2019 SSK Bağ-Kur emekli maaşı son dakika zam oranı emekli maaşı taban tavan ücreti kaç TL. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarını iyileştirmek için çalışmalar hızlandırıldı. Bu kapsamda 150 bin emekliye seyyanen zam yapılarak, en düşük maaş bin liraya çıkarılacak. Akabinde düşük maaşın belirlenecek asgari ücretle eşitlenmesi gündeme gelecek. Ocakta maaşlar artacağı için, ek ödeme de zamlanacak. Halen maaşı bin 106 lira 12 kuruşun altında olanlara net aylıklarının yüzde 5'i, üstünde olanlara ise yüzde 4'ü oranında ek ödeme veriliyor. SSK ve Bağ-Kur'luların maaşında yüzde 10.64 zam ve ek ödeme artışıyla 108,68 lira ile 541,36 lira arasında yükseliş yaşanacak. Yasa yürürlüğe girer girmez maaşlara yansıtılabileceği gibi, ocakta yapılacak enflasyon zammıyla da aynı anda uygulanabilecek. Eğer ocakta uygulamaya geçerse, maaşı bin liranın altında olan emeklilere önce seyyanen zam uygulanacak, ardından da enflasyon zammı eklenecek. Örneğin; maaşı net 860 lira olan emekliye önce 140 liralık artış yansıtılacak, ardından maaşa 2018'in ikinci 6 aylık döneminde gerçekleşen enflasyon oranında zam yapılacak. Maaşa çifte zam yansımış olacak. Emekli aynı ay içinde çifte zamlı maaşını alacak. Temmuzda ek ödeme dahil 1713.57 lira olan 2000 öncesi işçi emeklisinin en düşük aylığı, enflasyon aralıkta hiç değişmese dahi ocakta 182 lira artışla 1895 liraya yükselecek. Esnaf Bağkur emeklisinin maaşı 1448 liradan 1602 liraya, en düşük memur emeklisi aylığı da 2149 liradan 2388 liraya çıkacak. Hükümet geçen hafta Meclis’e 71 maddelik bir torba yasa teklifi vermişti. Bu teklifte emekli maaşlarıyla ilgili önemli bir düzenleme de var. Buna göre; 1000 liranın altında maaş alan emekli kalmayacak. Detaylar ve en son haberler ve son dakika gelişmeleri aksam.com.tr'de.
TABAN BİN LİRA OLDU
Bu tablonun dışında, bin liranın altında maaş alan 150 bin emekli var. Meclis’e sevk edilen tasarıya göre, bu kişilerin maaşı bin liraya yükseltilecek. Düzenlemenin hayata geçmesiyle en düşük emekli maaşı bin liraya çıkacak. Ancak iyileştirme çalışmaları bununla da sınırlı kalmayacak. Taban maaşları daha da yukarı çekmek için çalışmalar sürecek. Önümüzdeki dönemde taban maaşın asgari ücret seviyesine çekilmesi de söz konusu olabilecek. Bu formüle göre; asgari ücretin altında maaş olmayacak.
600 TL'YE VARAN ZAM
Özellikle 2000'den sonra emekli olan SSK'lılarla Bağ-Kur tarım emeklilerinin maaşlarında ciddi zamlar ortaya çıkacak. Yeni yılda 2 bin lira seviyesine yükselmesi beklenen asgari ücret, emekli maaşlarının da tabanını oluşturacak. Formül hayata geçerse, en düşük SSK emeklisi aylığında yaklaşık 600 lira artış olacak.
HESAP DEĞİŞECEK
Emekli aylıklarını iyileştirmek için ikinci formül, zam farklılıklarının ortadan kaldırılması. Sosyal güvenlik kurumlarının tümü, SGK çatısı altında birleştirildi. Ancak gerek emeklilik hesaplamaları, gerekse zam kararları hâlâ farklı uygulanıyor. Bağ-Kur ve SSK enflasyonu beklerken, Emekli Sandığı emeklileri toplu sözleşmeye bağlı bulunuyor. Tüm emeklilerin toplu sözleşmeyle belirlenen rakam üzerinden zam alması için çalışmalar devam ediyor.
