupa'da birinci sırada.

■ Ne kadarlık bir yatırım planlıyorsunuz bu bölgeye?

Rezervler şu an test aşamasında. Miktarı tespit ettikten sonra yatırım planlaması yapacağız. Bölge bakir ve kurak bir saha. Bu sahada yeşil alan yok. O yüzden bizi etkileyecek bir durum yok, çok rahatız. Rezerv tespit edildikten sonra çok hızlı hayata geçirebiliriz. Boksiti toz haline getirmek için 150, külçe haline getirmek için de en az 600 milyon dolar yatırım gerekiyor. Tabii toz haline getirmek için çok fazla enerji ihtiyacı var.

■ İnşaat işleriniz neler?

Kuyumcukent'in yayına inşa ettiğimiz Borsa Kule bitti. Şimdi ikincisine başlıyoruz. İnsanlar burada plazada çalışır gibi atölyede çalışıyor. Atölye katları var. Bu ofislerde zincir, küpe, pırlanta üretiyorlar. 50-100 metrekarelik alanlar yetiyor. Şimdi ikinci Borsa Kule için de daha başlamadan talepleri topladık. Bunun dışında ihracatın yüzde 60'ı bu bölgeden Amerika'ya yapılıyor. O yüzden bir tane de Amerika'ya Kuyumcukent kuralım dedik. Manhattan'da planlıyoruz. Türk inşaatçı Mükemmel (Mike) Sarımsakçı ile birlikte planlıyoruz. Amerika'da 'Türk Trump' olarak tanınır. Amerika'da Mike diyorlar. Oradaki Kuyumcukent'in de ön talebine 1-2 ay içerisinde başlayacağız. 150-200 atölye yapacağız. Yanına da 200 rezidanslık bir yerleşke planlıyoruz. Niyetimiz buradaki esnafı oraya götürmek. Dolayısıyla orada da üretip direkt müşteriye ulaşacaklar. Buradan da destekleyerek ihracatı artacaklar. Buradaki Kuyumcukent'in aynısı olacak.

■ Ne kadarlık bir yatırımdan bahsediyorsunuz?

300 milyon dolarlık bir ciro elde edeceğiz. Önce bir bina satın alacağız. O satın alma rakamına göre yatırım maliyeti çıkacak. Mike haziran başında Türkiye'de olacak. Tekrar oturacağız, konuşacağız. ABD'de sıfırdan ruhsat aldığında 2-2.5 yıl sürüyor. Onun için hiç ona girmiyoruz. ABD'de eski bir binayı alırsanız büyük kolaylık var yeter ki o bina yaşasın diyorlar. Teşvik ve vergisel avantajlar sunuyorlar. Çünkü kaynaklar çok değerli.

15-20 yıl sonra her ülke tamamen yenilenebilir kaynaklarla ihtiyaçlarını karşılıyor olacak. Biz de o tarafta yer alalım istedik.

150 ŞARJ İSTASYONU KURACAK

■ Enerji tarafında da yatırımlarınız var mı?

Kuyaş olarak Green Şarj İstasyonları'nı satın aldık. Şirketin lisansı ve ilerlemiş sözleşmeleri vardı. Hızla sürece dahil olduk. Bu sene içerisinde 150'ye yakın şarj istasyonu kuracağız. Türkiye daha yolun başında. Türkiye'de sorun şu: Elektrik altyapısı çok kuvvetli değil. Yani trafolar zamanında bu güçleri karşılayacak şekilde planlanmamış. Biz burada çok değişik bir senaryoda ilerleyeceğiz. Yenilenebilir enerji ile sorun yaşamadan, trafoyla ilgilenmeden, pil grubuyla depolanan enerjiyle araçları daha hızlı şarj edeceğiz. Bu alanda ilk 10'da olma gibi bir niyetimiz var.

■ Bahsettiğiniz depolamalı rüzgar ve güneş enerjisi lisanslarına yoğun başvuru oldu. Şimdiden 18 milyar dolarlık bir yatırım lisans verildi...

Bizim de depolama sistemine 500 megavatlık başvurumuz oldu. Bu alan çok hızlı gelişecek. 15-20 yıl sonra her ülkenin tamamen yenilenebilir kaynaklara ihtiyacı olacak. Biz o tarafta da yatırım yapalım istedik. Şarj istasyonu, yenilenebilir enerji yatırımı ve inşaat tarafı... Bunlar birbirinden bağımsız konular değil.

■ Lisans başvurularınızı hangi bölgeye yaptınız?

Başvurularımız Ege ve Doğu Anadolu'da. Orada sahalarımız var. Rüzgar için başvurduk. 500 megavatın toplam yatırım bedeli 500 milyon dolar. Bunu yabancı ortakla yıllara yayacağız.

2024 ALTIN YILI OLACAK

■ Sizce altın fiyatları nereye gider?

Son iki yıllık periyoda bakarak söylüyorum 2024 'altın yılı' olacak. Sebebi de dünya 'petro-dolar' sisteminden vazgeçiyor artık. Geriye tek bir enstrüman kalıyor. Tüm dünyada geçerli olan altın. Bütün merkez bankaları uzun yıllardır altın topluyor. Altın fiyatları da 10 yıldır hiç artmıyor. Yani 2 bin dolara çakıldı kaldı. Aşırı bir sıkışma var. 2023'ün son çeyreğinde faiz indirimleriyle birlikte altın artacak. 2024'te 5 bin doların üstüne çıkacağı inancı var.