Emre ÖZTÜRK
Türkiye’nin S-400'leri alması sonrası gözler F-35 programına çevrilmişti. ABD Başkanı Trump 'Türkiye'ye adil davranmadık' dese de ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Türkiye'nin F-35 programına katılımının askıya alındığını açıkladı. Ayrıca Türkiye'yi F-35 projesinden çıkarma sürecinin de başladığı kaydedildi.
9 milyarlık kayıp
Türkiye'nin S-400 alma kararından dolayı iş imkanlarını ve ekonomik fırsatlarını kaybedeceği savunulan Pentagon açıklamasında, şunlar kaydedildi: "F-35 programıyla bağlantılı 9 milyar dolarlık bir kayıp olacak. Türkiye yakın bir NATO müttefiki olmaya devam ediyor ve askeri ilişkimiz güçlü. Türkiye ile ilişkimiz çok katmanlı ve F-35 ortaklığının ötesine uzanıyor. Türkiye’nin programdan çıkarılması 500 ila 600 milyon dolara mal olacak. Şu an Türkiye'nin programdan çıkarılması ile oluşan parça açığını doldurmaya odaklanmış durumdayız." Söz konusu sürecin 2020 Mart ayına kadar tamamlanmasının öngörüldüğü belirtilen açıklamada, ABD'de F-35 eğitimi gören Türk pilotların da ay sonuna kadar ABD'yi terk edeceği ifade edildi.
Stratejik ilişki vurgusu
Beyaz Saray açıklamasında ise "Türkiye'nin S-400 satın alması F-35 programına katılımını imkansız kılıyor" denildi. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı: "F-35'ler Rusya'nın istihbarat toplama platformuyla bir arada olamaz. ABD, Türkiye'nin hava savunma ihtiyaçlarının karşılanması için çalışıyor. Türkiye 65 yılı aşkın bir süredir köklü ve güvenilir bir ortak ve NATO müttefiki olmuştur ancak S-400'lerin kabul edilmesi bütün NATO müttefiklerinin Rus sistemlerinden uzaklaşma konusunda birbirlerine verdikleri taahhüde zarar vermektedir. ABD hâlâ Türkiye ile stratejik ilişkisine büyük değer vermektedir."
TRUMP S-400 KRİZİNİ BİR MEKTUPLA BİTİRİR
Türkiye’nin Rus S-400 hava savunma sistemlerini almasının ardından ABD Kongresi Türkiye’ye yaptırım için Başkan Donald Trump’a baskı yapıyor. Bu baskının arka planında ise 2017’de Kongre tarafından kabul edilen CAATSA (Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası) yasası yatıyor. Trump yasayı “kusurlu” olarak tanımlasa da Rusya, İran ve Kuzey Kore yaptırımları bu yasaya dayandırılıyor. Yaptırımları aşmanın tek yolu ise ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye hakkında “S-400’lerin kritik öneme sahip bir alışveriş olmadığını” ifade eden mektupla Kongre’yi ikna etmesi. Yasada, ABD Başkanı’na olası bir yaptırım kararını “erteleme” ya da “ileri bir tarihe atma” hakkı da tanınıyor.