SINIR YÜKSELİYOR
Ocakta maaşlar artacağı için, ek ödeme de zamlanacak. Halen maaşı bin 106 lira 12 kuruşun altında olanlara net aylıklarının yüzde 5'i, üstünde olanlara ise yüzde 4'ü oranında ek ödeme veriliyor. SSK ve Bağ-Kur'luların maaşında yüzde 10.64 zam ve ek ödeme artışıyla 108,68 lira ile 541,36 lira arasında yükseliş yaşanacak.
EN DÜŞÜK MAAŞ BİN LİRA
Edinilen bilgiye göre; 600 lira ile 999 lira arasında emekli maaşı alan 150 bine yakın emekli, yeni düzenlemeden yararlanacak. Maaşlar 400 liraya varan zamla bin liraya tamamlanacak. Böylece bin liranın altında emekli maaşı kalmayacak. Uzmanlar, çalışmanın devlete yıllık maliyetinin 200 milyon lira olacağını öngörüyor. Seyyanen zammın başlangıç tarihi henüz belli değil. Düzenlemenin yasalaşarak, Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla belli olacak.
NASIL YANSIYACAK?
Yasa yürürlüğe girer girmez maaşlara yansıtılabileceği gibi, ocakta yapılacak enflasyon zammıyla da aynı anda uygulanabilecek. Eğer ocakta uygulamaya geçerse, maaşı bin liranın altında olan emeklilere önce seyyanen zam uygulanacak, ardından da enflasyon zammı eklenecek. Örneğin; maaşı net 860 lira olan emekliye önce 140 liralık artış yansıtılacak, ardından maaşa 2018'in ikinci 6 aylık döneminde gerçekleşen enflasyon oranında zam yapılacak. Maaşa çifte zam yansımış olacak. Emekli aynı ay içinde çifte zamlı maaşını alacak.
2019 YILI ZAMLI MAAŞLARI
Enflasyonun bugünkü seyri baz alırak yapılan tahminlere göre 2019 yılında memur maaşları şöyle olacak: Üniversite mezunu memur (9/1 derece) mevcut maaşı : 3387 lira
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 3764 lira olacak.
Hemşire (üniversite mezunu derece 5/1 ) mevcut maaşı : 4124 TL
Uzman doktor (1/4 derece) mevcut maaşı : 6568 TL
Polis (8/1 derece) mevcut maaşı : 4823 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 5360 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 5344 TL
Öğretmen (derece 1/4) mevcut maaşı : 4247 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 4720 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 4706 TL
Teknikyen (Lise mezunu 11/1 derece) mevcut maaşı 3527 lira
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 3920 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 3908 TL
Vaiz (1/4 derece) mevcut maaşı : 4415 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 4907 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 4892 TL
Araştırma görevlisi (7/1 derece) mevcut maaşı : 5347 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 5943 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 5924 TL
Avukat (1/4 derece) mevcut maaşı : 5377 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 5976 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 5958 TL
Başkomiser (3/1 derece) mevcut maaşı : 5516 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 6130 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 6112 TL
Şube müdürü (üniversite mezunu 1/4 derece mevcut maaşı : 559 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 6134 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 6115 TL
Mühendis (1/4 derece) mevcut maaşı : 5634 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 6262 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 6242 TL
Profesör (1/4 derece) mevcut maaşı : 9089 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 10102 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 10071 TL
Kaymakam (1. sınıf 1/4 derece) mevcut maaşı : 9651 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 10.726 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 10.693 TL
Genel müdür (1/4 derece) mevcut maaşı :10.507 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 11.677 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 11.642 TL
Müsteşar (1/4 derece) mevcut maaşı : 11.978 TL
Yüzde 11.14 oranında zam alırsa maaşı : 13.312 TL
Fark ocak ayında yüzde 6.30 oranında olursa : 13.272 TL
15.4 milyon takipte
Enflasyon verileri emekli ve memurların her ay radarında. Çünkü 12.4 milyon emekli, dul ve yetim ile 3 milyon memurun alacağı zammı, ocak ve temmuz itibarıyla oluşan son 6 aylık enflasyon verileri tayin ediyor. Kasımda enflasyonun eksi çıkması maaşlara yansıtılacak zammı biraz aşağı çekse de düşen enflasyonla birlikte alım gücünün arttığını gözardı etmemekte fayda var.
