ŞENAY BÜYÜKKÖŞDERE
Kurukahveci Mehmet Efendi, tarihi 1850'li yıllara dayanan, 7'den 70'e Türkiye'de yaşayan herkesin aşina olduğu, 151 yıllık bir marka. 1.5 asırdır, pazardaki yerini, marka değerini koruyor. Japonya'yadan Amerika'ya 60'tan fazla ülkeyi de Türk kahvesiyle buluşturuyor. Şirketin 3. kuşak yöneticileri Hulusi ve Mehmet Kurukahveci kardeşler, 151 yıllık geçmişin, 'yaşlı değil, köklü ve dinamiğiz" diye altını çizerken, markanın yolculuğunda onlara eşlik eden en önemli değerleri ise 3T formülüyle anlatıyorlar. Kurukahveci Mehmet Efendi Mahdumları Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Kurukahveci ve Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kurukahveci kardeşlerle markanın tarihini ve geleceğini konuştuk.
Türkiye'nin Cumhuriyet tarihinden eski olan birkaç markasından biri Kurukahveci Mehmet Efendi. Markanın temelleri nasıl atıldı?
Mehmet Kurukahveci: Evet Kurukahveci Mehmet Efendi, Ziraat Bankası, Ali Muhittin Hacı Bekir, Sabuncakis gibi Türkiye'nin yüzyılı devirmiş değerli markalarından biri. Bizim bir özelliğimiz daha var, o da sadece Türkiye'de değil dünyada da yaşayan en eski kahve markalarından biri olmamız. Geçen yıl 150'nci yaşımızı kutladık ama kendimizi yaşlı değil köklü ve dinamik bir marka olarak tanımlıyoruz. Dedem Mehmet Efendi babasının Eminönü'ndeki aktariye dükkanında çalışırken, o güne kadar yapılagelen çiğ kahve çekirdeğini satmak yerine, kahve çekirdeklerini kavurup, öğütüp paketleyerek o döneme göre önemli bir yeniliğe imza atmış. İşte Kurukahveci Mehmet Efendi'nin İstanbul'da isim yapması böyle olmuş.
Hulusi Kurukahveci: Markayı özenle korumamızın yanında kendi uzmanlık alanımıza sadık kalmamız da firmamızın varlığını sürdürmesinde önemli rol oynadı. 1990'lı yıllardan itibaren ambalaj çeşitlerimizi ve ürün portföyümüzü genişletip, üretim teknolojilerimizi yeniledik, yurtdışı pazarlarımızı geliştirdik.
Peki nesilden nesile aktarılan şirket değerleriniz var mı?
M.K: Babamız Ahmet Kurukahveci'den kalma güçlü bir kurum kültürümüz var. Babamızın "3-T kuralı" olarak özetlediği ve eski dilde "teemmül, teenni, tefekkür" olarak ifade ettiği bu anlayışı "dikkatlice düşünüp taşınma", "acele davranmama" ve "Allah'ın yarattığı varlıklardan, kainattaki düzenden ders çıkarma" olarak günümüz diline çevirebiliriz. Bu anlayış babamıza, da babası Mehmet Efendi ve dedesi Hacı Hasan Efendi'den aktarılmış.
TÜKETİM 3 KATINA ÇIKTI
Türk kahvesi tüketimi artıyor mu peki?
H.K: Türk kahvesi az miktarda içilen, lezzetli, sağlıklı bir içecek. 16. yüzyıldan günümüze gelen bu büyük kültür, son yıllarda gençlerin daha fazla ilgisini çekiyor. Üniversitelerde, festivallerde gençlerle sıklıkla bir araya geliyoruz ve bu değişimi fark ediyoruz. Türk kahvesi tüketiminde her yıl artan bir büyüme trendi var. 2011 yılında kişi başı Türk kahvesi tüketimi 400 gram iken, 2021'de bin 200 grama yükseldi, on yılda 3 kat artış var.
