1
Şaas Kahire’deki Filistin Büyükelçiliğinde düzenlenen toplantıda “Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 1967’den bu yana işgal altındaki Filistin topraklarındaki Doğu Kudüs’ü görmezden gelerek Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan ABD ve İsrail ile tam bir çatışma içinde. Başkentimizin İslam, Hristiyanlık ve Yahudilik gibi üç semavi dinin mensuplarına açık olmasını istiyoruz. Yüzyılın tokadını kabul etmek Filistin meselesine ihanet etmektir. Artık ABD hegemonyasını kabul etmeyeceğiz. Biz, 1948’de nüfusu 1,5 milyon iken bugün 13 milyona ulaşmış, egemenliği olan bir halkız” şeklinde konuştu.
Yüzyıl anlaşmasını işaret eden Şaas, Filistin topraklarının özgürleştirilmesi, Filistinlilerin bağımsızlığına ve geri dönüş hakkına yönelik saldırgan ve ırkçı her türlü karar ve politika ve icraata karşı olduğunu vurguladı.
“Devletimizi ulusal topraklarımızın dışında kurmayacağız. Gazze’de devlet olmaz, Gazze’siz devlet de olmaz. Başkenti Kudüs olmayan devlet olmaz” ifadelerini kullanan Şaas, Filistin projesini koruyan Arap birliğinin olmamasını eleştirdi.
“ABD dünyanın sahibi değil”
Şaas, “Dünya değişecek. ABD dünyanın sahibi değil. Bu siyasi savaştaki yüzleşmede yalnız bırakmayacağız. ABD tarafından yönetilen dünya 3 yıl içinde sona erecek. Çok yönlü bir dünyaya dönüşecek. Bu yeni dünyada tekiz” dedi.
Şaas’ın bu açıklamaları ABD’nin Filistin Devlet Başkanı Abbas’ın BM’de yaptığı konuşmada Filistin sorununa çözüm için uluslararası bir barış konferansı düzenlenmesi isteğini görmezden gelerek, İsrail-Filistin meselesinin çözümü konusunda “yüzyılın anlaşmasını” öne sürmesinden sonra geldi.
Filistinliler, ABD’nin müzakerelerdeki tek denetimcinin olmasını reddederek, Avrupa ve Arap ülkelerini de kapsayan çoklu denetim mekanizması ile müzakereleri kabul etmeye hazır olduklarını söyledi.
ABD – Filistin ilişkileri
ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasından sonra Washington ve Filistin yönetimi arasındaki ilişkiler kesildi.
ABD geçen yıl İsrail’in başkenti olarak tanıdığı Kudüs’teki büyükelçiliğini Mayıs ayında açacak. ABD Dışişleri Bakanlığı, büyükelçiliğin İsrail’in 70’inci kuruluş yıldönümü olan 14 Mayıs’ta açılacağını duyurdu. Filistinliler, ABD’nin bu kararına karşı tepki gösterdi.
Filistin Kurtuluş Örgütü’nden (FKÖ) Saib Erekat Washington’un sorun haline geldiğini söyledi.
ABD bu kararı Abbas’ın bu yılın ortasında Oslo anlaşmaları uyarınca çok taraflı bir uluslararası mekanizmanın ile uluslararası konferansa dayalı bir barış planını açıklamasından günler sonra açıklandı.
Abbas müzakere sürecinde tüm tarafların eylemlerini durdurulması, Kudüs’ün İsrail’in başkenti olarak tanınmasını ve ABD’nin büyükelçiliğini Kudüs’e taşımayı durdurulmasını önerdi.
Yüzyıl anlaşmasıyla Filistinlilere pay
İsrailli kaynaklar Washington’un Filistinlilere ‘sopa’ gösterdikten sonra Yüzyıl anlaşmasıyla bir ‘pay’ vereceğini ön görerek, bu yönde yayınlarda bulunuyor.
‘El-Masdar’ internet sitesi ABD taraflarının elle tutulur iyi niyet göstergelerinden birinin iki devletli çözüm müzakerelerini kabul etmesi olduğunu işaret etti. Fakat ABD şu ana kadar böyle bir adım atmaktan kaçındı. Aynı zamanda Oslo anlaşmaları sürecinden bu yana ABD’nin Ramallah’ta konsolosluk açma ihtimali üzerinde duruluyor.
Kaynaklara göre, öne sürülen bazı fikirler taraflardan birinin kendisini hedef tahtası olduğu ve zulme uğradığını hissetmesi durumunda müzakerelerin sürdürülemeyecek. Ancak ne Filistin ne İsrail ne de ABD’li resmi bir kaynak bu tür eğilimlerin olduğuna dair bir açıklamada bulunmadı.
(Şarku'l Avsat)