SSK’lıya yüzde 10.64
Peki Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) son açıkladığı verilere göre SSK ve Bağkur emeklisinin zam oranı ne oldu? Temmuz itibarıyla son 5 aylık enflasyon verilerinden yola çıkarak yaptığımız hesaplamaya göre şimdiden oluşan zam oranı yüzde 10.64. Geçen ay bu oran yüzde 12.26’ydı. Net zamlar 3 Ocak’ta açıklanacak son 6 aylık enflasyon oranına göre belirlenecek. Enflasyonun aralıkta da bir miktar düşeceği hesaplanırsa yüzde 9-10 civarında bir zam ortaya çıkacak.
Memura %11.14
Memur ve emeklisinin zam oranı iki yılda bir yapılan toplu sözleşmeye göre belirleniyor. Toplu sözleşmeye göre; memur ve emeklisi bu yıl yüzde 4 artı 3.5 zam aldı. geçmiş 6 aylık enflasyondan kaynaklı fark oluşursa bu da zamma ekleniyor. Son 5 ayda (temmuzkasım) enflasyon yüzde 10.64 oldu. Buna göre ocakta zamma eklenecek fark yüzde 7.14 olacak. Memur ve emeklisinin 1 Ocak’ta alacağı zam da yüzde 4’tü. Yani toplam zam yüzde 11.14’e ulaşmış olacak.
SSK'lı emekliye 1895 TL
Temmuzda ek ödeme dahil 1713.57 lira olan 2000 öncesi işçi emeklisinin en düşük aylığı, enflasyon aralıkta hiç değişmese dahi ocakta 182 lira artışla 1895 liraya yükselecek. Esnaf Bağkur emeklisinin maaşı 1448 liradan 1602 liraya, en düşük memur emeklisi aylığı da 2149 liradan 2388 liraya çıkacak. Hükümet geçen hafta Meclis’e 71 maddelik bir torba yasa teklifi vermişti. Bu teklifte emekli maaşlarıyla ilgili önemli bir düzenleme de var. Buna göre; 1000 liranın altında maaş alan emekli kalmayacak.
2019’da emekliye seyyanen zam yapılacak
Son yıllarda yapılan düzenlemeler, seyyanen artışlar ve bankaların verdiği promosyonlarla, ücretlerde iyileştirmeler yapıldı. Şu anda masada olan 3 ayrı formülle emekli maaşlarındaki dengesizliklerin giderilmesi hedefleniyor.
1- İKİ KAT EK ÖDEME
Mevcut düzenleme kapsamında, bu yıl maaşı bin 18 liranın altında olan emeklilere yüzde 5, üstünde olanlara yüzde 4 ek ödeme veriliyor. Yüzde 8'lik teklif hayata geçirilirse, maaşı 2 bin lira olan emekliye 80 lira ek ödeme verilirken, bu tutar 160 liraya yükselecek. Düzenleme hayata geçerse maaşlar 30 ile 368 lira arasında artacak.
2- SEYYANEN ZAM
Maaşı bin liranın altında olan emeklilere seyyanen zam için yasa çıkarılacak. Tasarı, geçtiğimiz hafta Meclis'e geldi. 150 bin SSK ve Bağ-Kur emeklisine seyyanen zam, düzenleme yapılır yapılmaz yürürlüğe girebilecek ya da ocakta rutin artışla aynı anda uygulanabilecek.
3- HESAP DEĞİŞECEK
Emekli aylıklarını iyileştirmek için ikinci formül, zam farklılıklarının ortadan kaldırılması. Sosyal güvenlik kurumlarının tümü SGK çatısı altında birleştirildi. Ancak gerek emeklilik hesaplamaları, gerek zam kararları hâlâ farklı uygulanıyor. Tüm emeklilerin toplu sözleşmeyle belirlenen rakam üzerinden zam alması için çalışmalar devam ediyor.
YENİ YILDA ARTACAK
2019’da promosyon kampanyaları güncellenecek. Bankalar yeni emeklileri, cezbedecek fırsat paketleri hazırlıyor. Maaşını 3 yıl aynı bankadan alacağına dair taahhüt imzalayan emekliye bin lira promosyon ödemeyi planlayan bankalar var. Bunun yanında, düşük faizli kredi, ücretsiz eft gibi ek fırsatlar da sunulacak.
