Jeotermal kaynaklar, elektrik üretimi, termal turizm, konut ısıtması, yaş meyve-sebze kurutma ve tatlı su balıkçılığının yanında seralarda da yaygınlaşmaya başladı. Türkiye'nin iklim şartları, Akdeniz ve Ege Bölgesi'nin kıyı kesimi dışında ekonomik anlamda seracılık yapmayı zorlaştırırken jeotermal enerji sayesinde iklim özellikleri kısmen kontrol altına alınarak seracılık, kıyıdan uzak iç kesimlerde de yapılabiliyor.
ÜÇTE BİRİ TÜRKİYE'DE
Jeotermal enerjinin tarımsal üretim alanlarında kullanılması, bitkinin ihtiyaç duyduğu sıcaklığı sağlamasının yanı sıra, aşırı sıcak dönemler hariç, kesintiye uğramadan yılın her döneminde üretim yapılabilmesine olanak sağlıyor. Türkiye Jeotermal Derneği verilerine göre 2022 yılı itibarıyla Türkiye jeotermal sera ısıtmasında dünya lideri konumunda. Dünyada toplam yaklaşık 15 bin dönüm jeotermal seranın 5 bin 293 dönümü Türkiye'de bulunuyor. Türkiye'nin jeotermal seracılıkta geldiği noktayı değerlendiren Balıkesir Üniversitesi Edremit Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Dr. Mücahit Kıvrak, "Jeotermali dünyada kullanan ilk 5 ülke arasındayız. Bunu hem enerji hem de seracılık anlamında kullanıyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
YÜZDE 400 BÜYÜDÜ
Jeotermal seracılığın dünyada ve Türkiye'de hızla yaygınlaştığına dikkati çeken Kıvrak, 2002 yılından bu yana Türkiye'de jeotermal seracılığın yüzde 400 oranında büyüme gösterdiğini vurguladı.
VERİMDE % 60 ARTIŞ
Kıvrak, "Eğer siz ülkenizde tarım alanlarını kaybetmeye başladıysanız mutlak suretle marjinal alanlarda yani tarım dışı alanlarda seracılığı ve jeotermal seracılığı teşvik etmek zorundasınız. Jeotermal seracılığın en önemli avantajı ısıtma. Bir de sabit düzenli ısı veriyorsunuz. Sürekli sabit ısı verdiğinizde bitkiler verimlerini yüzde 60'a kadar artırabiliyorlar" dedi.
ISITMA GİDERİ % 80 DAHA AZ
İzmir'in Bergama ilçesinde bulunan ve tek yerleşkede kurulu dünyanın en büyük ikinci, Avrupa'nın ve Türkiye'nin en büyük jeotermal serasına sahip Agrobay Seracılık Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Şentürk Salık, "Jeotermal kullandığınızda kömüre kıyasla ısıtma giderlerini yaklaşık yüzde 80 azaltıyorsunuz. Çok ciddi bir rakam, çok değerli bir kaynak" değerlendirmesini yaptı. Sera işletmelerinde yaklaşık 1000 kişinin çalıştığını ve çalışanların yüzde 90'ının kadın olduğunu belirten Salık, yetiştirdikleri ürünlerin Avrupa pazarında yer bulduğunu aktardı. Jeotermal seralarının bulunduğu arazinin tarıma elverişsiz, atıl bir arazi olduğunu ve topraksız tarımla araziyi işlevsel hale getirdiklerini anlatan Salık, "Burada 600 dönüm kapalı alanda yaklaşık 15 bin ton domates üreterek ülkeye kazandırıyoruz yani atıl bir yeri, çok işle, katma değerli bir hale getiriyoruz" ifadelerini kullandı.
JEOTERMAL SERACILIK YAPILAN İLK 10 İL
Şehir Alan (Dönüm)
Afyon 900
İzmir 819
Manisa 756
Denizli 474
Şanlıurfa 455
Kütahya 293
Aydın 153
Adıyaman 112
Eskişehir 96
Kırşehir 92
ÖNCELİKLE HEDEFLERİ BELİRLEYİN
Balıkesir Üniversitesi Edremit Meslek Yüksekokulu Müdür Yardımcısı ve Mekatronik Bölümü Öğretim Görevlisi Mehmet Algil ise, şöyle konuştu: "Jeotermal seraların konumlandırılmasında hedef analizi yaparken seranın büyüklüğü, ne üretileceği, yatırım maliyetleri ve otomasyon sistemlerinin göz önünde bulundurulması gerektiğine işaret etti. Algil, "Hedef analizi yapmak, burada ne üreteceğiniz ve serayı nerede kurduğunuz önemli. Sera bilinçli kişilerce, tahmin edilen büyüme oranında konumlandırılmalı."