İngiltere’ye bağlı Cebelitarık Özerk Yönetimi’nin, 4 Temmuz’da Suriye’ye yönelik ambargoları ihlal ettiği gerekçesiyle İran tankeri Grace-1’i alıkoymasının ardından geçtiğimiz günlerde İran’ın da İngiliz petrol tankeri Stena Impero’ya mürettabatıyla birlikte el koyması Körfez’de savaş riskini yükseltmeye başladı. NATO, İngiliz tankerlerinin Hürmüz Boğazı’nda İran Devrim Muhafızları Ordusu tarafından alıkonulmasını kınayarak, yaşananların uluslararası seyrüsefer özgürlüğüne ‘açık bir meydan okuma’ teşkil ettiğini söyledi ve “İran’ı derhal gemileri ve mürettebatını serbest bırakmaya çağırıyoruz” açıklamasını yaptı. Öte yandan İngiltere de olayı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne taşıdı. İngiliz temsilci, BM Güvenlik Konseyi’ne sunduğu mektupta “Uluslararası hukuk, seyir hakkının engellenmemesi gerektiğini vurguluyor, bu nedenle İran’ın hareketi yasadışı bir müdahaledir” ifadelerine yer verdi. Mektupta petrol tankerinin alıkonulduğu esnada Umman karasularında olduğu öne sürüldü.
ABD İLE OPERASYON TEHDİDİ
İngiltere Savunma Bakan Yardımcısı Tobias Ellwood da İngiltere’nin Hürmüz Boğazı’nı açık tutmak ve güvenliği sağlamak için bölgeye askeri güç gönderme konusunda kararlı olduğunu söyledi. Önceki gün ABD de bölgeye Sentinel (Nöbetçi) kod adlı bir güvenlik operasyonu düzenleneceğini açıklamıştı. İran’a ekonomik ve diplomatik yaptırımlarla ilgili sorulara da cevap veren Elwood, “Tüm seçenekler masada” dedi. İran İngiliz tankerinin denizcilik kurallarına uymadığı, bir balıkçı teknesini ezip kaçtığı ve rotasını değiştirdiği için alkonduğunu açıklamış, geminin 23 kişilik mürettebatının güvende olduğunu ve Bender Abbas Limanı’nda sorgulandığını belirtmişti.
ZARiF: YÜZYILIN SAVAŞI BAŞLAR
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, İngiltere'yi Körfez'de ABD'nin kışkırttığını belirterek her iki ülkeye hitaben "Yüzyılın savaşını başlatmaktan kaçının" dedi.
Almanya: Meydanı boş bırakamayız
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Körfez’de son 48 saat içinde bir savaşın eşiğine gelindiğini belirterek “Bölgedeki bir askeri çatışmanın kazananı olmaz. Kaybedenleri olur. Şimdi mesele savaşı önlemek. Tüm Yakın ve Orta Doğu coğrafyası bundan etkilenir. Bölgeden çok sayıda insan kaçar ve göç Avrupa’yı da etkiler. Meydanı kışkırtıcılara bırakmamak gerek” uyarısında bulundu.
TELSİZDEKi SON KONUŞMA: İTAAT EDiN KURTULUN
Önceki gün İran Devrim Muhafızları’nın helikopterler ve savaş botlarıyla İngiliz tankerine düzenlediği operasyonun görüntüleri yayınlanmıştı. Muhafızlar’ın sözcüsü, alıkonulan tankere bölgedeki İngiliz fırkateynlerin eskortluk ettiğini ancak “İngiliz güçlerinin gemiyi kurtarmayı başaramadığını” belirtmişti. Dün de gemiye el konulmasından önce İran Ordusu’na ait gemilerle, İngiliz Donanması’na ait bir fırkateyn arasındaki telsiz konuşmaları ortaya çıktı. Konuşmada, İran donanmasına ait gemi, Stena Impero olduğu sanılan gemiye, rotasını değiştirmesini söylüyor ve “İtaat ederseniz güvende olursunuz” diyor. Ancak İngiliz fırkateyni uzak olduğundan müdahale edilmiyor.