YÜZDE 14 ZAM
Emeklilerin ocak zammı şekilleniyor. 2018'in ikinci 6 aylık döneminde gerçekleşen enflasyon; SSK ve Bağ- Kur emeklilerinin zam oranını, memurların ve memur emeklilerinin ise yüzde 4'lük artışa ilaveten alacağı enflasyon farkını gösterecek. Temmuz-ekim enflasyonu yüzde 12.26 olarak gerçekleşti. Geriye 2 veri kaldı. Ancak tahminler ipuçlarını veriyor. Merkez Bankası, kasım ayı beklenti anketi sonuçlarını açıkladı. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin ocak zammı bu tahmine göre yüzde 13.99 olacak. Memurlara ve memur emeklilerine ise yüzde 10.49 enflasyon farkı yansıtılacak.
Bayram ikramiyesi
Bayram ikramiyesi, Ramazan ve Kurban bayramları öncesinde emeklilere ve SGK'dan gelir veya aylık alan hak sahiplerine yapılan ödemeden oluşuyor.
Kimlere ödeme yapılır?
Ödemenin yapılacağı tarihte SGK'dan emekli aylığı, yaşlılık aylığı, vazife malullüğü aylığı, malullük aylığı, ölüm aylığı ile sürekli iş göremezlik geliri ve ölüm geliri alanlara veriliyor. Ayrıca Kurumdan aylık alan; şehit yakınları, gaziler, muharip gaziler, güvenlik korucuları, şampiyon sporcular ve terörden zarar gören sivil vatandaşlar ile bu kişilerin hak sahiplerine bayram ikramiyesi ödeniyor.
İkramiye ne kadar?
Ramazan ve Kurban Bayramlarından önce ödenecek bayram ikramiyesi tutarı 1.000'er TL'dir. Bayram ikramiyesi başvuru şartı olmaksızın gelir aylık almakta olduğunuz banka hesabınıza yatırılıyor.
Birden fazla maaş alan nasıl ödeme alır?
Birden fazla dosyadan gelir ve/veya aylık alan emekli ve hak sahiplerine en fazla ödemeye imkan veren dosya üzerinden ödeme yapılır. Örneğin emekli aylığı ile birlikte vefat eden eşinden dolayı ölüm aylığı da alan bir emekliye, en fazla ödemeye imkan veren dosya üzerinden 1.000 TL ödeniyor. Emekli veya hak sahibinin vefatı durumunda hak edildiği halde ödenemeyen bayram ikramiyesi varislerine veriliyor.
Dul ve yetim aylığı alanlara nasıl ödeniyor?
Vefat eden sigortalılardan dolayı gelir ve/veya aylık almakta olan hak sahiplerinin bayram ikramiyesi ödemesi hak sahiplerinin hisseleri oranında ödenir. Örneğin; eşinin vefat etmesi nedeniyle %50 hisse oranı ile eşe, %25 hisse oranı ile yetim çocuğa ölüm aylığı ödenmesi halinde; 1.000 TL tutarındaki bayram ikramiyesi hak sahiplerine hissesi oranı esas alınarak ödeneceğinden, eşe 500 TL, yetim çocuğa ise 250 TL veriliyor.
Sürekli iş göremezlik geliri alanlara ikramiye var mı?
İş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara, gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranında bayram ikramiyesi ödeniyor. Örneğin; meslekte kazanma gücü kayıp oranı yüzde 25 olması nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara, 1.000 TL'nin yüzde 25'i oranında yani 250 TL tutarında bayram ikramiyesi ödeniyor.
İkramiyeden kesinti, haciz olabilir mi?
Hayır, bayram ikramiyelerinden herhangi bir kesinti yapılamaz, haciz uygulanamaz. Bankalar da bu paraları alacaklarına karşı mahsup edemez.
Emekliler için gelir artırıcı düzenlemeler yapıldı
2002 yılından bu yana sandıktan her zaman zaferle çıkan AK Parti ile birlikte seçimlerden kazançlı çıkan bir kesim de emekliler oldu. Her dönemde yapılan büyük iyileştirmelerle emeklilerin hayatı kolaylaştırılırken, geriye dönük bakıldığında elde edilen kazanımların “Nereden nereye” dedirtecek dolulukta olduğu görüldü. İşte bu kazanımlar:
1- Emeklilere düşük taksitle ev sahibi olma imkanı sağlandı.
2- Zam ve düzeltmeler yapıldı.
3- Yılda iki bayram ikramiyesi geldi..
4- 2000 yılı öncesinde emekli olanların intibak sorunu çözüldü.
