Mısır hükümetinin geçen cuma günü akaryakıt ve tüp gaz fiyatlarına yüzde 16 ila 30 arasında zam yapmasıyla sokakta eylem olarak her hangi bir yansıması gözlenmedi. Ciddi konularda dahi espri yapma konusunda usta olan Mısırlılar, tepkilerini sosyal medya üzerinden muzip ve alaycı paylaşımlarla gerçek ve sahte hesaplarla gösterdi. Söz konusu artış Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin göreve geldiği Haziran 2014’ten bu yana 5’inci, Mısır cüneyhi’nin dalgalanmaya bırakıldığı 2016 yılından bu yana ise 4’üncü zam olarak kayda geçti.
İlk akaryakıt zammı Sisi’nin Cumhurbaşkanı olmasından bir ay sonra Temmuz 2014’te ve yüzde 78 oranında yapıldı. İkinci zam Kasım 2016’da yüzde 30 ila 47 arasında değişen oranlarda, üçüncüsü ise Haziran 2017’de yüzde 100 oranında gerçekleştirildi. Sisi yönetiminin yaptığı dördüncü zam geçen sene Haziran 2018’de ve yüzde 66,6 oranında, beşinci ve son zam ise geçen cuma günü yüzde 16 ila 30 arasındaki oranlarda yapıldı.
Devrik Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek’in 30 yıllık yönetimi döneminde yapmayı tercih etmediği belki de cesaret edemediği zamları, tepkilere rağmen Sisi yönetimi kararlılıkla yapmayı sürdürmeye devam ediyor. Söz konusu zamların iki önemli nedeni var. Bunlardan ilki Mübarek idaresindeki hükümetlerinin halkın tepkisinden çekinerek, gereken adımları atmaması ve sübvansiyonları tercih etmesiydi. Haliyle enkaz önce Mursi sonrasında ise Sisi yönetimine kaldı.
Uluslararası Para Fonu’nun (IMF), Ağustos 2016'da Mısır hükümetinin 12 milyar dolarlık kredi talebine onay vermiş, karşılığında da vergilerin artırılmasını ve sübvansiyonların azaltılmasını şart koşmuştu. Bu IMF'nin kredi için koştuğu ikinci şart olarak karşımıza çıkıyor.
ŞEHİRLER ARASI ULAŞIM BİLETLERİNE ZAM
Akaryakıta yapılan zamlar aynı gün şehirler arası bilet fiyatlarına yansıtıldı. Hükümet Sözcüsü Nadir Saad, ulaşım şirketlerine zam oranları ile ilgili gereken talimatların verildiğini ve yeni bilet tarifelerinin yüzde 10 ila 15 arasında zamlandığını duyurdu. Mısır’ın resmi haber ajansı MENA bütün kentlerde yeni tarifelerin hayata geçirilmesi konusunda sıkı denetimlerin yapıldığını aktardı. Muhalif isimler benzin istasyonlarına halkın tepkisini ölçmek için muhbirlerin de yerleştirildiğini iddia etti.
SOKAKTA SAKİNLİK SOSYAL MEDYADA İSE TEPKİ
Zam nedeniyle Mısır sokağında herhangi bir tepki gözlenmedi. Halkın artık zamlara alıştığını ifade edenler olduğu gibi, yoğun güvenlik önemleri nedeniyle tepkilerin sokağa yansımadığı bu nedenle tepkilerin daha çok sosyal medya üzerinden yapıldığını düşünenler de var. Twitter’de “Mideolian” isimli kullanıcı zamlardan bir gün sonra oynanan Afrika Uluslar Kupası Mısır-Güney Afrika maçının 80'inci ve 92’nci dakikalarında zamların protesto edilmesi çağrısında bulundu.
Twitter kullanıcısının muzip bir ifade kullanarak 80’inci dakika demesinin nedeni 80 oktan benzine yapılan zam, 92’nci dakika demesinin nedeni ise normal benzine (92 oktan) yapılan zamdı.
Mısırlı seyirciler halen Mısır’da oynanmakta olan Afrika Uluslar Kupası maçlarının 22’nci dakikasında eski milli futbolcu Ebu Trika için tezahürat yapıyor. Çünkü Ebu Trika maçlara 22 sırt numarası ile çıkıyordu. Terör örgütüne üye olduğu gerekçesiyle mal varlığına el konulan Ebu Trika, halen Katar’ın başkenti Doha’da yaşıyor.
Ahmed Hossam isimli Facebook kullanıcı ise, “Mısır öyle bir ülke ki, dolar kuru yükselince ve petrol fiyatlarına zam yapılınca her şeyin fiyatı artıyor. Ancak dolar kuru düşüşe geçse, benzin fiyatları ucuzlasa bile fiyatlar düşmüyor.” dedi.
GNTLMAN30 isimli Twitter kullanıcı ise Muhammed Mursi zamanında (2012-2013) istasyonlarda benzin yok diye sokağa çıkan Mısırlılar, benzine zam yapılınca hiç kimse sesini çıkarmıyor. Anlaşılır gibi değil.” ifadelerini kullandı.
(AA)