Kongre'den iki densiz karar

ABD Kongresi’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi, 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak kabul eden ve Türkiye’ye geniş yaptırımlar öngören iki karar tasarısını kabul etti.

ABD Temsilciler Meclisi’nde ABD-Türkiye ilişkilerini zehirlemeye yönelik iki tasarı peş peşe kabul edildi. 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak tanıyan karar tasarısı 405 oyla kabul edilirken, 11 temsilci ‘hayır’ oyu verdi. Temsilciler Meclisi ayrıca, Barış Pınarı Harekatı’na ilişkin üst düzey Türk yetkililerin mal varlıklarını dondurmaya, Türkiye’ye silah satışını durdurmaya ve Türk bankalarına çeşitli cezalar uygulanmasına yönelik yasa tasarısını da kabul etti. Bu tasarı da 403 oyla kabul edilirken, 16 temsilci ‘hayır’ oyu verdi. Karar tasarılarının herhangi bir bağlayıcılığı yok. Tasarının yasalaşması için Senato’da da kabul edilmesi ve ardından ABD Başkanı  Trump tarafından onaylanması gerekiyor. Ancak Temsilciler Meclisi’nde üçte iki çoğunluğun üzerindeki oy ile geçen tasarı, Senato’dan da aynı oranda oy alırsa, Trump’ın önüne gitmeden doğrudan yasalaşacak. Trump’ın bu durumda yaptırımların bazılarını uygulamama veya bekletme yetkisi bulunuyor. 

SEÇİM YATIRIMI YAPIYORLAR

100 üyeli Senato’da tasarının üçte iki oyla geçmesi için 23 senatör kritik önemde. Zira 23 senatör 2020 Kasım’ında eyalet seçimlerine girecek. Bunlar arasında Türkiye aleyhine tasarıyı hazırlayan Lindsey Graham da bulunuyor. ABD seçim sisteminde seçim kampanyalarına ‘bağış’ toplamak mümkün. Yani senatörler Türkiye karşıtı çevrelerden para toplamak için tasarılara oy verebilir.

TERÖR OYUNUNU BOZDUK, İNTİKAM PEŞİNDELER 

Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield’i Bakanlığa çağırarak uyardı; kararların Türkiye-ABD ikili ilişkileri ile NATO müttefikliğinin ruhuna aykırı olduğunu  ve ‘reddedildiğini’ güçlü bir dille vurguladı. Bakanlık ayrıca,  tarihi ve hukuki dayanağı bulunmayan kararların iç politika saikleriyle alındığını kaydetti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise karar tasarısının kabul edilmesinin zamanlamasının ilginç olduğunu belirterek, “Bir bağlayıcılığı yok ama göz yumacak da değiliz. Orada bir terör devleti kurulmak isteniyordu. Bu oyunu bozduk. Bunun intikamını almaya çalışıyorlar. Yok hükmünde olan bir kararın hukuki olarak da hiçbir neticesi yoktur. Sadece ABD gibi bir ülkenin içine düştüğü durum bakımından ibretliktir. Burada ABD yönetiminin tutumu önemli. Daha önce Almanya Parlamentosu da bir karar almıştı. Sonra Merkel ‘Bu karar bizi bağlamaz, yönetim olarak biz farklı düşünüyoruz’ dedi.

ALTUN: KARAR ABD POLİTİKASINA DA AYKIRI 

İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Twitter hesabından İngilizce yaptığı paylaşımda, kararların stratejik müttefiklik ruhunun ve Türkiye ile 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmayı hedefleyen ABD hükümetinin politikasının da ihlali” olduğunu vurguladı. Bu girişimlerin “Türkiye-ABD işbirliği alanlarına uzun vadede zararlı sonuçları olacağı” uyarısında bulunan Altun, tasarıya ‘evet’ oyu verenlerin de bundan sorumlu olacağına işaret etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni topluluğuna baş sağlığı dilediğini, 1. Dünya Savaşı’nda olanları araştıracak bir tarih komisyonu kurulması önerisinde bulunduğunu hatırlatan Altun, “Ermeni kardeşlerimize, tarihlerini, iç siyasi hesapların bir aracı haline getirmemeleri çağrısı yapıyoruz. Dış güçlerin müdahalelerinin, ilişkilerimize faydası olmayacağını tarih bize öğretmiştir” dedi. 

ÜÇ-BEŞ OY İÇİN SAYGINLIK FEDA EDİLMEZ 

Adalet Bakanı Gül, “Tarihin istismarı, bunu yapanlara üç beş oy kazandırabilir. Saygın ve tutarlı olmayı bu küçük çıkarlara feda etmeyi göze alanlara hakikat merhem olamaz.” dedi. AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş da, ‘Kararın sağduyuyla düzeltilmesini bekliyoruz” dedi.

TBMM’DEN KINAMA TEZKERESİ 

TBMM Başkanlığının, Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilen tezkeresiyle ABD Temsilciler Meclisi kararları kınandı. TBMM tezkeresinde, “Türkiye’ye yaptırım uygulanması tehdidiyle alınan Temsilciler Meclisi kararının nezdimizdeki anlamı sadece şantaj girişimidir. Türkiye hiçbir zaman şantaja boyun eğmemiştir. ABD Temsilciler Meclisi’nin, bir kısım çevrelerin sözde Ermeni soykırım iddiaları bağlamında gündeme getirdiği tezleri sahiplenmesini TBMM olarak esefle kınıyor ve reddediyoruz.” denildi. Genel Kurul’da yapılan oylamaya HDP ise katılmadı. 

AKAR: ABD HALKI ÖZGÜR DÜŞÜNMELİ 

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Bu kararlar müttefiklik ruhuna, ittifaktaki çalışmalarımıza, ortak operasyonlara son derece aykırı. Özgür düşünen Amerikalıların, Kongre’yi bu kararından döndüreceklerine inanıyorum” dedi.