5- Banka promosyonu hakkı verildi.
6- 65 yaş üzerine ücretsiz ulaşım imkanı sağlandı..
7- İlaç alımları kolaylaştırıldı.
8- Sağlık karnesi çilesi bitti.
9- Memur emeklilerine aylık ödeme imkanı geldi..
10- Fişli vergi iadesi yerine ek ödeme verildi.
11- Emeklilerin cenaze yardımları eşitlendi.
12- KEY geri ödemelerinden faydalanıldı.
13- Üniversite hastaneleri ve özel hastanelere sevksiz başvuru hakkı geldi.
14- Emekli olup Bağ- Kur kapsamında çalışmaya devam edenlerden, Sosyal Güvenlik Destek Primi kesintisi kalktı..
Gündem yeni intibak
Türkiye Emekliler Derneği Hukuk Danışmanı Cafer Tufan Yazıcıoğlu, 2002'den günümüze kadar emeklilerin seçimlerden birçok kazanım elde ettiğini ifade etti. Şimdi ise gündemlerinde 2000 yılı sonrası emekliler için intibak düzenlemesi olduğunu kaydeden Yazıcıoğlu, “Emekliler 12 milyonu aşan sayısıyla, oy kullanma yeterliliğindeki aileleriyle birlikte 20 milyonluk bir kesimi temsil ediyor. Çağrımızla başlayan çalışmalarla 33 ilde 7 bin 779 emeklimiz 240 lira taksitle ev sahibi oldu” dedi.
Borcu silinen Bağ-Kur’luya emeklilik yolu açıldı
SGK bu ayın başında prim borcu bulunan Bağ–Kur’lulardan yapılandırmaya başvurmayanların prim borçlarını sildi. Borcu silinenler için bu sayede emeklilik ve sağlıktan yararlanabilme yolu da açılmış oldu. Bağ-Kur’a 1 Haziran 2018 itibarıyla prim borcu bulunan ve borçlarını 1 Ağustos 2018 tarihine kadar yapılandırmayan bütün Bağ–Kur’luların prim borçları silindi. Dolayısıyla 1 Haziran öncesinde SGK’ya prim borcu bulunan küçük esnaf, mahalle ve köy muhtarları, şirket ortakları, tarımsal faaliyette bulunan çiftçilerin prim borçları 1 Ağustos itibarıyla silinmiş oldu.
BAŞVURUYA GEREK OLMADI
SGK 1 Haziran itibarıyla prim borcu bulunan Bağ–Kur’luların borçlarını silerken borçlulardan başvuru istemedi. 1 Haziran itibarıyla prim borçları bulunan ve bu borçları 1 Ağustos tarihine kadar yapılandırmayan bütün Bağ–Kur’luların borçları silindi. Dolayısıyla prim borcu bulunan ve yapılandıran Bağ–Kur’luların borçları silinmedi. Ancak borcu olup yapılandırmaya başvurmayan bütün Bağ–Kur’luların borçları da bu şekilde silinmiş oldu.
BORÇ SINIRI ARANMADI
Bağ–Kur’lulara yönelik daha önce de SGK tarafından borç silinmesine ilişkin düzenlemeler hayata geçmişti. Ancak bu düzenlemelerde genellikle borç sınırı söz konusuydu. 12 ay ve daha fazla prim borcu bulunanların borçlarının silinmesi söz konusu olmuştu. Ancak bu yılki düzenlemede borç sınırı şartı konmadı ve 1 ay da olsa SGK’ya prim borcu bulunan Bağ–Kur’luların sınır ayrımı yapılmadan borçları silindi.
EMEKLİLİK DİLEKÇESİ VEREBİLİR
Bağ–Kur’lular emekli olmak için gerekli şartları tamamladıklarında emeklilik dilekçesi vermek durumundalar. Kendi primlerini ödeyen kişiler oldukları için emekli dilekçesi verdiklerinde aylık bağlatabilmek için SGK’ya prim borcu bulunmama şartı aranır. Emekli olmak için gerekli şartları sağlayan ancak prim borcu için emekli dilekçesi veremeyen kişiler için borçların silinmiş olması emeklilik yolunu açmış oldu.