60'TAN FAZLA ÜLKEYE İHRACAT
Kayıtlı pazarda payınız nedir? Satış, ihracat rakamlarınız nasıl?
H.K: Türkiye'ye ithal edilen çiğ kahvede son 10 yılda büyük bir artış kaydedildi. 2011 yılında 17 bin ton olan çiğ kahve ithalatı, 2021'de 67 bin 254 tona yükseldi. İthal edilen çiğ kahvenin yaklaşık yüzde 30'u Dudullu'daki tesislerimizde işleniyor. Nielsen verilerine göre, paketlenmiş Türk kahvesi pazarındaki payımız yüzde 49,5. Bu arada Amerika'dan Japonya'ya 60'tan fazla ülkeye ihracat yapıyoruz. 2021'de toplam satışımızın yüzde 9'u dış pazarlardan geldi. İhracatımız sürekli artıyor.
FİLTRE KAHVEMİZ DE BEĞENİ TOPLUYOR
Türk kahvesi dışında ürünler de çıkarıyorsunuz. Filtre kahve pazarında bir yer edindiniz mi? Yeni inovatif ürünleriniz var mı?
M.K: Filtre ve espresso kahvelerimiz de kahveseverler tarafından beğeniliyor ve tercih ediliyor. Filtre kahve pazarında da Kurukahveci Mehmet Efendi markası tanınırlığı, bilinirliği gün geçtikçe artıyor. Çok olumlu geri dönüşler alıyoruz. Filtre kahvede farklı aroma ve lezzetler sunan, Brezilya, Kolombiya kahvelerimiz var. 2019'da Guatemala, Nikaragua, El Salvador ve Etiyopya menşeli "özel seri" kahvelerimiz de çok olumlu karşılanıyor. İnovatif ürün olarak tek fincanlık Türk kahvesi ürünümüz özellikle gençler tarafından tercih ediliyor.
KAHVE FİYATI 2 YILDA $ BAZINDA %100 ARTTI
Kahve son dönemde fiyatı hızla artan bir emtia haline geldi. Bu fiyat artışının sürmesini bekliyor musunuz?
H.K: Pandemide tüm dünyada özellikle de çay kültürü olan Uzakdoğu ülkelerinde kahve tüketimi ciddi anlamda arttı. Bu yoğun talebe iklim değişikliği nedeniyle Brezilya'daki kahve plantasyonlarında yaşanan rekolte düşüklüğü eklenince, son 2 yılda fiyatlar dolar bazında yüzde 100 arttı. Bütün bunlara Türkiye'deki kur hareketi de eklenince fiyat artışları maalesef kaçınılmaz oldu.
ANAMUR KAHVESİNİN İLK MAHSULÜ BU YIL
Kahve üretiminin sürdürülebilirliğine ilişkin endişeler var. Sizin önlemleriniz var mı?
M.K: Kahve ağacı, "çekirdek kuşağı" denilen, Ekvator'un 23,5 derece kuzeyinde ve güneyinde bulunan bölgelerde yetişir. Kahve, son derece hassas, iklim değişiklerinden kolay etkilenen bir bitki. Veson yıllarda küresel iklim değişikliğinden dolayı kahve hasatlarında büyük sorunlar yaşanıyor. Uluslararası Kahve Birliği'nin yayınladığı raporlara göre, önümüzdeki 30 yılda bugün kahve tarımı yapılan yerlerin yüzde 70'inde sıcaklık ve yağışlardaki değişimler nedeniyle kahve tarımı yapılamayacak. Bu durum da en çok küçük üreticileri etkileyecek. Kurukahveci Mehmet Efendi olarak, sürdürülebilirlik sorununa küresel ve yerel çözümler üretmeyi hedefleyen Global Coffee Platform isimli uluslararası oluşuma üye olduk. Ayrıca 2016'da Anamur Gazipaşa'da kahve yetiştiriciliği denemeleri başladı. Biz de bu girişime destek oluyoruz. Bu yıl ilk mahsulü tatmış olacağız.