aksam.com.tr
İran, Kazakistan'ın Baykonur Soyuz roketi ile fırlatılan Hayyam uydusunun Rus kontrolünde olacağı iddialarını reddediyor.
Washington Post, iki ABD yetkilisine dayandırdığı haberinde Moskova'nın Tahran'a "uyduyu Ukrayna'daki askeri hedeflerin gözetimini geliştirmek için birkaç ay veya daha uzun süre kullanmayı planladığını" iddia etmişti.
Adını İranlı şair ve matematikçi Ömer Hayyam'dan alan uydu, Rusya tarafından inşa edildi ve Tahran'a İsrail ve Körfez'deki hassas tesisleri izlemek için yeni yetenekler kazandıracak yüksek çözünürlüklü bir kamera içerecek.
İran'ın uzay ajansı, uyduyu "ilk günden" kontrol edeceğini ve "hiçbir üçüncü ülkenin onun bilgilerine erişemeyeceğini" söyledi.
Rusya'nın fırlattığı bu uydu, Batı ile işbirliğini destekleyen Roscosmos'un yakın zamanda görevden alınan Başkanı Dmitry Rogozin ve Rus Uzay Ajansı içerisindeki çatlak seslerin giderildiği ana denk gelmesi, Putin'in Avrupa'ya bir mesajı olarak yorumlanıyor.
Rusya ve ABD arasındaki ilişkiler gerilemiş olsa bile, Roscosmos ve NASA Uluslararası Uzay İstasyonuna (ISS) astronotların taşınması da dahil olmak üzere temel düzeyde işbirliğini sürdürdü. Rusya, yaptırımların kaldırılmaması durumunda 2025'te ISS'den ayrılma tehdidinde bulundu.
Batı tarafından izole edilen Rusya, ticaret ve diplomatik destek kaynağı olarak giderek Afrika, Orta Doğu ve Asya'ya yöneldi. Uzaya roket gönderme imkanı olmayan ülkelere kendi Soyuz'larını vermekten çekinmedi.
İran Uzay Ajansının sitesinde yapılan açıklamada, "Hayyam uydusunun yarım tondan fazla ağırlığı ve Soyuz fırlatıcısının çok yüksek başarı oranı nedeniyle, Hayyam uydusunun fırlatılması Rusya'ya emanet edildi" denildi.