Sonradan ödeme yapılabiliyor
1 Haziran itibarıyla borcunu yapılandırmadığı için borçları ve çalışmaları silinenler isterlerse ileride bugünlerin primlerini ödeyerek bu süreleri emekliliklerine ekletebilirler. Bunun için yapılması gereken dilekçe verip bu süreler için kendilerinin belirleyeceği seviyeden prim ödemek olacak. Ayrıca bu durumdaki kişilerin vefatında hak sahipleri de bu işlemi yapabilecek ve ölüm aylığına hak kazanabilecekler.
1 Haziran tarihi önemli
1 Haziran öncesinde yapılandırmadığı için borcu silinen Bağ–Kur’lular, bu tarihten sonra Bağ–Kur’lu olacak şekilde çalışıyorlarsa, sigortalılıkları 1 Haziran’dan itibaren yeniden başlatıldı. Dolayısıyla borcu silinen Bağ–Kur’luların prim ödemeyi gerektirecek şekilde çalışmaları varsa prim ödemeye devam etmek durumundalar.
100 bin kişiye emekli olmanın yolu açılacak
Yaşı doldurmuş ancak prim günü eksiği olanlara emekli olma imkanı sağlanıyor. Belli bir yaşın üstünde olan vatandaşlar, eksik primlerini borçlanıp emekli olabilecek. Yapılandırma kanunuyla geçmişe dönük borçlanan Bağ-Kur'lulara yaş, yıl ve prim şartını yerine getirmeleri halinde emekli olabilme fırsatı verilmişti.
BORCUNU ÖDE EMEKLİ OL
Şimdi SGK'lılar için de aynı imkanın getirilmesi gündemde. Daha önceden bu konuyla ilgili bir müjde verilmişti. Düzenleme çıkarsa emeklilik yaşını doldurduğu halde çeşitli sebeplerle işsiz kalıp miktarını dolduramayan, iş bulup çalışamayan daha doğrusu yaşı ilerlediği için iş verilmeyen 100 bin kişiye emekli olmanın yolu açılacak.
BİN 800 GÜN ŞARTI
Bu kapsamda birkaç formül üzerinde duruluyor. Çalışmayla öncelikle eksik primi olanlara borçlanma imkanı getirilmesi öngörülüyor. Bu durumda belli bir süre hizmet şartı aranabilecek. Örneğin, en az bin 800 gün prim istenecek. Bu formülde yıl ve yaş şartlarını tamamlayıp bin 800 ve üzerinde prim günü olanlar eksik süreyi borçlanma yoluyla ödeyerek emekli olabilecek. Borçlanma yoluyla emeklilik için yasa çıkması şart.
MECLİS'E GELECEK
Konuyla ilgili çalışmanın tamamlanıp kısa süre içinde Meclis'e gönderilmesi bekleniyor. Yasa öngörüldüğü şekliyle çıkarsa işten çıkarılan, iflastan dolayı işsiz kalan veya işe ara vermek zorunda olan çalışanlara ve kepenk kapattığı için prim yatıramayan esnafa emekliliğin yolu açılacak.
İADE 2 KAT ARTACAK
Mevcut düzenleme kapsamında, bu yıl maaşı bin 18 liranın altında olan emeklilere yüzde 5, üstünde olanlara yüzde 4 ek ödeme veriliyor. Bu ek ödeme her ay net maaşla birlikte hesaplara yatırılıyor. Yüzde 8'lik teklif hayata geçirilirse, maaşı 2 bin lira olan emekliye 80 lira (2 bin x yüzde 4) ek verilirken, bu tutar 160 liraya (2 bin x yüzde 8) yükselecek. Halen en düşük emekli maaşı 935 lira seviyesinde bulunuyor.
179 LİRA ÖDENİYOR
Bu maaşı alanın eline aylık 46 lira ek ödeme geçiyor. Bu ödeme yüzde 8'e yükselirse, emeklinin ek ödemesi 74 liraya çıkacak. SSK ve Bağ- Kur emeklilerinde en yüksek maaş ise 4 bin 481 lira 25 kuruş seviyesinde bulunuyor. Bu maaşı alan emekliye halen aylık 179 lira ek ödeme veriliyor. Ek ödeme, oranı yüzde 8 olursa, 368 lira 48 kuruşa yükselecek. Emeklinin eline net maaş ve ek ödeme olarak 4 bin 660 lira 51 kuruş yerine 4 bin 839 lira 75 kuruş geçmeye başlayacak.
