HABER MERKEZİ
Pahalgam bölgesinde silahlı kişilerin turistlere ateş açması sonucu 26 kişi hayatını kaybetmiş, çok sayıda kişi yaralanmıştı. Terör saldırısı sonrası Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Suudi Arabistan'daki resmi ziyaretini yarıda keserek Yeni Delhi'ye dönmüştü.
Saldırıdan günler sonra Hintli yetkililer, ordunun, Keşmir bölgesinde sınırda Pakistan askerleriyle kısa süreli bir çatışma yaşadığını söyledi. Üç Hint ordusu yetkilisi, Perşembe günü geç saatlerde Keşmir'deki bir Hint mevzisine ateş açıldığını söyledi. Bakanlık politikasına uygun olarak isimlerini vermek istemeyen yetkililer, Hint askerlerinin misilleme yaptığını ve can kaybı bildirilmediğini ifade etti.
Pakistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Şevket Ali Han ise saldırıya ilişkin "Herhangi bir yorum yapmadan önce ordudan resmi bir onay bekleyeceğim" dedi.
Hindistan olayı 'terör saldırısı' olarak nitelendirdi ve saldırganların 'sınır ötesi' bağlantıları olduğunu açıklayarak Pakistan'ı işaret etti. Pakistan yönetimi ise suçlamaları reddederek Hindistan'ın İslamabad'daki diplomatik personel sayısına sınırlama getirmiş, "İndus Suları Anlaşması"nın dışına çıkılarak nehirlere yapılacak müdahaleleri "savaş nedeni" sayacağını ilan etmiş, Hindistan ile her türlü ticareti askıya almış ve hava sahasını kapatmıştı.
KRİTİK ZAMANLAMA
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in Hindistan'ı ziyaretiyle aynı zamana denk gelen Pahalgam saldırısı, her ikisi de nükleer silahlara sahip olan ve 1947'deki bağımsızlıklarından bu yana Keşmir konusunda iki savaş ve bir sınırlı çatışma yaşayan Hindistan ve Pakistan arasında başka bir askeri çatışmayı tetikleme tehdidinde bulunuyor. Kuzey Hindistan'daki kültürel alanları ziyaret eden Vance, 'yıkıcı bir terör saldırısı' olarak adlandırdığı saldırının kurbanlarına başsağlığı diledi. Başkan Donald Trump ise Amerika'nın "teröre karşı Hindistan'ın yanında güçlü durduğunu" ifade etti.
Hint medyası, ölenlerin hepsinin erkek, çoğunluğu Hindu olduğunu ve aralarında bir Hint donanma subayı ve bir iç istihbarat görevlisinin (ikisi de görevde değil) yanı sıra biri Nepal'den diğeri Birleşik Arap Emirlikleri'nden olmak üzere iki yabancının da bulunduğunu söyledi. Bölgenin en üst düzey seçilmiş yetkilisi Omar Abdullah, saldırının 'son yıllarda sivillere yönelik gerçekleştirilen en büyük saldırılardan' olduğunu söyledi. Daha önce, turistlere yönelik en ölümcül saldırı 2000 yılında 22 turistin ölümüyle sonuçlanmıştı.
Saldırı, Hindistan hükümetinin Keşmir'i 'istikrara kavuşturma' iddialarına bir darbe anlamı taşıyor. 1989'da Hindistan karşıtı bir ayaklanmanın başlamasından bu yana bölgede on binlerce insan öldürüldü.
KAN VE SU
Hindistan'daki tüm Pakistanlılara, 29 Nisan'a kadar ülkeyi terk etmeleri emredildi. Ancak saldırının ardından yaşanan en önemli gelişme, Narendra Modi başkanlığındaki Hindistan Güvenlik Kabine Komitesi'nin su paylaşım anlaşmasının askıya alındığını duyurması oldu.
Bu, kaynağı Hindistan Himalayaları'nda bulunan İndus Nehri'nin sularıyla ilgilidir. Nehir, Pakistan'ın tarımsal üretiminin neredeyse %90'ını ve 200 milyondan fazla insana içme suyu sağlamaktadır. Nehrin akışını engellemek milyonlarca çiftçinin zor durumda kalmasına, kuraklığa ve kıtlığa yol açacaktır.
Tarım sektörü ülke nüfusunun yaklaşık %40'ını istihdam ediyor ve Pakistan'ın GSYİH'sinin dörtte birine katkıda bulunuyor. Ayrıca bu kararın elektrik üretimi de risk altına alacağı ifade edildi.
Su anlaşması 1960 yılından beri yürürlükte ve Hindistan ile Pakistan arasındaki üç savaş sırasında bile ihlal edilmedi.
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif dün, Hindistan'a benzer önlemlerle karşılık verirken, sınırları kapatmak, diplomatları sınır dışı etmek, Hindistan vatandaşlarına vizeleri askıya almak ve sınırlı ticareti durdurmak gibi kararlar alındığını duyurdu. İslamabad, Hindistan'ın suyu yönlendirmeye yönelik herhangi bir eylemini bir savaş eylemi olarak değerlendireceğini açıkladı.
Pakistan Savunma Bakanı Khavaja Muhammad Asif, "Hindistan bize karşı düşük yoğunluklu bir savaş yürütüyor ve eğer ölçeği büyütürlerse, biz hazırız. Topraklarımızı korumak için hiçbir uluslararası baskıya maruz kalmayacağız" dedi.
Pakistanlı Bakan ayrıca, Hindistan'ın uzun zamandır su anlaşmasını feshetmeye hazırlandığını ve olayı bahane olarak kullandığını da sözlerine ekledi.
NÜKLEER GERİLİM
Pahalgam'daki saldırının arkasında kimin olabileceğine dair birçok teori var. En basit olanı, bölgedeki aktif gruplardan birinin militanlarının saldırıyı kendi inisiyatifleriyle gerçekleştirmiş olmasıdır.
Tüm bunların sonucunda, iki ülke kendilerini bir nükleer çatışmanın eşiğinde bulabilir. Hem Hindistan hem de Pakistan şu anda yüzlerce nükleer savaş başlığına ve modern füze fırlatma sistemlerine sahip.
Hindistan'ın su paylaşım anlaşmasından çıkmayı planladığı ve Keşmir'deki trajik olayı bahane olarak kullandığı da öne sürüldü. Daha önce Yeni Delhi, Pakistan'ın İndus havzasının suyunun %80'ine kadarını kullandığını iddia ederek mevcut su anlaşmasının revize edilmesini talep etmişti.
Hindistan ve Pakistan'ın tam ölçekli bir savaşın eşiğine geldiği son zaman, 2019'da Keşmir'de Ceyş-i Muhammed örgütünün gerçekleştirdiği bir intihar saldırısıydı. O dönem Hindistan, 1971'den bu yana ilk kez Pakistan topraklarına hava saldırısı düzenledi ve Pakistan Hava Kuvvetleri ise buna iki Hint uçağını düşürerek karşılık verdi.
2021'de iki ülke sınır boyunca önceki ateşkes anlaşmalarını yeniden başlattı, ancak yerel çatışmalar devam etti. Örneğin, 2023 yazında Hint sınır muhafızları iki Pakistanlı çobanı öldürdü.