SEYDİŞEHİR - Alüminyum üretimi konusunda Türkiye’nin tek entegre tesisi olan Eti Alüminyum, modernizasyon yatırımlarının tamamlanmasıyla birlikte dünyanın teknoloji devleri arasına girdi. 2005 yılında özelleştirilerek Cengiz Holding bünyesine katılmasının ardından kapanmak üzereyken 580 milyon dolar yatırım yapılan Eti Alüminyum’un Ar-Ge departmanında geliştirilen iki ayrı ürün, otomotivden savunma sanayine, konuttan halı üretimine kadar birçok sektörde radikal değişikliklere yol açacak.
1700 kişinin doğrudan istihdam edildiği Eti Alüminyumda 10 mühendisin 5 yıl üzerinde çalışarak geliştirdiği ATH ve özel alümina adlı iki ürün sayesinde hem yangınlardaki can kaybı en aza inecek, hem de yangınların neden olduğu maddi kayıplar azalacak. Eti Alüminyum Genel Müdürü Mehmet Arkan Türk sanayinin devi Eti Alüminyum’un bu iki buluşla dünyada ilk 10, Avrupa’da ise ilk 5 firma arasına girdiğini ifade ederek, “Stratejik öneme sahip bu ürünler için 50 milyon dolar yeni yatırım gerçekleştireceğiz. Yeni yatırımlarla birlikte kimya, savunma, uçak ve otomotiv sanayiinde kullanılabilecek yeni ürünler geliştirilerek dünya pazarlarının yolunu açtık ve 75 ülkeye ihracat yapar duruma geldik. ATH ve özel alümina üretiminde Türkiye’nin ihtiyacının iki katını üreterek ithalatın yolunu keseceğiz. Yüzde 50’sini de ihraç edeceğiz” dedi.
17 dakikadan 3 dakikaya indi
ATH’nin ileri ve teknolojik malzemeler sektörünü hedeflediğini anlatan Arkan, “Özellikle 20’nci yüzyılın ikinci yarısında dünya ekonomisine önemli ölçekte pazar payı ile giren polimer ve kompozit ürünler binalarda kullanıldıkça yangınlar da arttı. 1975 yılında 17 dakika olan yangından kaçış süreci günümüzde 3 dakikaya kadar indi. Eti Alüminyum tarafından geliştirilen ATH, mutfak tezgahlarında, banyo malzemelerinde, cephe kaplamada alüminyum kompozit panellerinde, izolasyon malzemesi olarak yanmaz akustik süngerlerde ve doğalgaz borularının izolasyonunda, dekoratif bina iç mimarisinde, çatı kaplama membranlarında, zemin kaplama ve laminantlarda kullanılacak ve yanma süresini yarı yarıya azaltacak. Böylece 3 dakikaya inen yangından kaçış süresi de yaklaşık iki kat artarak 6 dakikaya kadar çıkabilecek” diye konuştu.
Türk askerine yanmayan elbise
ATH’nin EtiFine markasıyla otomotiv, uçak ve tren sektöründe iç döşemelerin yanı sıra yanmaz halı üretiminde de kullanılacağını ifade eden Eti Alüminyum Genel Müdürü Mehmet Arkan “ATH Yanmaz askeri elbise üretiminde de kullanılabilecek. Olayı kaynağında çözmek için binalarda kullanılan malzemelerin yanmaz olması ya da bileşiminde yanmayı geciktirici sistemlerin kullanılması gerekmektedir. Alev geciktirici ATH kullanılması yangın sırasında çıkan ısının emilmesini sağlayarak yangından kaçış süresini uzatmakta, aynı zamanda açığa çıkardığı su buharı ile yangın sırasında açığa çıkan zehirli ve boğucu gazların bastırılmasını sağlamaktadır” açıklamasını yaptı.
ETİ ALÜMİNYUMDA NELER YAPILDI?
130 bin ağaç dikildi: Özelleştikten sonra tesisin 2.5 milyon metrekarelik alanına bu zamana kadar özellikle sera gazlarını azaltıcı ceviz ağacı, kavak ağacı, karaçam ve akasya olmak üzere toplam 130.000 adetten fazla ağaç dikildi.
70 Çinli mühendis ve 200 teknik personel geldi: Yatırımların devreye sokulması aşamasında önemli kritik ekipman ve malzeme alımlarının yapıldığı Almanya, İsviçre, İsveç, Fransa, Kanada, Finlandiya, Japonya, İngiltere, Polonya gibi ülkelerden süpervizörlerin yanı sıra Çin’den 70 mühendis ve devreye alma elemanı Türkiye’ye getirildi.
Elektrik ve sudan tasarruf: Özelleştirme öncesi 1 ton alüminyum için 17.500 Kwh elektrik kullanılırken, bu rakam yeni yapılan yatırım sonucunda 13.000 Kwh seviyelerine düşürüldü. Su kullanımı ise yüzde 50 oranında azaltıldı.
İki saatlik korkuya 221 milyon dolar: Tesisin özelleştirildiği 2005 yılında acil yapılması gerekenler gözden geçirildiğinde, tesislere yenileme yatırımı yapılmaması nedeniyle tesisin her an durabileceği tespit edildi. Özellikle elektrolizhanelerdeki hücrelerin 2 saatlik durmasıyla elektroliz hücreleri donacağı için sistem 4 yıllık kapanma süreciyle karşı karşıya kalacaktı. Bu nedenle sadece elektrolizhane için 221 milyon dolarlık yatırım yapıldı.
Fuel Oil’e 70 milyon dolar gitmeyecek: Tesislerde kullanılan kükürt ve SO2 oranı yüksek 6 nolu Fuel-Oil’in çevreye daha fazla zarar vermemesi için 5 milyon dolar yatırımla doğalgaz dönüşümü gerçekleştirildi. 2008 yılından sonra tesislerde doğalgaz kullanılmaya başlandı. Yerli kömürün de devreye girmesiyle birlikte yılda 70 milyon dolarlık yakıt tutarının Türkiye’de kalması sağlandı.
Atık buhardan 13 MW enerji: Buhar kazanları 7 milyon 500 bin dolara yenilenerek, tesislerin buhar ihtiyacı güvenilir ve ekonomik bir sistemle karşılanmaya başladı. Yeni yapılan buhar türbini sayesinde 13 MW enerji üretimi sağlanarak maliyetler de aşağı çekildi.