Primi yetmeyenlere 10 yılla ‘yaştan emeklilik’ fırsatı
Yaşı ilerlemiş fakat prim ödeme gün sayısı az olan kişilerin yaştan emeklilik hakkı var. 10 yıl çalışan bir kişi yaştan emekli olma fırsatı yakalayabilir. Ancak bunun için erken yaşta sigortalı olma şartı aranıyor.
Normal emeklilik dışında bir de yaşı ilerlemiş fakat prim ödeme gün sayısı az olan kişiler için yaştan emeklilik uygulaması bulunuyor. Yaştan emeklilikte daha düşük prim ödeyerek emekli olunur. 10 yıl çalışan biri yaştan emekli olma hakkına sahip olabilir. Ancak bunun için erken yaşta sigortalı olmak gerekir. Peki, kimler hangi yaşta ve nasıl yaştan emekli olabilir?
ÇALIŞMASI ZORLAŞANLARA
Bir kişinin ne zaman emekli olacağı, ilk kez sigortalı olduğu tarihe göre belirleniyor. Söz konusu tarih emeklilik için kaç gün prim ödenmesi, ne kadar süre sigortalı olunması ve kaç yaşın doldurulması gerektiğini belirler. Bu üç koşulu birden sağlayan kişiler emekli olabilir. Bir kişi ne kadar erken sigortalı olmuşsa, o kadar kolay emekli olur. Yaştan emeklilik hakkının arkasında da artık yaşı nedeniyle çalışması çok daha zor olan kişilere emeklilik hakkı düşüncesi yatıyor.
HANGİ ŞARTLAR ARANIYOR?
Yaştan emeklilik şartları ilk kez sigortalı olunan tarihe göre değişir. 9 Eylül 1981’den önce ilk kez sigortalı olmuş kadınlar ve yine 23 Mayıs 2002 itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan kadınlar 50 yaşında ve 3 bin 600 prim günüyle emekli olabilir.
Yaşı ilerleyenler için daha mantıklı
Diğer yandan daha geç sigortalı olan kişilerin yaş haddinde de yükselme olur. Örneğin ilk kez 1 Ocak 1990 tarihinde sigortalı olmuş bir erkek çalışan 3 bin 600 gün primini 1 Ocak 2018’de dolduracaksa 15 yıllık sigortalılık süresi ve 60 yaşını doldurmak şartıyla yaştan emekli olabilecektir. Çalışanların önce normal emeklilik için gerekli şartları hesaplamaları, daha sonra yaştan emeklilik konusunda bilgi almaları çok önemli.
Belirli bir yaşın üzerindeki kişiler için bazen çalışmaya devam etmek yerine yaşı bekleyerek daha düşük primle emekli olmak mantıklı olabilir.
Geç sigortalı olanda kurallar daha farklı
15 yıl sigortalılık aranıyor
Diğer taraftan 9 Eylül 1976 tarihinden önce ilk kez sigortalı olmuş erkekler ve yine 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan erkekler 55 yaşını doldurduklarında ve 3 bin 600 gün primle emekli olabilir.
Enflasyonda topyekûn düşüş!
Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı kapsamında yapılan fiyat indirimleri ve ekim ayı sonunda açıkladığı otomotiv, beyaz eşya ve mobilya gibi sektörlerdeki vergi teşvikleri ve TL varlıklardaki değer artışı enflasyonun ateşini düşürdü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre kasım ayında enflasyon beklentilerin üzerinde azalarak yüzde 1.44 geriledi. Piyasalarda beklenti enflasyonun kasım ayında yüzde 0.64 azalacağı yönündeydi. Yıllık bazda enflasyon yüzde 25.24’ten yüzde 21.62’ye indi. Üretici fiyatlarında ise düşüş yüzde 2.53 oldu.
ULAŞTIRMA ÖNCÜLÜK ETTİ
Tüketici Fiyat Endeksi’nde (TÜFE) yer alan ana harcama gruplarında, kasımda aylık bazda en yüksek artış yüzde 2.37 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Sağlıkta yüzde 0.57, konutta yüzde 0.47, lokanta ve otellerde yüzde 0.41, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0.17 artış kaydedildi. Kasımda ana harcama grupları itibarıyla endekste en fazla düşüş gösteren grup yüzde 6.46 ile ulaştırma oldu. Ana harcama gruplarından ev eşyasında yüzde 2.85, eğlence ve kültürde yüzde 2.08, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0.96, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0.74 düşüş gerçekleşti. TÜFE’de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 32.73 ile ev eşyası grubunda görüldü. Kasımda yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı bölge yüzde 25.06 ile “Mardin, Batman, Şırnak, Siirt” oldu. En düşük artış ise yüzde 19.87 ile “Ankara” bölgesinde görüldü.
