Suudi Arabistan öncülüğünde 2015'te Yemen'de meşru yönetime destek vermek için kurulan Arap koalisyonu bünyesindeki ikinci büyük müttefik devlet olan BAE'nin bu ülkedeki askeri varlığını azaltma kararı aldığı geçen hafta Arap basınında yer aldı. Adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir BAE'li yetkiliye dayandırılan haberlerde, Abu Dabi yönetiminin, "stratejik ve taktiksel" sebeplerden ötürü ve yeniden konumlandırma planının bir parçası olarak Yemen'deki güçlerini çekmeye başladığı duyuruldu. The New York Times'ın cuma günü yayımladığı bir haberde ise Suudi Arabistanlı yetkililerin, BAE'yi geri çekilme kararından vazgeçirmeye çalıştığı ve Riyad'ın Abu Dabi'nin kararı dolayısıyla hayal kırıklığı yaşadığı ifade edildi.
Bölgedeki gelişmeleri yakından takip eden uzmanlar, Yemen'deki savaşın yüksek maliyetli oluşu, koalisyon içindeki çıkar çatışması ve özellikle Libya'daki müttefiki General Halife Hafter'e destek vererek bu ülkeye odaklanma arzusunun BAE'nin kararında etkili olduğunu düşünüyor.
SUUDİ ARABİSTAN İLE ÇIKAR ÇATIŞMASI
Mısırlı Libya uzmanı siyasi analist Kamil Abdullah, AA muhabirine yaptığı açıklamada, BAE'nin kararının arkasında Suudi Arabistan ile aralarındaki çıkar çatışması ve hedef farklılığının bulunduğunu belirtti. Yemen'de düzenlenen operasyonların aşamalarının, basında bütünlük ve uzlaşı içindeymiş gibi sunulan koalisyon güçlerinin durumunu ortaya koyduğunu söyleyen Abdullah, ülkede operasyonlar uzarken, Yemen'in güney ve kuzey olarak ayrılması girişimleri gibi konuların Riyad ile Abdu Dabi arasındaki anlaşmazlığın arttığını gösterdiğini ifade etti.
Libya dosyasına odaklanma
BAE'nin aynı zamanda birden fazla dosyayla ilgilenemeyeceğinin altını çizen Abdullah, "BAE, Yemen'den çekilerek, Libya'nın başkenti Trablus'ta tökezleyen maşası Hafter'i desteklemeye odaklanmayı hedefliyor." dedi. BAE Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Karkaş'ın bir Fransız gazetesinde yayımlanan makalesinde "BAE için şu anda Libya önceliklidir." ifadelerine yer verdiğini hatırlatan Abdullah, "BAE Libya'yı maliyetsiz bir şekilde hedeflerini gerçekleştirebileceği kolay bir oyun alanı olarak görüyor." diye konuştu.
Mısırlı askeri uzman Saffet ez-Zeyyat da BAE'nin sınır ötesinde siyasi, askeri ve diplomatik katılımı konusunda bir dönüm noktasında bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"BAE'nin sürpriz bir şekilde Yemen'den çıkacağının açıklanması, ilk günden itibaren operasyonların idaresi konusunda Suudi Arabistan ile yaşadıkları anlaşmazlığın yanı sıra ülkede askeri bir çözüm çabasının olmadığını idrak etmesinin ifadesidir."
Zeyyat, "Yemen savaşından aldığı dersler BAE'yi Libya konusundaki tutumunu gözden geçirmeye sevk edecek." dedi.
AŞAMALI ÇEKİLME
BAE içinde sözü geçen kimselerin de bu vekalet savaşının maliyetini üstlenmekten memnun olmadığına işaret eden Zeyyat, Abu Dabi'nin gelecek dönemde Yemen'de olduğu gibi Sudan ve Libya başta olmak üzere bölgedeki genişleme politikasını daraltacağı ve aşamalı olarak çekileceğini savundu. Ürdünlü askeri uzman Kasıd Mahmud da ciddi anlamda külfetli bir hal alan Yemen savaşının sonuna ilişkin net bir vizyon bulunmazken, Suudi Arabistan ile BAE'nin politikaları arasında çatışmalar olduğunu ifade etti.
BAE'nin dış politikasını halkı ve Arap dünyası için daha kabul edilebilir bir şekilde yeniden düzenleme sürecinde olduğunu ifade eden Mahmud, "Yemen'deki geri çekilme politikası maliyetleri azaltmaya dayanıyorsa Abu Dabi, Libya ve Sudan dosyalarından da çekilir." dedi. Libya dosyasının Yemen'den daha karışık olduğunu ve BAE için maddi ve askeri açıdan daha külfetli olduğunu aktaran Mahmud, BAE'nin Libya'ya ilgisinin "hayati bir seviyeye ulaşan bir strateji" olduğunu vurguladı. Mahmud, "Abu Dabi, sonunda ışık görünmeyen bir tünel olan dosyaya devam edemez." diye konuştu.
BAE'nin Sudan'da doğrudan bir müdahalesi bulunduğu hükmünü vermek için erken olduğunu söyleyen Mahmud, "Yemen ve Libya'nın aksine BAE'nin Sudan'da maddi, manevi ve askeri değil ancak istihbaratla ilgili müdahalesi olabilir." değerlendirmesinde bulundu.
(AA)