GERİLEME SÜRECEK HEDEF YAKALANACAK
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, enflasyonda düşüşün güçlü şekilde başladığını ve bu eğilimin süreceğini belirterek, “Kasım ayı enflasyon rakamları, eylül ayındaki yüksek enflasyon sonrasında atılan adımların ve Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı’nın başarısını ortaya koymuştur” ifadesini kullandı. Albayrak, Twitter hesabından, kasım ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi. Albayrak, “Kasım rakamları, enflasyonda düşüşün güçlü bir şekilde başladığını ve bu düşüş eğiliminin süreceğini göstermektedir” dedi. Kasım ayı enflasyon rakamlarının, eylüldeki yüksek enflasyon sonrasında atılan adımların ve Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı’nın başarısını ortaya koyduğuna işaret eden Albayrak, dengelenme sürecinin kur ve faizlerden sonra enflasyon rakamlarında da etkisini göstermeye başladığını vurguladı.
KÖPÜK ORTADAN KALKIYOR
Albayrak, fiyatlardaki köpüğün ortadan kalkmaya başladığı bu süreci, para ve maliye politikasındaki güçlü duruşla desteklemeye devam edeceklerinin altını çizerek, şunları kaydetti: “Dengelenme süreci etkisini aralık ayında da gösterecek. Yeni Ekonomi Programı’ndaki (YEP) 2018 hedefimizi yakalayacağımızı öngörüyoruz. 2019’da özellikle Cumhurbaşkanlığı Sistemi’nin sağladığı güçlü koordinasyonla tüm bakanlıklarımızla birlikte enflasyonla mücadelede başlattığımız yapısal adımları daha da ileri taşıyacağız.”
6 başlıkta indirim
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 31 Ekim’de 6 başlıkta KDV ve ÖTV indirimi yapılacağını duyurmuştu. Beyaz eşyada ÖTV oranlarını yıl sonuna kadar sıfırlandı. 1600 cc ve altı motorlu araçlarda ÖTV uygulaması 15’er puanlık indirime gidildi. Ticari araçlarda KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirildi. Mobilya sektöründe KDV yüzde 18’den 8’e indi. Konuttaki yüzde 18’den 8’e indirilen KDV uygulaması ve tapu harçlarındaki yüzde 3 uygulaması da yıl sonuna kadar uzatıldı.
Stokçu soğanı zirveye taşıdı
Kasım ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla söz konusu dönemde fiyatı en çok artan ve azalan ürünlerde belli oldu. Kasım ayında fiyatı en çok artan ürün yüzde 50.58 yükselişle kuru soğan oldu. Aynı dönemde benzin yüzde 5.56’lık oranla fiyatı en fazla azalış gösteren ürün oldu.
DOLAR VERİYLE 5.14’E KADAR İNDİ
Dolar uluslararası piyasalarda güne 5.17 TL seviyesinden başladı. Enflasyonun kasımda beklentilerin üzerinde düşüş göstermesiyle kur 5.14 TL’ye kadar indi. Kur ekonomik saldırılarla ağustos ortasında gördüğü 7.24 TL’den 5.13 TL’ye kadar gerilemiş, kasım ayını 4 ay önceki seviyelerden tamamlamıştı. Uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle kurlar 5.25 TL’nin üzerine çıktı. Piyasalar petrol gibi ABD-Çin aras ındaki ticari gelişmeleri yakından takip ediyor.
‘KUR 10 TL OLUR’ DİYENLER KAYIP
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Nureddin Nebati, “Dolar 10 lira olacak, bankalar batacak’ diyenler nerede? ‘Ekonomik kriz geldi’ diyenler nerede? O günlerde trol hesaplardan binlerce sosyal medya paylaşımcıları nerede? Yoklar. Duramazlar. Çünkü burada güçlü bir devlet, güçlü bir millet var. Her türlü operasyonda birlikte hareket edebilen bir devlet ve millet var” dedi.